Metody oceny niezagospodarowanych złóż węgla brunatnego w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego kraju

• Autorzy: Barańska-Buslik, A.

Warianty tytułu

EN

Assessment of lignite deposits in the aspect of energy security of the country

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule dokonano przeglądu metod stosowanych w ocenie krajowych złóż węgla brunatnego pod kątem ustalenia kolejności ich zagospodarowania oraz zabezpieczenia ich dostępności dla przyszłej eksploatacji. W dalszej części przedstawiono założenia polityki energetycznej Polski i podstawy prawne jej funkcjonowania. Wskazano czynniki prowadzące do zahamowania rozwoju górnictwa węgla brunatnego w Polsce i działania zapobiegawcze.

EN

This article reviews methods applied in the evaluation of domestic lignite deposits for selection of their development and to provide their availability for future exploitation. The following shows the assumptions of the Polish energy policy, the legal basis for its operation, the factors leading to the inhibition of the development of the lignite mining in Poland and preventive measures.

Słowa kluczowe

PL

węgiel brunatny; ochrona złóż; metoda oceny złoża

EN

lignite; protection of deposits; method of deposits evaluation

• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 3
• Strony: 23--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., rys.

Twórcy

autor

Barańska-Buslik, A.

• KGHM CUPRUM sp. z o.o. - CBR, Wrocław,

Bibliografia

• [1] Bromowicz J., Figarska-Warchoł B., Karwacki A., Kolasa A., Magiera J., Rembiś M., Smoleńska A., Stańczyk G., 2005: Waloryzacja polskich złóż kamieni budowlanych i drogowych na tle przepisów Unii Europejskiej, Ucz. Wyd. Nauk.-Dydakt., AGH, Kraków.
• [2] Ekspertyza Polskiej Akademii Nauk – Oddział w Poznaniu, 1980, Skutki przyrodnicze, społeczne i gospodarcze eksploatacji poznańskich złóż węgla brunatnego, Poznań.
• [3] Ekspertyza Komitetu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk – Oddział w Poznaniu, 1982, Kompleksowe wykorzystanie i zagospodarowanie obszarów wydobycia węgla brunatnego w Polsce, Poznań.
• [4] Galos K., Nieć M., Kamyk J., 2007, Waloryzacja bazy zasobowej piasków szklarskich w Polsce, Mat. XVII Konf. „Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi”, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• [5] Jureczka J., Galos K., 2010, Propozycje kryteriów waloryzacji złóż oraz obszarów prognostycznych i perspektywicznych węgla kamiennego pod kątem ich ochrony, Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, nr 79, Kraków, s. 291.
• [6] Kasiński J.R, Piwocki M., Mazurek S., 2006, Waloryzacja i ranking złóż węgla brunatnego w Polsce, Projekt badawczy 5 T12B 005 23 finansowany przez Komitet Badań Naukowych, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• [7] Kasztelewicz Z., 2005, Metoda programowania zagospodarowania złóż w wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Seria Rozprawy, Monografie, Kraków.
• [8] Kasztelewicz Z., Zajączkowski M., Ptak M., Mucha J., Wasilewska-Błaszczyk M., Kozioł W., Klich J., Haładus A., Kulma R., Zdechlik R., Polak K., Flisiak J., Czopek K., Sypniowski Sz., 2011, Uwarunkowania zagospodarowania perspektywicznych złóż węgla brunatnego na przykładzie planowanej wieloodkrywkowej kopalni Gubin-Mosty-Brody, Projekt badawczy N N524 371134, Wydawnictwa AGH, Kraków.
• [9] Kasztelewicz Z., Tajduś A., Słomka T., 2016, Węgiel brunatny to paliwo przyszłości – czy przeszłości?, Monografia węgiel brunatny gwarantem bezpieczeństwa energetycznego, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Kraków, s. 225-253.
• [10] Kawulak M., Nieć M., Salamon E., 2013, Waloryzacja udokumentowanych, niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych województwa świętokrzyskiego, Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN, nr 84, Kraków, s. 5.
• [11] Kot-Niewiadomska A., 2012, Waloryzacja i hierarchizacja złóż kruszyw naturalnych żwirowo-piaskowych w północno-wschodniej Polsce, Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN, nr 83, Kraków, s. 97-106.
• [12] Kozłowski Z., Nowak J., Kasiński J., Kudełko J., Sobociński J., Uberman R., 2008, Techniczno-ekonomiczny ranking zagospodarowania złóż węgla brunatnego w aspekcie założeń polityki energetycznej Polski, nr projektu 4T12A05929, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• [13] Malewski J., 1998, Górnictwo i gospodarka zasobami środowiska, Górnictwo Odkrywkowe, nr 2-3, s. 169-178.
• [14] Malewski J., 1999, Systemowe uwarunkowania rekultywacji i zagospodarowania wyrobisk, [w:] Zagospodarowanie wyrobisk, pod red. J. Malewskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• [15] Naworyta W., 2016, Analiza dostępności zasobów w polskich złożach węgla brunatnego ze względu na ochronę przyrody i zagospodarowanie powierzchni terenu, Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, rok 2016, nr 95, s. 23-34.
