Adhezja metali i tarcie ślizgowe

• Autorzy: Kusiak, Cz.

Warianty tytułu

EN

Adhesion of metals and sliding friction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pierwszej części artykułu omówiono zjawisko adhezji, jej wpływ na współczynnik tarcia oraz problemy i trudności pomiaru siły adhezji w procesach tarcia ślizgowego. Przedstawiono nową zasadę eksperymentalnego wyznaczania zarówno siły (współczynnika) tarcia oraz siły adhezji, przydatną szczególnie w badaniach tribologicznych. Zasada ta polega na wykonywaniu obydwu tych pomiarów podczas jednego, tego samego połączenia próbek. Omówiono budowę i działanie urządzenia do tych pomiarów oraz przedstawiono przykładowe wyniki badań. W drugiej części artykułu przedstawiono wyniki badań tarcia i adhezji próbek stalowych z warstwą oleju na powierzchni. Otrzymane rezultaty obrazują jakościowe oraz liczbowe związki między siłą tarcia i siłą adhezji.

EN

In the first part of this paper, a phenomenon of adhesion and its influence on the coefficient of friction together with problems and difficulties in the measurement of adhesion forces in the process of sliding friction were discussed. A new method of experimental determination of both the force of friction (the coefficient of friction) and the force of adhesion was presented. The method, which is especially useful in tribological investigations, consists in a simultaneous measurement of the two values of forces in a one coupling of specimens. The design and operations rule of an apparatus for these measurements was discussed. Exemplary results of testing were also included. In the second part of the paper, the results of investigations of friction and adhesion in steel specimens were presented. The testing was carried out in agreement with the presented method for the following operational conditions: with a layer of liquid on the surface and on a dry surface. The results obtained illustrate, in a quantitative and qualitative way, a mutual relation between forces of friction and adhesion.

Słowa kluczowe

PL

tarcie ślizgowe; adhezja

EN

sliding friction; adhesion

• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 2
• Strony: 391-398
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys.

Twórcy

autor

Kusiak, Cz.

• Politechnika Wrocławska, Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn, Zakład Podstaw Konstrukcji Maszyn i Tribologii, ul. I. Łukasiewicza 7/9, 50-370 Wrocław,

Bibliografia

• 1. Hebda M., Wachal A.: Trybologia. WNT, Warszawa 1980, s. 155.
• 2. Kusiak C.: Pomiar składowej stycznej i normalnej siły oddziaływania między powierzchniami w procesie tarcia z uwzględnieniem adhezji. Tribologia nr 3/2005, s. 147-153.
• 3. Płaza S., Margielewski L., Celichowski G.: Wstęp do tribologii i tribochemia. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2005, s. 41.
• 4. Żenkiewicz M: Adhezja i modyfikowanie warstwy wierzchniej tworzyw wielkocząsteczkowych. WNT, Warszawa 2000, s. 15.