Diagnoza psychologicznych predyspozycji do kierowania pojazdem uprzywilejowanym w ruchu

• Autorzy: Ucińska, M. , Odachowska, E. , Dobrzyńska, M.

Warianty tytułu

EN

Diagnosis of psychological predisposition to drive an emergency vehicle in motion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przepis ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierowaniu pojazdami – inaczej niż dotychczasowy przepis ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym – dla osób kierujących pojazdami uprzywilejowanymi w ruchu oraz kierujących pojazdami przewożącymi wartości pieniężne przewiduje odrębne orzeczenie psychologiczne. Oznacza to, iż ustawodawca miał świadomość, iż warunki pracy kierującego tego typu pojazdem odbiegają od typowych i wymagają od kierującego specjalnych predyspozycji. Celem artykułu jest zaprezentowanie specyficznych psychologicznych wymagań do pracy na stanowisku kierowcy pojazdu uprzywilejowanego w ruchu w oparciu o metody diagnostyczne z udowodnioną trafnością i rzetelnością.

EN

A record from the Act on driving the vehicles from 5th January 2011 – differently than the hitherto record from the Road Traffic Law Act from 20th June 1997 – provides a separate psychological report for people driving the emergency vehicles and the cash transit vehicles. This means that the legislator was aware that the working conditions of such drivers differ from the typical ones and require special predispositions from them. The aim of this article is to introduce the specific psychological requirements for working as a emergency vehicle assumptions based on diagnostic psychological methods with proven accuracy and reliability.

• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 6
• Strony: 10785--10794
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., pełny tekst na CD3

Twórcy

autor

Ucińska, M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, 03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 80

autor

Odachowska, E.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, 03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 80

autor

Dobrzyńska, M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, 03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 80

Bibliografia

• 1. Eliasz, A., Temperament a system regulacji stymulacji. Warszawa 1981: PWN.
• 2. Eysenck H.J., Eysenck S.B.G, Podręcznik do skal osobowości Eysencka. Warszawa 2011: PTP.
• 3. Lazarus, Folkman. Stress, appraisal and doping. New York 1984: Springer.
• 4. Łuczak A., Wymagania psychologiczne w doborze osób do zawodów trudnych i niebezpiecznych. CIOP, Warszawa 2001.
• 5. Łuczak A., Zużewicz K., Zmęczenie kierowców a bezpieczeństwo pracy. Bezpieczeństwo pracy 4/2006.
• 6. Ogińska-Bulik, N., Langer, I. (2007). Osobowość typu d i strategie radzenia sobie ze stresem a nasilenie objawów PTSD w grupie strażaków. Łódź: Wyd. Medycyna Pracy 2007;58(4):307 – 316.
• 7. Plopa, M., Makarowski, R., Kwestionariusz Poczucia Stresu. Warszawa 2010: Vizja Press&It.
• 8. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 15 maja 2013r. w sprawie kursów dla kierowców pojazdów uprzywilejowanych i przewożących wartości pieniężne (poz. 603)
• 9. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy (Dz. U. z 2014r, poz. 937),
• 10. Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P., Kwestionariusz Radzenia sobie w sytuacjach stresowych CISS. Podręcznik. Warszawa 2009: PTP.
• 11. Strelau J., Zawadzki B., Kwestionariusz Temperamentu PTS. Podręcznik. Warszawa 1998: PTP.
• 12. Strelau, J., Temperament, osobowość, działanie. Warszawa 1995: PWN
• 13. Strelau, J. (1992) Badania nad temperamentem: teoria, diagnoza, zastosowanie. Wrocław: Ossolineum.
• 14. Strelau, J., Zawadzki, B., Oniszczenko, W., Sobolewski, A., Pawłowski, P. (2004). Temperament i style radzenia sobie ze stresem jako moderatory zespołu stresu pourazowego w następstwie przeżytej katastrofy (s. 48-64). W: J. Strelau (red.). Osobowość a ekstremalny stres. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• 15. Torrington D., Hal L., Personal Managament 1991: A New Approach, wyd 2 Prentice Hall, Hemel Hempstead
• 16. Ucińska M., Odachowska E., Dobrzyńska M., Tokarczyk E., Opracowanie i weryfikacja metodyki psychologicznych badań kierujących pojazdami uprzywilejowanymi w ruchu i przewożącymi wartości pieniężne. Warszawa 2014: ITS. Praca niepublikowana.
• 17. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2014, po. 600)
• 18. Watson M., Greer S., Skala kontroli emocji – CECS. (w:) Juczyński Z., Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa 2009: Pracownia Testów Psychologicznych.
• 19. Wągrowska-Koska E., (red.), Zagrożenia zdrowia kierowców pojazdów silnikowych związane ze szkodliwymi i uciążliwymi warunkami środowiska pracy. Instytut Medycyny Pracy, Łódź 2007.
• 20. Zawadzki B., Strelau J., Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu (FCZ-KT). Podręcznik. Warszawa 2010: PTP.