Zdolność chłodnicza środowiska pracy jako miara stresu i obciążenia cieplnego

• Autorzy: Wacławik, J.

Warianty tytułu

EN

Heat stress and heat strain of worker's in physiological investigation and ISO documents

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem pracy są zagadnienia standardów komfortu cieplnego górnika, pracującego w środowisku gorącym, określonych przez nową wersję normy ISO 7933. Przy niskiej i umiarkowanej temperaturze oraz wilgotności powietrza ciepło z organizmu górnika do otoczenia odprowadzane jest przede wszystkim drogą konwekcji. W trudnych warunkach klimatycznych dominującą rolę odgrywa parowanie potu. W temperaturach powietrza przewyższających temperaturę skóry ciała parowanie potu jest jedynym mechanizmem odprowadzenia ciepła z ciała. Stan obciążenia cieplnego pracownika może być modelowany numerycznie metodami bilansu cieplnego ciała pracownika, sporządzanego dla ustalonej lub nieustalonej wymiany ciepła. Wersja normy ISO 7933 przyjęta w 2004 roku zawiera w tym obszarze nowe propozycje, które powinny być uwzględnione w rozwiązaniach dotyczących górnictwa. Stan obciążenia (stresu) i napięcia cieplnego może być oceniany na podstawie: akumulacji ciepła w ciele człowieka i wzrostu temperatury wewnętrznej ciała oraz temperatury rektalnej, maksymalnej ilość potu wydzielanej podczas pracy, stopnia odwodnienia organizmu, stopnia zwilżenia powierzchni skóry ciała. Metoda bilansu cieplnego organizmu człowieka podana w normie ISO 7933 umożliwia oszacowanie wymienionych parametrów.

EN

The subject of paper is heat stress of miners working in deep mines. The method of computation and interpretation of the man-environment heat exchange is given in ISO and CEN documents. In the difficult climatic conditions the evaporation of sweat is of prevailing importance. Heat exchange between worker's body and his environment was calculated for state of thermal equilibrium. The state of thermal stress is determined by: accumulation of heat in worker's body, maximum of sweat rates emitted during work and dehydration, dehydration level, level of skin wetness. The ISO documents was prepared to standardise the methods that occupational health specialists should use to approach a given problem and progressively collect the information needed to control and prevent the problem. The method of computation and interpretation of the man-environment heat exchange given in ISO documents is based on the latest scientific information.

Słowa kluczowe

PL

norma ISO 7933; BHP; górnictwo; środowiska gorące

EN

ISO 7933; mining; industrial safety

• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 3
• Strony: 25-41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab.

Twórcy

autor

Wacławik, J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. Mitchell D., Whillier A. (1971): Cooling power of underground environments, J.S.Afr.IMM, vol. 72, Okt. str. 93-99 (publikacja powtórzona w 1999 roku)
• 2. McPherson M.J. (1992): Physiological reaction to climatic conditions, Chapter in: Subsurface ventilation and emdronmental engineering, Chapman & Hall, London
• 3. McPherson M.J. (1992): The generalisation of air cooling power, Fifth International Mine Ventilation Congress, R. Hemp, Johannesburg
• 4. Stewart J.M.& Whillier A. (1979): A guide to the measurement and assessment of heat stress in gold mines, JMVentSocSA, 32, nr 9, str.169-178
• 5. Wacławik J. & Branny M. (2006): Zasady oceny obciążenia termicznego metodą modelowania wymiany ciepła między pracownikiem a otoczeniem, Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, Miesięcznik WUG, 1 (137), str. 3-13
• 6. Polska Norma PN-EN 12515, (2002): Środowiska gorące. Analityczne określanie i interpretacja stresu cieplnego z wykorzystaniem obliczenia wymaganej ilości potu
• 7. ISO DIS 7933, (2004): Ergonomics of the Thermal Environment. Analytical determination and Interpretation of Heat Stress Using Calculation of the Predicted Heat Strain, International Standardisation Organisation, Geneva
• 8. ISO DIS 9920, (2005): Ergonomics of the Thermal Environment - Estimation of the Thermal Insulation and Evaporative Resistance of a Clothing Ensemble, International Standardisation Organisation, Geneva