Heavy Metals in Arable Soils of the Suszec Commune

• Autorzy: Ciba, J. , Cebula, J. , Loska, K. , Pelczar, J. , Surowiec, E. , Wyżgolik, B.

Warianty tytułu

PL

Metale ciężkie w glebach gruntów ornych gminy Suszec

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Only 17% of the total area of the Silesian Province is heavily urbanised, and more than 50% of the land is here under agricultural use. Nevertheless, Upper Silesia bas been perceived for years as a region of the degraded natural environment, in which soils are extremely contaminated with heavy metals. Analyses of randomly taken all over the region samples of arable soils have not confirmed the soil heavy contamination. For this reason the Committee for Agricultural and Rural Areas ofthe Provincial Council of the Silesian Province addressed a request to local councils for complex examination of soils and their contaminants in areas of particular villages constituents of communes. The Committee also developed basic frames of a program for these investigations. The Suszec commune, Pszczyna district, was the first to answer this call for such complex examinations of tocal soils. The investigations covered 2461 ha of arable grounds, which were divided into 1230 fields of area of 2 ha each. From each field one averaged sample of soil, that underwent all further laboratory analyses, was prepared. Contents of selected soil elements and agriculturally important indices (P and K content, pH, etc.) were determined in these samples, but particular attention was paid to the content of heavy metals. To determine the total heavy metal contents, the samples of soil were mineralised in a microwave device and next Pb, Zn, Co, Cd, Cr and Ni concentrations were determined with the use of the absorption atomic spectroscopy (AAS). Contents of arsenic (As) and mercury (Hg) were determined in a separate investigation by using the method of reduction with hydrogen. Further processing ofthe results was performed with the use of the GIS computer system. As far as the heavy metal s are concerned, results of the investigations evidenced not exceeding of these metals highest permissible levels for arable soils. Over considerable area of the commune, content of heavy metals in soils allowed for qualification of arable grounds as suitable for crop cultivation.

PL

Tylko 17% całkowitej powierzchni województwa śląskiego jest terenem silnie uprzemysłowionym i gęsto zamieszkałym, a ponad 50% jest użytkowana rolniczo. Pomimo to Górny Śląsk postrzegany jest od dawna jako region o zdegradowanym środowisku naturalnym, w którym gleby są w wysokim stopniu zanieczyszczone metalami ciężkimi. Badania wyrywkowo pobranych na terenie całego województwa próbek gleb uprawianych rolniczo nie potwierdzają katastroficznego obrazu stanu gleby. Z tego powodu Komisja Rolnictwa i Obszarów Wiejskich Sejmiku Województwa Śląskiego zwróciła się do samorządów o przeprowadzenie kompleksowego badania gleb i występujących zanieczyszczeń. Opracowano również założenia do przeprowadzenia takich badań. Pierwszą gminą, która przystąpiła do kompleksowego zbadania gleb, była gmina Suszec w powiecie pszczyńskim. Badaniami objęto 2461 ha gruntów rolnych, których obszar podzielono na 1230 poletek, o powierzchni 2 ha każde. Z każdego poletka przygotowano jedną uśrednioną próbkę gleby, którą poddano analizom laboratoryjnym. Oznaczano zawartość wybranych składników oraz ważne rolniczo wskaźniki (zawartość P i K, pH itp.), zwrócono jednak szczególną uwagę na zawartość metali ciężkich. Do oznaczeń całkowitej zawartości metali ciężkich próbki gleb mineralizowano w urządzeniu mikrofalowym, a następnie oznaczano w nich stężenie Pb, Zn, Cr, Ni, Cu i Cd metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej. Zawartość As i Hg oznaczono w osobnym postępowaniu metodą wodorkową. Do opracowania wyników wykorzystano oprogramowanie GIS. Uzyskane wyniki wykazały, że zawartość metali ciężkich nie przewyższa dopuszczalnych zawartości dla gleb uprawnych. Na znacznych terenach gminy zawartość metali ciężkich kwalifikuje grunty rolne pod uprawy ekologiczne.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; zanieczyszczenie gleby; użytkowanie gruntów

EN

heavy metal; soil pollution; land use

• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 10, nr 9
• Strony: 865-873
• Opis fizyczny: 5 rys., 3 tabele, bibliogr. 8 poz.

Twórcy

autor

Ciba, J.

• Institute of Inorganic Chemistry, Silesian University of Technology, ul. Krzywoustego 6, 44-100 Gliwice, tel. 0/.../32/237 13 83, fax. 0/.../32/237 22 77,

autor

Cebula, J.

• Institute of Engineering of Water and Wastewater, ul Konarskiego 18, 44-100 Gliwice, tel 0/.../32/237 29 78, fax. 0/.../32/237 10 47,

autor

Loska, K.

• Institute of Engineering of Water and Wastewater, ul Konarskiego 18, 44-100 Gliwice, tel 0/.../32/237 29 78, fax. 0/.../32/237 10 47

autor

Pelczar, J.

• Institute of Engineering of Water and Wastewater, ul Konarskiego 18, 44-100 Gliwice, tel 0/.../32/237 29 78, fax. 0/.../32/237 10 47

autor

Surowiec, E.

• Institute of Environmental Engineering of Polish Academy of Sciences, ul. M. Skłodowskiej Curie 34, 41-819 Zabrze, tel. 0/.../32/271 64 81, fax 0/.../32/271 74 70

autor

Wyżgolik, B.

• Institute of Environmental Engineering of Polish Academy of Sciences, ul. M. Skłodowskiej Curie 34, 41-819 Zabrze, tel. 0/.../32/271 64 81, fax 0/.../32/271 74 70,

• Institute of Inorganic Chemistry, Silesian University of Technology, ul. Krzywoustego 6, 44-100 Gliwice, tel. 0/.../32/237 13 83, fax. 0/.../32/237 22 77,

Bibliografia

• [1] Statystyka Gmin Województwa Katowickiego. Wojewódzki Urząd Statystyczny, Katowice 1994.
• [2] Dutka S.: Ocena całkowitych zawartości pierwiastków głównych i śladowych w powierzchniowej warstwie gleb Polski. IUNG Puławy, 1992, Seria R(293), 1-71.
• [3] Kabata-Pendias A. and Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych PWN, Warszawa 1999, 398 p.
• [4] Terelak H., Piotrowska M., Motowicka-Terelak T., Stuczyński T., Budzyńska K. and Pietruch Cz.: Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1995, 418(1), 45-60.
• [5] Wyżgolik B. and Bronder J.: Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1995, 418, 799-804.
• [6] Chaney R.L. and Heendemann P.T.: J. Water Pollut. Control Fed., 1979, 51, 101-126.
• [7] Kyzioł J.: Sorpcja i siła wiązania wybranych jonów metali ciężkich z substancją organiczną (na przykładzie torfów). Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2002.
• [8] Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dn. 21 marca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych stężeń metali ciężkich zanieczyszczających glebę (DzU 2002, nr 37, poz 344).