Problemy identyfikacji produktów przemian tribochemicznych na powierzchni tarcia

• Autorzy: Grądkowski, M. , Makowska, M.

Warianty tytułu

EN

Problems with identification of tribochemical products on friction surface

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono problemy związane z identyfikacją produktów, powstających na powierzchni tarcia w wyniku przemian tribochemicznych składników środków smarowych. Szczególną uwagę poświęcono możliwości wykorzystania do tego celu nowoczesnych technik instrumentalnych. Jako modelowego środka smarowego użyto n-heksadekanu, którym smarowano skoncentrowany styk elementów stalowych. Przedstawiono przykłady obrazujące jakościową i ilościową analizę powstających produktów. Ponadto omówiono zalety i ograniczenia zastosowania metod spektroskopowych w tego typu badaniach.

EN

This paper describes problems related to identification of products forming on the steel friction surface as a result of the tribochemical changes of lubricant components. To this end authors used some modern instrumental techniques. As a model lubricant it was applied n-hexadecane. There were shown examples of qualitative and quantitative analysis of tribochemical products and description of advantages and limitations of the used methods in surface investigations.

Słowa kluczowe

PL

przemiany tribochemiczne; badanie powierzchni; SEM-EDS; FTIRM; XPS; SIMS

EN

tribochemical changes; surface analysis; SEM/EDS; FTIRM; XPS; SIMS

• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2002
• Tom: nr 4
• Strony: 1151-1162
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz. , tab., rys.

Twórcy

autor

Grądkowski, M.

• Instytut Technologii Eksploatacji, ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

autor

Makowska, M.

• Instytut Technologii Eksploatacji, ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Wojciechowicz B.: O fizyce i chemii w tribologii. Tribologia, 6, 1994, 659--663.
• 2. Heinicke G.: Tribochemistry. Akademie-Verlag, 1984, Berlin (Germany).
• 3. Nakayama K., Hashimoto H.: Triboemission from various materials in atmosphere. Wear, 147, 1991, 335-343.
• 4. Kajdas C. et al.: Triboemission as a basie part of the boundary friction regime. Proc. of 12* Int. Colloa. Tribology, Esslingen, 2000, 2075-2096.
• 5. Płaza S.: Reakcje tribochemiczne powierzchni tarcia. Tribologia, 4, 1995, 335-349.
• 6. Molenda J., Makowska M., Grądkowski M.: Zastosowanie chromatografii gazowej do badania środków smarowych. Problemy Eksploatacji, 4, 2000, 167-182.
• 7. Szummer A. i in.: Podstawy ilościowej mikroanalizy rentgenowskiej. WNT, Warszawa 1994.
• 8. Grądkowski M., Matuszewska A.: Badanie struktury chemicznej śladów zużycia techniką mikrospektroskopii FTIR. Tribologia, 5-6, 1997, 585-597.
• 9. Makowska M.: Badanie tribochemicznych przemian węglowodorów alifatycznych w warunkach tarcia. Rozprawa doktorska, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2001.
• 10. Kajdas C., Makowska M., Grądkowski M.: Tribochemistry of hexadecane under boundary lubrication conditions. Proc. of 9* Nordic Symp. on Tribology "Nordtrib", Porvoo, 2000, 594-603.
• 11. Makowska M., Kajdas C, Grądkowski M.: Mechanism of boundary film formation from n-hexadecane. Proc of 13th Int. Colloą. Tribology, Esslingen, 2002, 1249-1252.
• 12. Cygański A.: Metody spektroskopowe w chemii analitycznej. WNT, Warszawa 1997.