Obecność metali ciężkich w glebie, w sąsiedztwie zakładów garbarskich w Krakowie

• Autorzy: Popek, A. , Sikora, W. S. , Wardas, M.

Warianty tytułu

EN

Heavy metals in soils on the area influenced by the tannery in Kraków

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przebadano obszar położony w rejonie ronda "Mateczny" w Krakowie, na prawym brzegu rzeki Wilgi, pokryty rumoszem zawierającym gruz z lokalnie nieokreślonym materiałem o luźnej, gąbczastej strukturze. Na powierzchni utworzyła się wartswa gleby. Badania dotyczyły powierzchniowej warstwy gleby (0÷20 cm) oraz profilu pionowego we wcięciu koryta Wilgi. Badane próbki gleb mają odczyn obojętny lub zasadowy (pHKCI = 6,9÷7,4). Wykazują bardzo dobre właściwości buforowe w szerokim zakresie pH. Gleba zawiera od < 20 do ponad 60 mg/kg Ni, od 19 do 774 mg/kg Zn, od 27 do 250 mg/kg Pb oraz 23 do 128 mg/kg Cu. Lokalnie, w glebie o gąbczastej, luźnej strukturze zawierającej prawdopodobnie odpady pogarbarskie, stwierdzono obecność do 7,9% Cr. Większość z badanych metali: Zn, Pb, Co, Ni, Fe w powierzchniowej warstwie gleb jest związana głównie z krzemianami i tlenkami manganu, natomiast Cr i Cu z krzemianami i tlenkami żelaza. Jedynie Cd i Mn występują w znaczących ilościach na pozycjach jonowymiennych i we frakcji węglanowej. Ruchliwość metali ciężkich obecnych w badanych glebach jest zróżnicowana; zależy od metalu i pH zawiesiny a więc jest związana z właściwościami buforowymi gleb. Generalnie, wzrasta w miarę obniżania się pH. Chrom jest uruchamiany w minimalnych ilościach w całym badanym zakresie pH (także w wodzie destylowanej).

EN

Contents of heavy metals (Cu, Co, Cr, Fe, Mn, Ni, Pb, Zn) were studied in the antropogenic soils developed on the area influenced by the tannery in Kraków. The area is located on the right bank of the Wilga river. The soil is developed over the rubble with some local admixture unidentified material of loose, spongy structure. It has been found, that soils are neutral or slightly alkaline (pHKCL = 6.9÷7.7) and show very good buffering properties in the wide range of pH. Soil contains 23÷128 mg Cu/kg, < 20÷62 mg Ni/kg, 27 250 mg Pb/kg, 19÷774 mg Zn/kg. Locally, in the loose, spongy material, containing probably the tannery wastes, high content of Cr - even up to 7.9 wt % - has been found. Most of the analysed metals: Co, Fe, Ni, Pb, Zn are connected mainly with silicates and Mn-oxides whilst Cu and Cr are lonked to with silicates and Fe-oxides. Only Cd and Mn occur in significant amounts in both the exchangeable and the carbonate forms. Heavy metals mobility investigated in acidic suspensions of soil depends on the metal, and the buffering properties of the soil. Generally, it increases with the decreasing pH of suspension. Cr is mobilized in small quantities in the whole investigated range of pH (even in distilled water).

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; gleba; zakłady garbarskie; Kraków

EN

heavy metals; soil; tanneries; Cracow

• Czasopismo: Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie
• Rocznik: 1999
• Tom: T. 4, z. 1
• Strony: 153-172
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Popek, A.

autor

Sikora, W. S.

autor

Wardas, M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska