Ocena właściwości zbiornikowych i sprężystych w aspekcie szczelinowatości skał

• Autorzy: Łukowska, G.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of reservoir and elastic properties in the aspect of rocks fracture apertures

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zasadniczymi celami charakterystyki skał zbiornikowych są opis i konstrukcja modelu geologicznego poprzez określenie objętości przestrzeni porowej i geometrii. Niezbędne dane uzyskuje się z analiz laboratoryjnych rdzeni wiertniczych oraz płynów złożowych, jak również z pomiarów geofizycznych. W opracowaniu badano wpływ szczelinowatości skał na właściwości zbiornikowe i sprężyste. W pierwszym etapie wykonano wizualizację przestrzeni porowej analizowanych skał w celu zidentyfikowania naturalnych szczelin. Zaprezentowano wyniki uzyskane na podstawie konwencjonalnych badań laboratoryjnych próbek rdzeni wiertniczych. Reprezentowały one różne typy litologiczne: piaskowce, wapienie oraz dolomity. Przeprowadzono analizę wpływu struktury porowej (szczelin) na gęstość oraz przepuszczalność. Wyznaczono nasycenie przestrzeni porowej oraz współczynnik nasycenia wodą nieredukowalną metodą jądrowego rezonansu magnetycznego (NMR). Przeanalizowano również wpływ szczelinowatości na prędkości propagacji fal podłużnych i poprzecznych, wyznaczonych za pomocą defektoskopu ultradźwiękowego UMT-17. Określenie zależności pomiędzy pomierzonymi właściwościami petrofizycznymi skał jest ważnym krokiem prowadzącym do prawidłowego opisu ośrodka skalnego. Wzajemne związki między fizycznymi parametrami skał, wyznaczonymi metodami laboratoryjnymi na próbkach rdzeni, są wykorzystywane w interpretacji ilościowej otworowych pomiarów geofizycznych.

EN

The main objective characterization of reservoir rocks is the description and construction of a geological model by determining the volume of pore space and geometry. The necessary data are obtained from laboratory analyzes of drill cores and reservoir fluids, as well as from geophysical measurements. In this paper, the effect of fracture apertures on reservoir properties and elastic properties was investigated. In the first stage of the study the visualization of pore space of analyzed rocks was performed in order to identify the natural fracture apertures. Presented results were based on conventional laboratory tests of drill cores samples. The samples represents different lithological types: sandstones, limestones and dolomites. The impact of the pore structure (fracture apertures) on the density and permeability was analyzed. Pore space saturation and irreducible water saturation factor was determined by nuclear magnetic resonance method (NMR). Also analyzed was the impact of fracture apertures on longitudinal and transverse waves velocity propagation determined by ultrasonic detector UMT-17. Defining the relationship between the measured petrophysical properties of rocks is an important link leading to the correct description of the rock. Mutual relationships between the physical parameters of rocks, determined by laboratory methods on cores samples are used in the quantitative interpretation of borehole geophysical measurements.

Słowa kluczowe

PL

właściwości zbiornikowe; właściwości sprężyste; szczeliny

EN

reservoir properties; elastic properties; fracture apertures

• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 70, nr 8
• Strony: 509--519
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., il.

Twórcy

autor

Łukowska, G.

• Zakład Geofizyki Wiertniczej; Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25A, 31-503 Kraków,

Bibliografia

• [1] Anselmetti F. S., Eberli G. P.: Controls on sonic velocity in carbonates. Pure Appl. Geophys. 1993, vol. 141, pp 287-323.
• [2] Anselmetti F. S., Eberli G. P.: The velocity deviation log: A tool to predict pore type and permeability trends in carbonate drill holes from sonic and porosity or density logs. AAPG Bulletin 1999, vol. 83, pp. 450-466.
• [3] Lykowska G.: Opracowanie metodyki rozpoznawania, obrazowania i szacowania wielkosci oraz rozwartosci szczelin metoda mikrotomografii rentgenowskiej. Praca statutowa INiG na zlecenie MNiSW, nr archiwalny DK-4100-15/09, nr zlecenia 15/09/SW, s. 1-116.
• [4] Lykowska G.: Trojwymiarowa wizualizacja szczelin metoda mikrotomografii rentgenowskiej. Nafta-Gaz 2012, nr 12, s. 959-964.
• [5] Romero P., Montoya N.: NMR and ultrasonic studies in core plug samples from carbonates and sandstones' tight formations. SCA 2001-61.
• [6] Wang Z.: Seismic properties of carbonate rocks [w:] Palaz I., Markurt K. J.: Carbonate Seismology. Chapter 3, USA 1997, pp. 29-52.
• [7] Zalewska J., Dohnalik M., Lykowska G.: Rentgenowska mikrotomografia komputerowa w badaniu skal weglanowych. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu 2012, nr 171, s. 1-263.
• [8] Zalewska J., Dohnalik M., Sikora G.: Mozliwosci rentgenowskiej tomografii komputerowej w rozpoznawaniu, obrazowaniu i szacowaniu wielkosci szczelin. Nafta-Gaz 2009, nr 4, s. 296-303.

Uwagi

PL

Artykuł powstał na podstawie pracy statutowej pt. Analiza szczelinowatości skał w aspekcie własności zbiornikowych i sprężystych - praca INiG na zlecenie MNiSW; nr zlecenia: 35/13/SW, nr archiwalny: DK-4100-35/13.