Effect of Soil Contamination with Heavy Metals on Element Contents in Silphium Perfoliatum (Silphium perfoliatum L.)

• Autorzy: Antonkiewicz, J. , Jasiewicz, Cz.

Warianty tytułu

PL

Wpływ zanieczyszczonego środowiska glebowego na zawartość składników mineralnych w rożniku przerośniętym (Silphium perfoliatum L.)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

A significant effect of soil pollution levels on yielding of Silphium perfoliatum was determined. Depending on the treatment, the decrease in the top part yield ranged between I2.3% and 23.1% in comparison with the controI. The contents in the top parts of Silphium perfoliatum was increasing with the level of soiI pollution with heavy metals and ranged between 0.14-0.24 mg Cr; 27.38-84.93 mg Fe; 108.13-243.50 mg Mn. kg-I d.m.; 1.90-6.26 g Mg; 2.40-7.45 g Ca; 0.08-0.25 g Na; 1.83-12.12 g K; 0.49-1.19 g P . kg-I d.m.

PL

Rożnik przerośnięty (Silphium perfoliatum L) jest mało znaną w Polsce byliną należącą do rodziny I astrowatych (Asteraceae = Compositae). Ze względu na niewielkie wymagania glebowe oraz łatwą aklimatyzację Silphium perfoliatum może być polecany jako roślina pionierska przy rekultywacji terenów zdegradowanych. Gatunek ten uprawiany jest jako roślina ozdobna i pszczelarska. Z dotychczasowych badań wynika, że rożnik wytwarza dużo zielonej masy o znacznej zawartości białka i węglowodanów. Dlatego też może stanowić cenną roślinę paszową. Pozyskiwana biomasa rożnika na cele paszowe nie powinna zawierać szkodliwych składników. Stąd też podjęto badania mające na celu określenie stopnia akumulacji składników mineralnych w Silphium perfoliatum w zależności od poziomu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi. Badania przeprowadzono w 2000r w warunkach doświadczenia wazonowego. Schemat doświadczenia obejmował 5 obiektów (każdy w czterech powtórzeniach): obiekt kontrolny (bez dodatku metali ciężkich) i 4 obiekty zawierające wzrastające dawki metali ciężkich. Najwyższy poziom zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi wynosił: Cd - 8 mg. kg-I, Pb - 120 mg. kg-I, Ni - 40 mg. kg-I, Cu - 80 mg. kg-I, Zn -400 I mg . kg-I s.m. gleby. Metale ciężkie zastosowano w formie wodnych roztworów soli: JCdSO4 . 8H2O, CUSO4 . 5H2O, NiSO4 . 7H2O, Pb(NO3h i ZnSO4 . 7H2O. Do doświadczenia wykorzystano glebę o składzie granulometrycznym pyłu ilastego. Okres wegetacji rożnika przerośniętego wynosił 129 dni. W czasie wegetacji rośliny podlewano wodą redestylowaną utrzymując wilgotność gleby na poziomie 60% maksymalnej pojemności wodnej. Po zebraniu roślin określono wielkość plonu. Następnie próbki roślin poddano mineralizacji na sucho w piecu muflowym w temp. 450°C. Zawartość Cr, Fe, Mn, Mg, Ca, Na i K oznaczono za pomocą spektrofotometru absorpcji atomowej (AAS) firmy Philips model PU 91O0X, a P metodą kolorymetryczną. Stwierdzono istotny wpływ zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi na plonowanie rożnika przerośniętego. Plon części nadziemnych w zależności od obiektu wahał się od 12,3% do 23,1% w odniesieniu do kontroli. Zawartość badanych pierwiastków w częściach nadziemnych rożnika istotnie zależała od poziomu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi i mieściła się w zakresie 0,1400,24 mg Cr; 27,38-84,93 mg Fe; 108,13-243,50 mg Mn [wzór], 1,90-6,26 g Mg; 2,40-7,45 g Ca; 0,08-0,25 g Na; 1,83-12,12 g K; 0,49-1,19 g P [wzór].

Słowa kluczowe

PL

rożnik przerośnięty; plon; zawartość; Cr; Fe; Mn; Mg; Ca; Na; K

EN

Silphium perfoliatum; yield; content; Cr; Fe; Mn; Mg; Ca; Na; K; P

• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 10, nr 3-4
• Strony: 199-210
• Opis fizyczny: bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Antonkiewicz, J.

• Department of Agricultural Chemistry, University of Agriculture, 31-120 Kraków, Al. A. Mickiewicza 21, tel. 0/.../12/662 43 50,

autor

Jasiewicz, Cz.

• Department of Agricultural Chemistry, University of Agriculture, 31-120 Kraków, Al. A. Mickiewicza 21, tel. 0/.../12/662 43 50

• Department of Agriculural Chemistry, University of Agriculture, 31-120 Kraków, Al. A. Mickiewicza 21, tel.: 0/.../12/662 43 50

Bibliografia

• [1] Wolski T. and Kowalski R.: Rocz. AR Pozn. CCCXXIII, Ogrodn., 2000, 31(1), 555-560.
• [2] Antonkiewicz J. and Jasiewicz Cz.: Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monografia, t. 1, Wyd. IOŚ, Warszawa 2001, 353-358.
• [3] Weryszko-Chmielewska E., Kowalski R. and Wolski T.: Zesz. Probl., PNR, 1999, (468), 497-505.
• [4] Ostrowska A., Gawlińki S. and Szczubiałka Z.: Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Katalog. Wyd. IOŚ, Warszawa 1991, p 334.
• [5] Kabata-Pendias A. and Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1999. s 398.
• [6] Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M., Terelak H. and Witek T.: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roslin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. Pamięt. Puławski, IUNG, 1993, (53), 1-20.
• [7] Gambuś F. and Gorlach E.: Zesz. Probl. PNR, 1997, 448a, 103-108.
• [8] Ostrowska A. and Porębska G.: Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monografia, t. 1, Wyd. IOŚ, Warszawa 2001, p. 159-163.
• [9] Strączyński S.J.: Zesz. Probl. PNR., 2000, (472), 619-626.
• [10] Falkowski M., Kukułka I. and Kozłowski S.: Właściwości chemiczne roślin łąkowych. Wyd. AR, Poznań 1990.
• [11] Gorlach E.: Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 262. Sesja Nauk., 1991, (34), 13-22.
• [12] Warda M. and Ćwintal H.: Zesz. Probl. PNR., 2000, (471), 841-846.
• [13] Gorlach E., Curyło T. and Grzywnowicz I.: Roczn. Glebozn., 1985, 36(2), 85-99.