Application of Chelex 100 ion exchange resin for separation and determiantion of palladium, platinum and gold in geological and industrial materials by neutron activation analysis

• Autorzy: Samczyński, Z. , Danko, B. , Dybczyński, R.

Warianty tytułu

PL

Zastosowanie wymieniacza jonowego Chelex 100 do rozdzielania i oznaczania palladu, platyny i złota w materiałach geologicznych i przemysłowych metodą aktywacyjnej analizy neutronowej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The method for the determination of palladium, platinum and gold in geological and industrial materials by radiochemical version of neutron activation analysis is presented. It is based on isolation of the analytes using Chelex 100 ion exchange resin of amphoteric character. Chelex 100 contains weakly acidic iminodiacetic groups capable of binding metal cations in the form of chelate complexes. In solution of acids, due to protonation of nitrogen atoms of the above groups, weakly basic ammonium groups are formed which are able to retain anions. The elaborated ion exchange procedure is performed both before and after neutron activation in order to isolate Pd, Pt and Au from the sample of analyzed material and further to separate them from each other. Depending on the eluent composition, Chelex 100 can act as a cation exchange (chelating) resin or anion exchanger. The method was verified by determining palladium, platinum and gold in two certified reference materials (S ARM-7 and PTC-1) certified for the noble metals content. Analytical results show good agreement with the recommended (certified) values.

PL

Zaprezentowano metodę oznaczania śladowych ilości palladu, platyny i złota w materiałach geologicznych i przemysłowych za pomocą neutron owej analizy aktywacyjnej w wersji radiochemicznej. Podstawą metody jest wydzielanie analitów z wykorzystaniem wymieniacza jonowego Chelex 100 o charakterze amfoterycznym. Zawiera on słabo kwasowe grupy iminodioctowe, które mogą wiązać kationy metali w postaci kompleksów chelatowych. W roztworach kwasów, na skutek protonowania atomów azotu wchodzących w skład powyższych grup, powstają słabo zasadowe grupy amoniowe zdolne do zatrzymywania anionów. Opracowana procedura jonowymienna prowadzona jest zarówno przed, jak i po aktywacji neutronowej w celu wyizolowania Pd, Pt i Au z próbki analizowanego materiału, a następnie ich rozdzielenia. W zależności od składu roztworu eluentu, Chelex 100 może spełniać funkcję kationowymienną (chelatującą), bądź anio-nowymienną. Dokładność metody sprawdzono oznaczając pallad, platynę i złoto w dwóch materiałach odniesienia (SARM-7 i PTC-1) atestowanych na zawartość metali szlachetnych. Uzyskane wyniki analityczne wykazują dobrą zgodność z wartościami polecanymi (certyfikowanymi).

Słowa kluczowe

PL

wymieniacz jonowy; analiza neutronowa aktywacyjna; pallad; platyna; złoto

EN

ion-exchange resin; neutron activation analysis; palladium; platinum; gold

• Czasopismo: Chemia Analityczna
• Rocznik: 2000
• Tom: Vol. 45, No. 6
• Strony: 843-857
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz.

Twórcy

autor

Samczyński, Z.

• Department of Analytical Chemistry, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, 16 Dorodna Str., 03-195 Warszawa, Poland

autor

Danko, B.

• Department of Analytical Chemistry, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, 16 Dorodna Str., 03-195 Warszawa, Poland

autor

Dybczyński, R.

• Department of Analytical Chemistry, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, 16 Dorodna Str., 03-195 Warszawa, Poland

