Ocena ryzyka wystąpienia podwyższonych stężeń wybranych wskaźników jakości wody Zbiornika Goczałkowice

• Autorzy: Iwanejko, R. , Czaplicka, A.

Warianty tytułu

EN

The Goczalkowice Reservoir : a risk assessment of elevated concentrations of water quality parameters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbiornik Goczałkowice ma strategiczny charakter, gdyż jego wody są wykorzystywane jako źródło wody pitnej oraz prowadzona jest na nim gospodarka rybacka. Ze względu na swoje walory ekologiczne został także zakwalifikowany jako Obszar Natura 2000. Zagospodarowanie zlewni i lokalizacja zakładów przemysłowych stwarzają zagrożenie zanieczyszczania wód zbiornika. W artykule na podstawie wyników oznaczeń wybranych wskaźników jakości przeprowadzono analizy zmienności stężeń tych wskaźników oraz analizy zależności stężeń dla wybranych par wskaźników. Wyznaczono funkcje ryzyka przekroczeń danych stężeń i oceniono ryzyko niespełnienia wymagań dla trzech klas jakości wód powierzchniowych decydujących o sposobie uzdatniania wody surowej do celów zaopatrzenia w wodę pitną. Analiza logistyki zapasów wody i zaopatrzenia w wodę stanowi podstawę zapewnienia bezpieczeństwa strategicznych systemów zaopatrzenia w wodę.

EN

The Goczalkowice Reseroir is used as a source of drinking water and a place for fishery and therefore its character is strategic. Due to its ecological value the Reservoir has been also classified as the Natura 2000 site. Urban development within the catchment area and industrial plants located in its neighborhood pose a threat to the reservoir’s water quality. The paper presents water quality parameters and based on their values tries to perform an analysis of their variance as well as analysis of a concentration relationship for some selected pairs of parameters. The risk function of concentrations overrun was determined. The authors assessed also a risk of non-compliance with three surface water quality classes, which define the recommended treatment of raw water for drinking purposes. Analysis of logistic of water storage and supply provides safe grounds for strategic water supply systems.

Słowa kluczowe

PL

Zbiornik Goczałkowice; jakość wody; ocena ryzyka; woda pitna

EN

Goczalkowice Reservoir; water quality; risk assessment; drinking water

• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 3
• Strony: 1865--1874, CD 1
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Iwanejko, R.

• Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Ochrony Środowiska, Politechniki Krakowskiej, 31 – 155 Kraków, ul. Warszawska 24, Tel: + 48126282878,

autor

Czaplicka, A.

• Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Ochrony Środowiska, Politechniki Krakowskiej, 31 – 155 Kraków, ul. Warszawska 24, Tel: + 48126282878,

Bibliografia

• 1. Chapman D. red., Water quality assessments. E&FN Spon, London 1998,
• 2. Czaplicka–Kotas A., Szostak A., Mangan i żelazo w wodach zbiornika Goczałkowice i jego dopływach, Gospodarka Wodna 12/2006, Kraków, s. 466-469,
• 3. Czaplicka-Kotas, A., Szalińska E., Szostak A., Ślusarczyk Z., Mangan w wodach zbiornika Goczałkowice i jego dopływach. Gaz, Woda i Technika Sanitarna 2007, nr 1, s. 14–17.
• 4. Czaplicka-Kotas A., Ślusarczyk Z., Zagajska J, Szostak A., Analiza zmian zawartości jonów wybranych metali ciężkich w wodzie Jeziora Goczałkowickiego w latach 1994–2007, Ochrona środowiska 2010, Vol. 32, nr 4, s. 51–56.
• 5. Gomółka B., Gomółka E., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii wody wyd.III, Oficyna Wydawnicza Politechnik Wrocławskiej, Wrocław 1998.
• 6. Hydroprojekt, Operat wodno - prawny na piętrzenie i pobór wody ze Zbiornika Goczałkowice, Kraków 2001.
• 7. Jabłońska M., Kostecki M., Szopa S., Łyko A., Michalski R., Specjacja nieorganicznych form arsenu i chromu w wybranych zbiornikach zaporowych Górnego Śląska, Ochrona Środowiska 2012, Vol. 34 nr 3, s. 25-32
• 8. Kasza H., Parusel J. B., Betleja J., Henel K., Chrońmy Zbiornik Goczałkowicki, Przyroda Górnego Śląska 2001, nr 15/1999, wydanie 2
• 9. Kwapuliński J., Wiecuła D., Migration of lead and cadmium in Goczałkowice dam reservoir (southern Poland), Acta Hydrobiologica1992, Vol 34, Kraków, s. 43-53
• 10. Kwapuliński J., Wiechuła D., Występowanie litu w zbiorniku Goczałkowice. Problemy Ekologii 2003, Vol. 7, s. 120–125.
• 11. Kwapuliński J., Korczak K., Kmak-Kapusta D., Bondaruk J., Zmiany zawartości miedzi w Zbiorniku Goczałkowickim w aspekcie procesów hydrochemicznych, Ekologia i Technika 2007, Vol. 15, s. 219–224.
• 12. Pasternak K., Geologiczna i gleboznawcza charakterystyka dorzecza rzeki Górnej Wisły, Acta Hydrobiologica 1962, 3-4(4), Kraków, s. 277-299
• 13. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia Dz.U. 2002 nr 204 poz. 1728.
• 14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, Dz.U. 2004 nr 229, poz. 2313.
• 15. Siudy A., Bilnik A., Świerszcz T., Szlęk Z., Goczałkowice wczoraj i dziś, Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągowe, Goczałkowice 2004.
• 16. Sobczyk M., Statystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• 17. Szalińska E., A. Koperczak, Czaplicka-Kotas, 2010, Badania zawartości metali ciężkich w osadach dennych dopływów Jeziora Goczałkowickiego, Ochrona Środowiska 2010 Vol. 32, nr 1, s. 21–25.
• 18. Wetzel R. G., Limnology, Lake and River Ecosystems, Wyd. Academic Press, London 2003