Izotopy promieniotwórcze w osadach dennych antropogenicznego zbiornika wodnego w Pławniowicach [komunikat]

• Autorzy: Tuszyński, M. , Kostecki, M.

Warianty tytułu

EN

Radionuclides in bottom sediments of antropogenic water reservoir Pławniowice (Silesian Voievodship)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono koncentracje izotopów promieniotwórczych w osadach dennych antropogenicznego zbiornika wodnego w Pławniowicach (gmina Rudziniec, województwo śląskie). Próby osadów pobrano z dwunastu stanowisk wzdłuż długiej i krótkiej osi zbiornika. Pomiary przeprowadzono techniką wysokoczułej spektrometrii promieniowania gamma z detektorem półprzewodnikowym typu HPGe. Stwierdzono występowanie: izotopów promieniotwórczych z szeregu uranowo-radowego, szeregu torowego, naturalnego izotopu potasu ⁴⁰K oraz sztucznego izotopu cezu ¹³⁷Cs. Średnia koncentracja zidentyfikowanych izotopów wynosiła ⁴⁰K-³⁴⁷Bq/kg, ¹³⁷Cs-205 Bq/kg, rodziny ²³⁸U-45 Bq/kg, rodziny ²³²Th-24 Bq/kg. Stwierdzono, że koncentracje wykrytych izotopów sa na poziomie normalnie spotykanym w środowisku naturalnym i w żadnym punkcie nie odbiegały od wartości przeciętnie spotykanych. Koncentracje te nie stanowią żadnego zagrożenia radioaktywnego.

EN

The distribution of radioactive substances in cores collected in l2 sample points of bottom sediments of Pławniowice antropogenic water reservoir has been studied. This ecosystem is an artificial reservoir on the Potok Toszecki river, which goes through the agricultural region in the west part of the Upper Silesian region. The aim of the work was to investigate samples from bottom sediments to determine sort and amount of radionuclides and other chemical elements and biological substances. These samples were taken from eleven points along the short and long axis of reservoir and were divided from 10-cm layers of bottom sediments. The measurement of radioactivity substances using high sensitive gamma spectrometry technique with semiconductor detector HPGe type was done. There was shown occurrence of radionuclides from uranium-radium ²³⁸U progeny, thorium ²³²Th progeny, the natural radionuclide of potassium ⁴⁰K and the artificial radioisotope of cesium ¹³⁷Cs. The mean activity concentration of radioelements is ⁴⁰K - 347,0 Bq/kg, ¹³⁷Cs - 204,7 Bq/kg, ²³⁸U - 44,5 Bq/kg, ²³²Th - 24,0 Bq/kg. Besides the concentrations change of radioisotope along the reservoir in the sediments was analyzed. A higher concentration of radioisotopes at the end of the lake was observed generally. For the cesium ¹³⁷Cs the highest concentration in the 10-cm layer was in the middle points of the lake (for maximal deep) determined. This could be related with the Chernobyl accident. The concentrations of radioisotope are naturally in the environmental and are not dangerous.

Słowa kluczowe

PL

osad denny; zbiornik antropogeniczny; izotopy promieniotwórcze

EN

bottom sediments; dam-reservoirs; radioisotopes

• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 29, no. 1
• Strony: 134--140
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Tuszyński, M.

• Uniwersytet Śląski, Instytut Fizyki, Zakład Fizyki Medycznej, ul. Uniwersytecka 4, 40-070 Katowice

autor

Kostecki, M.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, ul. M. Skłodowskiej-Curie, 34, 41-819 Zabrze

Bibliografia

• [1] Hughes J.S., K.B. Shaw, M C. O'Riodan: Radiation Exposure of the UK Population - 1998 Review, NRPB 1989 (NRPB-R227), National Radiological Protection Board, Chilton.
• [2] He Qingping, D.E. Walling, P.N. Owens: Interpreting the Cs-137 Profiles Observed in Several Small Lakes and Reservoirs in Southern England, Chemical Geology, 129. 115-131 (1996).
• [3] Kostecki M.: Chemizm wód oraz podstawowe wskaźniki określające intensywność krążenia materii w zbiorniku zaporowym, w Pławniowicach, Archiwum Ochrony Środowiska, 3-4, 163-182 (1977).
• [4] Kostecki M.: Dynamika przemian oraz wstępny bilans podstawowych form azotu i fosforu w zbiorniku zaporowym w Pławniowicach, Archiwum Ochrony Środowiska, 1, 57-85 (1978).
• [5] Owens P.N., D.E. Walling, He Qingping: The Behavior of Bomb-Derived Caesium-137 Fallout in Catchment Soils, J. Environ. Radioactivity, 323(3), 169-191 (1996).
• [6] Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, M.I. Mileska red., PWN, Warszawa 1983.
• [7] Tuszyński M., M. Kostecki, A. Kelany: Radioizotopy w osadach dennych antropogenicznego zbiornika wodnego „Dzierżno Duże " (woj. Śląskie), Archiwum Ochrony Środowiska 3, 77-89 (2002).
• [8] Zarządzenie Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki z dnia 28.08.1997 w sprawie określenia przypadków, w których działalność ze źródłami promieniowania jonizującego nie wymaga zezwolenia, Monitor Polski nr 59.