Badania strukturalne mechanizmu odkształcenia na zimno stali przez zgniatanie obrotowe

• Autorzy: Stępień, J.

Warianty tytułu

EN

Structural investigation of the deformation mechanism after cold rotary extrusion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zgniatanie obrotowe na zimno stali niskowęglowej Cr-Mn-Mo-V stosuje się w celu uzyskania w wyrobie gotowym bardzo drobnej struktury. Uzyskanie bardzo drobnej struktury pozwala na podwyższenie właściwości wytrzymałościowych wyrobu gotowego przy bezpiecznym poziomic wydłużenia A5 powyżej 10%. Zgniatanie obrotowe wykonano na dwóch stanowiskach: na stanowisku doświadczalnym FPS Bolechowo, stosując stal wytapianą z zastosowaniem pozapiecowej obróbki próżniowej VAD, i na stanowisku produkcyjnym niemieckiej firmy MSR, stosując stal przetapianą elektrożużlowo EŻP. Stwierdzono, że mikrostruktura stali EŻP jest bardziej jednorodna i bardziej drobnoziarnista niż stali VAD, zarówno po ulepszaniu cieplnym jak i po zgniataniu obrotowym na zimno. Niskowęglowa stal Cr-Mn-Mo-V po hartowaniu z temperatury 970°C i odpuszczaniu w temperaturze ok. 660°C ma wydłużenie A5 od 12,0 do 12,9% przy Rm od 1114 do 1154 MPa i spełnia założone kryteria: przy Rm = 1080 + 1280 MPa A5≥ > 10. Po odkształceniu na zimno wytrzymałość tej stali wzrasta do ok. 1500 MPa.

EN

Microstructure low-carbon Cr-Mn-Mo-V electro-slag remelted (ESR) steel was more homogenous and more fine-grained than vacuum argon decarburization (VAD) steel. The same was found after quenching and tempering and after cold rotary extrusion. Also, ESR steel has more lower banding structure introduced by segregation of chemical composition (major C and Mn). After cold rotary extrusion on the experimental stand of FPS and industry stand of MSR, both VAD and ESR steels had a fine-structure, witch was composed of thin lath tempered martensite. In the structure deformation bands appeared arranged in space in different directions and carbides of chromium and molybdenum type M6C (this carbides often were found in the VAD steel) and carbides vanadium type MC. The fine laths of martensite received in the ESR steel were deformed on the industry stand MSR. The low-carbon Cr-Mn-Mo-V steel after quenching from 970°C and tempering at about 660°C has elongation A5 = from 12.6 to 12.9% and strength Rm = from 1114 to 1154 MPa and fulfils criteria of standards: Rm - from 1080 to 1280 MPa, A5 ≥ 10. After cold rotary extrusion strength incrased to about 1500 MPa.

Słowa kluczowe

PL

zgniatanie obrotowe; odkształcenia na zimno; struktura; martenzyt; ulepszanie cieplne

EN

rotary extrusion; cold deformation; structure; martensite; quenching; tempering

• Czasopismo: Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 27, nr 1
• Strony: 169-177
• Opis fizyczny: Bibliogr. 3 poz.

Twórcy

autor

Stępień, J.

• Dr inż. - Instytut Metalurgii Żelaza im. S. Staszica w Gliwicach

Bibliografia

• [1] AIR Nr 9160C071, norma francuska.
• [2] Stępień J., Paduch J., Wstępny dobór gatunku stali na kadłub silnika GRAD. Sprawozdanie IMŻ nr B- 01058 /BM/ 99, Gliwice 1999 (niepublikowane).
• [3] Stępień J., Paduch J., Bołd T., Dobór gatunku stali na wyroby specjalne, in: Badania i rozwój systemu BN-21 oraz nowoczesnej amunicji artyleryjskiej. Materiały konferencyjne, Kołobrzeg, 21-24 kwietnia 1999.