Zastosowanie szeregów czasowych przy rozwiązywaniu aktualnych problemów w kształtowaniu środowiska wodnego w górnictwie odkrywkowym

• Autorzy: Klich, J. , Polak, K.

Warianty tytułu

EN

Application of time series to solve current issues of water environment shaping in opencast mining

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano metodę prognozowania napełniania wyrobisk odkrywkowych przy wykorzystaniu szeregów czasowych. Metoda opracowana została na podstawie danych pomiarowych pochodzących z początkowego okresu napełniania wyrobiska poeksploatacyjnego "Pątnów". W opracowanej metodzie wykorzystano równanie bilansu dopływów wód. Parametry równania bilansu dopływów obliczono przy wykorzystaniu regresji wielorakiej. Jakość modelu prognostycznego oceniono ex ante na podstawie wartości uzyskanych statystyk. Następnie przeprowadzono weryfikacje ex post dla modelu, poprzez porównanie wyników pomiarowych z wynikami wstępnej analizy. W końcowej części pracy przedstawiono uaktualnioną prognozę napełniania zbiornika Pątnów aż do całkowitego napełnienia go wodą.

EN

This paper presents one method of forecasting flooding in opencast mines, the Statistical Balance Method. This method - using the equation of water balance discharge - was processed using data from the initial flooding period of the (post-mining) open-pit "Pątnów", in the Wielkopolska region of Poland. The parameters of this equation were determined using multiple regression. The quality of the prognostic model was estimated ex ante based on statistical values. The next step involved ex post verification of the model, conducted by comparing the original forecast data to the results of the monitoring of the consequent flooding of the open-pit more over a period of 18 months. The updated prognosis of the folding of the "Pątnów" reservoir as well as the data concerning the subsequent and actual flooding of the reservoir is hereby presented.

Słowa kluczowe

PL

napełnianie wodą; środowisko wodne; górnictwo odkrywkowe; szereg czasowy; zbiornik Pątnów

EN

time series; aqueous solution; water environment

• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 48, nr 3-4
• Strony: 91-96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Klich, J.

autor

Polak, K.

• Katedra Górnictwa Odkrywkowego, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Box G. E. P. and Jekins G. M., Time Series Analysis: Forecasting and Control. Holden Day, San Francisco, CA., 1976, 575 pp
• [2] Cieślak M. (red.), Prognozowanie gospodarcze, metody i zastosowania, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1997
• [3] Dittman P., Metody prognozowania sprzedaży w przedsiębiorstwie, Wyd. 2., Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu 1997
• [4] Fiszer J., Prognoza stabilizacji zwierciadła wody w wyrobisku poeksploatacyjnym odkrywkowej kopalni węgla brunatnego Pątnów, Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, Nr 58, Studia i Materiały nr 21, 1992
• [5] Kasztelewicz Z., Likwidacja zakładu górniczego na przykładzie odkrywki Pątnów KWB Konin w Kleczewie S.A., Górnictwo Odkrywkowe nr 5-6, 2002
• [6] Kasztelewicz Z., Polskie Górnictwo Węgla Brunatnego, Wyd. Związek Pracodawców "Porozumienie Producentów Węgla Brunatnego w Bełchatowie, Bełchatów - Wrocław 2004
• [7] Michalski A., Rekultywacja i zagospodarowanie wyrobiska końcowego, Węgiel Brunatny, Biuletyn Informacyjny Porozumienia Producentów Węgla Brunatnego, nr 1 '(42) 2003, s. 23-25, Wyd.'
• [8] Rogoż M., Hydrogeologia kopalniana z podstawami hydix>geologii ogólnej, Wyd. Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice 2004
• [9] StatSoft, Inc., STATISTICA for Windows [Computer program manuał]. Tulsa, OK: StatSoft, Inc., 2300 East 14th Street, Tulsa, OK 74104, phone: [phone], fax: [phone], email: [e-mail], WEB: http://www.statsoft.com
• [10] Szczepiński J., Predictiye modelłing ojfiłling with water the Bełchatów Lignite Minę finał Excavation, 7lh International Minę Water Association Congress, Minę Water And Environment, Ustroń, Poland, 2000
• [11] Wilk Z., (red.) Hydrogeologia Polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa, tom 1, AGH Uczelniane Wyd. Naukowo - Dydaktyczne, Kraków 2003