Bibliografia

• 1. Łobiński R. and Marczenko Z., in: Spectrochemical Trace Analysis for Metals and Metalloids, Vol. XXX, Wilson & Wilson's Comprehensive Analytical Chemistry, (Weber S.G., Ed.), Elsevier, Amsterdam 1997.
• 2. Beamish F.E. and Van Loon J.C., Analysis of Noble Metals, Academic Press, New York 1977.
• 3. Van Loon J.C. and Barefoot R.R., Determination of the Precious Metals, Wiley, New York 1991, p. 106.
• 4. Barefoot R.R. and Van Loon J.C., Talanta, 49, 1 (1999).
• 5. Minczewski J., Chwastowska J. and Dybczyński R., Separation and Preconcentration Methods in Inorganic Trace Analysis, E. Horwood, Chichester 1982.
• 6. Ginzburg S.I., Ezerskaya N.A., Prokof'eva I.V., Fedorenko N.F., Shlenskaya V.I. and Belskii N.K., Analytical Chemistry of Platinum Metals, Nauka, Moscow 1972.
• 7. Balcerzak M., Analyst, 122, 67R (1997).
• 8. Livingstone S.E., The Chemistry of Ruthenium, Rhodium, Palladium, Osmium, Iridium, and Platinum, Pergamon Press, Oxford 1973.
• 9. Puddephatt R.J., The Chemistry of Gold, Elsevier, Amsterdam 1978.
• 10. Vlasankova R., Otruba V., Bendl J., Fisera M. and Kanicky V., Talanta, 48, 839 (1999).
• 11. Li C.S., Chai C.F., Mao X.Y. and Ouyang H., Fresenius J. Anal. Chem., 363, 602 (1999).
• 12. Chen Z., Fryer B., Longerich H. and Jackson S., J. Anal. Atom. Spectrom., 11, 805 (1996).
• 13. Coedo A., Dorado M., Padila I. and Alguacil F., Anal. Chim. Acta, 340, 31 (1997).
• 14. Jarvis J., Totland M. and Jarvis K., Analyst, 122, 19 (1997).
• 15. Schilling T., Schramel P., Michalke B. and Knapp G., Microchim. Acta, 124, 235 (1996).
• 16. Li C.S., Chai C.F., Yang X.F., Hou X.L. and Mao X.Y., Talanta, 44, 1313 (1997).
• 17. Dybczyński R., Majchrzak J., Stokowska H. and Szyszko H., Chem. Anal. (Warsaw), 35, 609 (1990).
• 18. Żmijewska W. and Polkowska-Motrenko H., Chem. Anal. (Warsaw), 38, 211 (1993).
• 19. Parry S., Asif M. and Sinclair I., J. Radioanal. Nucl. Chem., 123, 593 (1988).
• 20. Lahiri S., Nayak D., Naddy M. and Das N.R., Radiochim. Acta, 73, 35 (1996).
• 21. Pyrzyńska K., Talanta, 47, 841 (1998).
• 22. Marhol M., Ion Exchangers in Analytical Chemistry, Academia, Prague 1982.
• 23. (Dorfner K., Ed.), Ion Exchangers, W. de Gruyter, New York 1991.
• 24. Dybczyński R., J. Chromatogr., 600, 17 (1992).
• 25. Collela M.B., Siggia S. and Barnes R.M., Anal. Chem., 52, 180 (1976).
• 26. Aldabbagh S. and Dybczyński R., J. Radioanal. Nucl. Chem., 92, 37 (1985).
• 27. Samczyński Z. and Dybczyński R., Chem. Anal. (Warsaw), 41, 873 (1996).
• 28. Samczyński Z. and Dybczyński R., J. Chromatogr. A, 789, 157 (1997).
• 29. Shah R. and Devi S., Analyst, 121, 807 (1996).
• 30. Kubrakova I.V., Kudinova T.F., Kuzmin N.M., Kovalev I.A., Tsysin G.I. and Zolotov Y.A., Anal. Chim. Acta, 334, 167 (1996).
• 31. Chang X.J., Su Z.X., Yang D., Gong B.L., Pu Q.S. and Li S.K., Anal. Chim. Acta, 354, 143 (1997).
• 32. Das D., Das A.K. and Sinha C., Anal. Lett., 32, 567 (1999).
• 33. Iglesias M., Antico E. and Salvado V., Anal. Chim. Acta, 381, 61 (1999).
• 34. Dybczyński R., Institute of Nuclear Research, Warsaw, Report No. 115 (VIII)C (1969).
• 35. Steele T.W., Levin J. and Copelovitz I., The Preparation and Certification of a Reference Sample of a Precious Metal Ore, Report No. 1696, National Institute of Metallurgy, Randburg, South Africa, 1975.
• 36. McAdam R.C., Sutarno and Moloughney P.E., Noble Metals-Bearing Sulphide Concentrate PTC Its Characterization for Use as a Standard Reference Material, Mines Branch Technical Bulletin TB, 176, Ottawa, 1973.
• 37. Moeller P., Dulski P. and Luck P., Spectrochim. Acta, 41B, 1379 (1992).
• 38. Woittiez J.J.R. and De La Cruz Tangonan M., J. Radioanal. Nucl. Chem., 158, 313 (1992).
• 39. Maihara V.A., Gallorini M. and Vasconcellos M.B.A., J. Radioanal. Nucl. Chem. Articles, 198, 343 (1995).
• 40. Raje N., Kayasth S., Asari T.P.S. and Gangadharan S., Anal. Chim. Acta, 290, 371 (1994).
• 41. Pesavento M. and Biesuz R., Anal. Chim. Acta, 346, 381 (1997).
• 42. Yabutani T., Ji S., Mouri F., Sawatari H., Itoh A., Chiba K., Haraguchi H., Bull. Chem. Soc. Jpn., 72, 2253 (1999).
• 43. Brajter K. and Grabarek J., Analyst, 103, 632 (1978).
• 44. El-Sweify F.H., Shehata M.K.K. and El-Shazly E.A.A., J. Radioanal. Nucl. Chem., 198, 77 (1995).
• 45. Shetty P., Mosavi-Movahedi A.A. and Rengan K., J. Radioanal. Nucl. Chem., 182, 205 (1994).
• 46. El-Sweify F.H., J. Radioanal. Nucl. Chem., 222, 55 (1997).
• 47. Rogers V.C., Anal. Chem., 42, 837 (1970).