Modernism in the architecture of state and muicipal institutions in Warsaw of the 1920s and 1930s

• Autorzy: Roguska, J.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Warsaw's recovery of its capital status after more than a hundred years, as well as the needs of a metropolis encouraged in the 1920s and 30s the construction of public utility buildings, including many offices of high state and municipal authorities. The new buildings represented many tones of modernism: modernized classicism, structural verticalism, moderate "grey brick" functionalism, puristic avant-garde functionalism, late "streamlined" functionalism, or the "International style". Important to Warsaw architecture was the mutual relationship and fusion of tendencies and streams. The article attempts to distinguish and characterize them, and show on the examples of a number of prominent Warsaw buildings, that the dominating shade of modernism of its public utility buildings of that time was influenced by: the general evolution of modernist forms and the date of construction, hierarchically understood rank and function of the building, the preferences of the commissioning party and the individual evolution of the architects-designers artistic workshops.

PL

Odzyskana po ponad stuletniej przerwie stołeczna rola Warszawy i potrzeby wielkiego miasta pobudziły intensywne wznoszenie w latach 20. i 30. XX wieku gmachów użyteczności publicznej, w tym liczne siedziby wysokich urzędów państwowych i miejskich. Nowopowstałe budynki tego rodzaju reprezentowały różne odcienie modernizmu: zmodernizowany klasycyzm, strukturalny wertykalizm, umiarkowany funkcjonalizm "szarej cegły", purystyczny-awangardowy funkcjonalizm, późny funkcjonalizm "opływowy", "styl międzynarodowy". Dla architektury Warszawy charakterystyczne było wzajemne oddziaływanie i przenikanie tendencji i nurtów. W artykule podjęta została próba ich wyodrębnienia, scharakteryzowania i wykazania na kilkunastu przykładach wybitnych budowli w Warszawie, że na dominujący odcień modernizmu warszawskich budynków użyteczności publicznej tego czasu wpływ miały: ogólna ewolucja form modernizmu i data powstania, hierarchicznie pojmowana ranga i funkcja obiektów, preferencje zleceniodawcy i indywidualna ewolucja warsztatów twórczych architektów-projektantów.

Słowa kluczowe

PL

Warszawa; architektura; lata międzywojenne; budynki biurowe; modernizm

EN

Warsaw; architecture; interwar years; office buildings; tones of modernism

• Czasopismo: Architecture Civil Engineering Environment
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 2, no. 4
• Strony: 31-40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz.

Twórcy

autor

Roguska, J.

• Faculty of Architecture, Warsaw University of Technology, Koszykowa 55, 00-659 Warszawa, Poland,

Bibliografia

• [1] See Lampugnani V.M.; The Thames and Hudson Encyclopaedia of 20th Century Architecture, London 1989; Tietz J.; Geschichte der Architektur des 20. Jahrhunderts, Köln, published by Könemann 1998, Polish edition - Historia architektury XX wieku, 2001, printed in Germany; * Leśniakowska M.; Architektura w Warszawie w latach 1918-1939 (Architecture in Warsaw in the years 1918-1939), published by Arkada, Warsaw 2000; *Kłosiewicz L.; Architektura w XX wieku - Modernizm, postmodernizm (Architecture in the 20th century - Modernism, postmodernism) [in:] Kwartalnik Architektury i Urbanistyki (Architecture and Urban Development Quarterly), T. XLVII: 3/2002; *Sołtysik M.; Architektura gdańskich kamienic okresu międzywojennego (Architecture of Gdańsk town houses of the between-war years). Gdynia, published by Alter Ego Sławomir Kitowski, 2003; *Baran B.; Postmodernizm i końce wieku (Postmodernism and the ends of the century), published by inter esse, Cracow 2003, (in Polish)
• [2] Roguska J.; Kontynuacja i ewolucja założeń i form przedwojennego modernizmu w powojennej architekturze Warszawy w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku (Continuation and evolution of the principles and forms of pre-war modernism in the post-war architecture of Warsaw in the second half of the 1940s, in: Modernizm powojenny (1946-65), ISSN 1895-5266, Gdańsk 2006/07; p.65, (in Polish)
• [3] Roguska J.; Modernism and Moderate Modernism in the Architecture of Warsaw in the Nineteen - Twenties [in:] The Art of 1920's in Poland, Bohemia, Slovakia, and Hungary, Niedzica Seminars VI, Cracow 1991; p.21-25
• [4] Rozbicka M.; Centralny Dworzec Pocztowy w Warszawie (The Central Postal Station in Warsaw) [in:] “Prace Naukowe Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej", vol. III, Warsaw 2003; pp. 81-94, (in Polish)
• [5] Olszewski A.K.; Styl 1937 w świetle krytyki i historii (The style of 1937 in view of critique and history) [w:] Myśl o sztuce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki. (Thought on art. Materials from the Session of Art Historians) Warsaw, November 1974. Warsaw, PWN, 1976; pp. 205-227, (in Polish); *Baraniewski W.; Klasycyzm a nowy monumentalizm (Classicism and the new monumentalism) [in:] Klasycyzm a klasycyzmy. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki (Classicism and classicisms. Materials of the Session of the Association of Art Historians), November 1991. Warsaw, PWN, 1994; p.230, (in Polish)