Correlation between heavy metals contents and chlorophyll pigments concentration in plant tissues around power plant "Elektrownia Jaworzno SA"

• Autorzy: Łukasik, I. , Palowski, B. , Ciepał, R.

Warianty tytułu

PL

Korelacje pomiędzy zawartością metali ciężkich a koncentracją chlorofilu (A+B) w tkankach liści roślin wokół "Elektrowni Jaworzno SA"

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

It is widely recognised that the vegetation in the vicinity of factories emitting heavy metals is often impoverished. The aim of the study was to investigate relationships between heavy metal pollution and chlorophyll (a, b, a + b) contents in leaves of dominant species (Pinus sylvestris, Quercus robur, and Calamagrostis epigejos) around power plant "Elektrownia Jaworzno S.A," (Upper Silesia, southern Poland). The samples of leaves were taken from two forest stands surrounding power plant (at a distance 1000 m and 3500 m of the emitter). For comparison leaves were investigated from very slightly contaminated Roztoczański National Park. In our study no generał indication was found for heavy metals accumulation in leaves according to increasing distance from the power plant. Only cadmium and lead content in leaves increased with the distance. It is probably connected willi other sources of pollution localised near the second (II) stand investigated. Negative correlation was found between Zn, Cd, Cu and chlorophyll pigments content in 70% analysed cases. In 100% cases positive correlation was found between Pb contents and chlorophyll pigments concentration. The higher concentration of chlorophyll (a + b) was stated in the leaves samples from Roztoczański National Park.

PL

Rozwój przemysłu i energetyki pociąga za sobą duże zmiany w środowisku przyrodniczym, ze szczególną intensywnością ujawniane w lasach zlokalizowanych w strefach ochronnych wokół hut, elektrowni i innych zakładów. Ich efektem jest biologiczne osłabienie drzew, zanieczyszczenie gleb i zaburzenie stosunków wodnych. Celem tej pracy było zbadanie zależności pomiędzy zanieczyszczeniem metalami ciężkimi a koncentracją barwników asymilacyjnych w tkankach liści roślin gatunków dominujących w ekosystemach boru mieszanego świeżego wokół "Elektrowni Jaworzno S.A.". Wyznaczono dwie powierzchnie badawcze: I - w odległości 1000 m na SW i II - w odległości 3500 m na SE od "Elektrowni Jaworzno". Materiał kontrolny pochodził z obrzeża Roztoczańskiego Parku Narodowego, z porównywalnego siedliskowo typu lasu - boru mieszanego świeżego. Na podstawie przeprowadzonych badań nie wykazano spadku akumulacji metali ciężkich wraz z odległością od emitora. Ma to prawdopodobnie związek z nakładaniem się oddziaływań innych emitorów położonych w pobliżu powierzchni II. Jednocześnie stwierdzono ujemną korelację pomiędzy zawartością Cu, Cd i Zn a chlorofilu (a + b) w liściach badanych gatunków roślin (w 70% analizowanych przypadków). Natomiast w 100% przypadków wykazano dodatnią wartość korelacji pomiędzy zawartością Pb a koncentracją chlorofilu (a + b). W większości analizowanych przypadków wykazano większą (choć nieistotną statystycznie) zawartość chlorofilu (a + b) w materiale roślinnym pochodzącym z powierzchni kontrolnej w Roztoczańskim Parku Narodowym.

Słowa kluczowe

PL

chlorofil; metale ciężkie; liście; gleba

EN

chlorophyll; heavy metals; leaves; soil

• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 11, nr 2-3
• Strony: 201--208
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Łukasik, I.

• Department of Ecology, Silesian University, Bankowa 9, 40-007 Katowice, tel. 0/.../32/359 11 18, fax 0/.../32/200 93 61,

autor

Palowski, B.

• Department of Ecology, Silesian University, Bankowa 9, 40-007 Katowice, tel. 0/.../32/359 11 18, fax 0/.../32/200 93 61

autor

Ciepał, R.

• Department of Ecology, Silesian University, Bankowa 9, 40-007 Katowice, tel. 0/.../32/359 11 18, fax 0/.../32/200 93 61

Bibliografia

• [1] Farmer A.M.: Environ. Pollut., 1993, 79. 63-75.
• [2] Demarez V. and Gastellu-Etchegorry J.P.: Remote Sens. Environ., 2000, 71, 226-238.
• [3] Monni S., Uhlig C., Hansen E. and Magel E.: Environ. Pollut., 2001, 112, 121-129.
• [4] Van Assche F. and Clijsters H.: Plant Celi Environ., 1990, 13, 195-206.
• [5] Linder S.: Physiol. Plant., 1974, 32. 154-156.
• [6] Azcue J. and Murdoch A.: Intern. J. Environ. Chem., 1994, 57, 151-162.
• [7] Ostrowska A., Gawliński S. and Szczubiałka Z.: Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Katalog. Instytut Ochrony Śród. Warszawa 1991, pp. 334.
• [8] Chettri M.K., Cook C.M., Vardaka E., Sawidis T. and Lanaras T.; Environ Exper. Bot.. 1998. 39. 1 -10.
• [9] Kabata-Pendias A. and Pendias H.; Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. Naukowe PWN. Wyd. II zmienione. Warszawa 1999, pp. 385.
• [10] Starek Z.; Rola składników mineralnych w roślinie, [in:] Podstawy fizjologii roślin. PWN. Warszawa, 1998, 188-205.
• [11] Markert B.: Multi-element analysis in plant materials - analytical tools and biological questions, [in:] Biogeochemistry of trace elements, Adriano D.C. (ed.). Lewis Publishers. Boca Raton 1992. 401-428.
• [12] Fargašová F.: Bull. Environ. Contam. Toxicol., 1998, 61, 762-769.
• [13] Šeršeń F., Králová K., Bumbálová A. and Švajlenová O.: J. Plant Physiol., 1997, 151. 299-305.
• [14] Abdelbasset R., Issa A.A. and Adam M.S.; Photosynthetica, 1995, 31, 421-425.
• [15] Sandmann G. and Böger O.; Plant Physiol., 1980, 66, 797-800.
• [16] Dean M.A., Letner C.A. and Eley J.H.: Buli. Torrey Bot. Club, 1993, 120. 269-274
• [17] Helmisaariii H.S., Derome J., Fritze H., Nieminen T.. Palmgren K., Salamaa .M.. Vanha-Majamaa 1.: Water, Air Soil Pollut., 1995, 85, 1727-1732.
• [18] Derome J. and Lindroos A.J.: Environ. Pollution, 1998, 99, 225-232.
• [19] Basta N.T. and Tabatai M.A.: Soil Sci., 1992, 153, 195-204.
• [20] Łukasik I., Palowski B. and Ciepał R.: Chem. Inż. Ekol., 2002, 9(4), 431-439.
• [21] http// www.pl.ej3.pksa.com