• [16] Nieć M., 2006, Waloryzacja złóż i obszarów perspektywicznych, [w]: Programowanie eksploatacji i zagospodarowania terenów pogórniczych złóż kruszywa naturalnego w dolinach rzek karpackich na przykładzie Karpat Zachodnich, Praca zbiorowa pod red. M. Stryszewskiego, Ucz. Wyd. Nauk.-Dydakt. AGH, Kraków.
• [17] Nieć M., Ślizowski K., Kawulak M., Lankof L., Salamon E., 2007, Kryteria ochrony złóż pozostawionych przez likwidowane kopalnie w warunkach zrównoważonego rozwoju na przykładzie modelowym złóż siarki rodzimej, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• [18] Nieć M., Radwanek-Bąk B., 2011, Kompleksowa waloryzacja i hierarchizacja złóż kopalin skalnych, Górnictwo Odkrywkowe, Rocznik LII, nr 6, s. 5-14, Wrocław.
• [19] Nieć M., Radwanek-Bąk B., 2013, Waloryzacja i hierarchizacja niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych w Polsce, Metoda i wyniki, Górnictwo Odkrywkowe, Rocznik LIV, nr 5-6, s. 21-38, Wrocław.
• [20] Nieć M., Radwanek-Bąk B., 2014, Ochrona i racjonalne wykorzystanie złóż kopalin, Opracowanie wykonano w ramach badań statutowych Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk i prac Państwowego Instytutu Geologicznego-Państwowego Instytutu Badawczego, Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków.
• [21] Pietrzyk-Sokulska E., 2011, Problem waloryzacji złóż kopalin skalnych z punktu widzenia ograniczeń środowiskowych dla ich eksploatacji, Górnictwo Odkrywkowe, Rocznik LII, nr 1-2, s. 13-18, Wrocław.
• [22] Piwocki M. i Kasiński J.R., 1993, Metoda ekonomiczno-sozologicznej waloryzacji złóż węgla brunatnego, Przegląd Geologiczny nr 5, Warszawa.
• [23] Piwocki M. i Kasiński J.R., 1994, Mapa waloryzacji ekonomiczno-środowiskowej złóż węgla brunatnego w Polsce w skali 1:750 000, Wyd. PIG, Warszawa.
• [24] Praca zbiorowa pod red. Wołkowicza S., Smakowskiego T., Speczika S., 2011, Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2009 r., Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
• [25] Praca zbiorowa pod red. Szuflickiego M., Malon A., Tymińskiego M., 2016, Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2015 r. Państwowa Służba Geologiczna Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy, s. 36-41.
• [26] Projekt celowy foresight, 2008, Technologia udostępniania i przetwarzania węgla, Raport końcowy 1, w ramach Zadania 5, Scenariusze technologii udostępniania złóż i przetwórstwa węgla brunatnego w rejonie Legnicy, Redakcja „Górnictwa Odkrywkowego” Poltegor – Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego, Wrocław.
• [27] Radwanek-Bąk B., 2004, Zasady waloryzacji złóż kopalin skalnych w celu ich ochrony, CAG, Warszawa.
• [28] Radwanek-Bąk B., 2005, Podstawy waloryzacji złóż kopalin skalnych dla ich ochrony, Przegląd Geologiczny, vol. 53, nr 5, Warszawa, s. 434-438.
• [29] Rewizorski M, Rosicki R., Ostant W., 2013, Wybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej, Difin SA, Warszawa.
• [30] Ryszkowski L., Banaszak J., 1986, Wpływ kopalni odkrywkowych węgla brunatnego na środowisko oraz ocena kolejności udostępniania złóż w Polsce, Biuletyn nr 129 Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa.
• [31] Seremet E., Górecki J., 2007, Waloryzacja i ocena geologiczno-górniczej atrakcyjności złóż kopalin skalnych, Mat. XVII Konf. „Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi”, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• [32] Słupczyński K., Semyrka R., Bobula E., 2004, Problematyka i kryteria waloryzacji złóż gazu ziemnego, Polish Journal of Mineral Resources, vol. 8, Kraków, s. 189-192.
• [33] Smakowski T., Galos K., Cwojdziński S. i in., 1996, Zasady polityki koncesyjnej dla złóż surowców skalnych Dolnego Śląska, CAG, Warszawa.
• [34] Tajduś A., Czaja P., Kasztelewicz Z., 2011, Rola węgla w energetyce i strategia polskiego górnictwa węgla brunatnego w I połowie XXI wieku, Górnictwo i Geoinżynieria, rok 35, zeszyt 3, Wydawnictwo AGH, Kraków, s. 343-365.
• [35] Uberman R., 1989, Kryteria ekonomiczne w ocenie projektów zagospodarowania złóż w górnictwie węgla brunatnego, Zeszyty Naukowe AGH nr 1263, Górnictwo, z. 197, Kraków.
• [36] Uberman R., Ostręga A., 2008, Wykorzystanie metody analitycznego procesu hierarchicznego dla waloryzacji (rankingu) polskich złóż węgla brunatnego, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, tom 24, zeszyt 2/4, Kraków, s. 73-95.
• [37] Uliasz-Misiak B., Winid B., 2013, Kryteria waloryzacji złóż węglowodorów w aspekcie ich ochrony. Rocznik Ochrona Środowiska, tom 15, rok 2013, Koszalin, s. 2204-2217.
• [38] Żuk S., 2009, Analiza wyników produkcyjno-ekonomicznych branży węgla brunatnego w roku 2008, Górnictwo i Geoinżynieria, rok 33, zeszyt 2, s. 461-472.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.