Zespół skamieniałości a biocenoza - reprezentatywność zapisu paleontologicznego

• Autorzy: Niedźwiedzki, R.

Warianty tytułu

EN

Fossil assemblage versus biocoenosis - representativeness of the fossil record

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podczas przeobrażania się biocenozy w oryktocenozę największe znaczenie mają czynniki oddziaływujące na nekrocenozę, zwłaszcza rozkład organizmów bezszkieletowych, w rezultacie którego w tafocenozie nie zachowuje się przeciętnie od ok. 70% gatunków (w środowiskach morskich) do ponad 90% gatunków (w środowiskach lądowych) występujących w biocenozie. Wśród zwierząt szkieletowych podstawowymi czynnikami działającymi na etapie nekrocenozy jest dysartykulacja i fizyczne, chemiczne lub biologiczne niszczenie szkieletów. Procesy te działają często selektywnie w zależności od przynależności taksonomicznej, a także od wielkości okazów i niekiedy uniemożliwiają odtworzenie liczebności taksonów. Bardzo istotne jest uśrednianie czasowe, które zachodzi zarówno w obrębie nekrocenozy, jak i tafocenozy. Zjawisko to powoduje nadreprezentację wielu taksonów oraz niemożność obserwowania krótkoterminowych zmian biocenozy. Po utworzeniu się tafocenozy zachodzą dalsze zmiany zespołu skamieniałości, m.in. w wyniku rozpuszczania szkieletów aragonitowych oraz pokryw chitynowych. Dlatego w artykule używam terminu "oryktocenoza" dla zespołów skamieniałości zachowanych do czasów współczesnych.

EN

Most important for post-mortem modification of biocoenosis structure are processes which influenced the necrocoenosis, especially nonpreservation of soft-bodied organisms. This factor alone may eliminate from about 70% species in marine environments to more than 90% species in terrestrial environments. Shelly communities are changed post-mortem mainly by disarticulation and by physical, chemical or biological destruction. These factors are strongly selective and their importance depend on taxonomic position and size of specimens. Such processes can seriously hamper the recognition of abundance of specimens and proportions of taxa. Time-averaging is very important for modification both the necrocoenosis and the taphocoenosis. The consequences of this phenomenon are preservational bias favouring some taxa of the taphocoenosis and the fact, that short-term biologic phenomena are extremely rarely observed in the fossil assemblages. Many kind of taphocoenosis modifications are documented, e.g., dissolution of aragonite shells or chitinous integuments. Therefore, I use the term " orictocoenosis "for assemblages of fossil remains preserved to our times.

Słowa kluczowe

PL

tafonomia; biocenoza; nekrocenoza; tanatocenoza; tafocenoza; oryktocenoza

EN

taphonomy; biocoenosis; necrocoenosis (fossil assemblage); taphocoenosis; thanatocoenosis

• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 50, nr 10/1
• Strony: 899-904
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz., tab.

Twórcy

autor

Niedźwiedzki, R.

• Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Wrocławski, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław,