Sądownictwo wojskowe w Polsce Ludowej w latach 1943-1955

• Autorzy: Kmiecik, T.

Warianty tytułu

EN

Military Jurisdiction in the Polish People's Republic between 1943-1955

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Organizatorzy Wojska Polskiego w ZSRR dostosowali Prawo karne procesowe do potrzeb jednostek polskich. Kodeks Karny Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR wszedł w życie 7 lipca 1943 roku. Organizację sądu i prokuratury określono w Kodeksie Postępowania Karnego PSZ w ZSRR 26 listopada 1943 roku. Powołano prokuratorów i utworzono sądy polowe, które wydawały wyroki w imieniu państwa polskiego. Dokumenty ujmujące w sposób kompleksowy normy prawne PSZ w ZSRR uchwalono w kwietniu 1944 roku. Były nimi: Wojskowy Kodeks Karny, Kodeks Postępowania Karnego oraz Prawo o ustroju Sądów i Prokuratury Wojskowej w ZSRR. Sądownictwo i prokuratura wojskowa stały się od 1944 roku w Polsce elementem pań- stwowej machiny terroru. Wśród organów przemocy wiodącą rolę wyznaczono Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego i Głównemu Zarządowi Informacji Wojskowej. Wojskowe sądy i prokuratura dopełniały procesowych formalności, legitymując często bezprawie.

EN

The formation of the Polish Army in the Soviet Union in 1943, together with military jurisdiction, was an element of Joseph Stalin's strategy towards Poland. The people who organized the Polish Army in the USSR adjusted the law of criminal proceedings to the needs of Polish units. The Criminal Code of the Polish Armed Forces in the USSR entered into force on July 7, 1943. The way of organizing the courts and the prosecution was determined in the Code of Criminal Proceedings of the Polish Armed Forces in the USSR on November 26, 1943. Prosecutors were appointed and field courts were established, giving their judgments on behalf of the Polish State. Documents that included detailed legal standards regarding the Polish Armed Forces in the USSR were adopted in April 1944. They included: the Military Criminal Code, the Code of Criminal Proceedings and the Law on the System of Military Courts and Prosecution in the USSR, From 1944, military jurisdiction and prosecution became in Poland an element of a national machine of terror. The bodies that were given the leading roles in the system of violence were the Ministry of Public Security and the General Administration of Military Information. Military courts and prosecution took care of procedural formalities, often authorizing lawlessness.

Słowa kluczowe

PL

Polskie Siły Zbrojne w ZSRP; 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki; Najwyższy Sąd Wojskowy; Naczelna Prokuratura Wojskowa; Andrzej Wyszyński

EN

Polish Armed Forces in ZSRP; 1st Infantry Division Tadeusz Kościuszko; Supreme Military Court; Chief Military Prosecutor's Office; Andrzej Wyszyński

• Czasopismo: Kwartalnik Bellona
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 3
• Strony: 99--117
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., fot.

Twórcy

autor

Kmiecik, T.

• Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa i Ochrony w Warszawie

Bibliografia

• 1. Świadkowie. Zapomniane głosy. Berlingowcy. Żołnierze tragiczni, Dominik Czapigo (red.), Marcin Białas (komentarz historyczny),Warszawa 2015.
• 2. H. Stańczyk, S. Zwoliński, Wojsko Berlinga i Żymierskiego1943-1945, Warszawa 2015.
• 3. T. Kisielewski, Janczarzy Berlinga. 1 Armia Wojska Polskiego 1943-1945, Poznań 2014, s. 90-91.
• 4. S. Zwoliński, Konsekwencje utworzenia w ZSRR 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, w: Wojsko Polskie w 1943 r. wobec powstającego systemu władzy, Warszawa 2003, s. 43.
• 5. Cz. Grzelak, H. Stańczyk, S. Zwoliński, Bez możliwości wyboru, Warszawa 1993.
• 6. E. Kospath-Pawłowski, Wojsko Polskie na Wschodzie 1943–1945, Pruszków 1993, s. 55-56.
• 7. P. Wieczorkiewicz, Bandera we krwi. Polityka, wojsko, sovietica, Łomianki 2015, s. 283-286.
• 8. K. Szwagrzyk, Prawnicy czasu bezprawia. Sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944-1956, Kraków-Wrocław 2005.
• 9. J. Muszyński, Zasady ustrojowe sądownictwa wojskowego i prokuratury wojskowej w Polsce Ludowej, Warszawa 1964, s. 136-140.
• 10. Z. A. Ziemba, Ideologia stalinowska w prawie karnym i jego doktrynie w Polsce w: Elity władzy w Polsce a struktura społeczna w latach 1944-1956, Warszawa 1992, s. 373.
• 11. A. Wesołowski, W cieniu polityki. Sądownictwo Wojska Polskiego na froncie wschodnim w latach 1943-1945, Toruń 2003.
• 12. M. Turlejska (Łukasz Socha), Te pokolenia żałobami czarne… Skazani na śmierć i ich sędziowie 1944-1954, Londyn1989.
• 13. J. Poksiński, Sądownictwo wojskowe w: Instytucje państwa totalitarnego. Polska 1944-1956. Raport. Opracowania, Warszawa 1994.
• 14. W. Tkaczew, Relacje między organami informacji a sądownictwem i prokuraturą w Wojsku Polskim w latach 1946-1947,w: Przestępstwa sędziów i prokuratorów w Polsce lat 1944-1956, pod redakcją Witolda Kuleszy i Andrzeja Rzeplińskiego, Warszawa 2001, s. 395.
• 15. Z. Palski, Organa Informacji Wojskowej w systemie represji w Wojsku Polskim, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2005nr 1, s. 57.
• 16. J. Poksiński, „TUN”. Tatar-Utnik-Nowicki. Represje wobec oficerów Wojska Polskiego w latach 1949-1956, Warszawa1992.
• 17. S. Zwoliński, Skazani na śmierć przez sądy WP w latach 1944-1945. Wyroki, których być nie powinno, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1992 nr 1, s. 219.
• 18. F. Musiał, Paragraf do dyspozycji, w: A kto chce być sługą…, Filip Musiał, Jarosław Szarek (red.), Kraków 2009, s. 24.
• 19. A. Marcinkowski, Z. Palski, Ofiary stalinowskich represji w Wojsku Polskim, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1990nr 1-2, s. 169.
• 20. J. Paśnik, Prawne aspekty stalinowskich represji w Polsce. „Dziś. Przegląd Społeczny”, lipiec 1991 nr 7, s. 101.