Efektywność w polskim górnictwie węgla kamiennego w makro- i mikroperspektywie

• Autorzy: Turek, M. , Jonek-Kowalska, I.

Warianty tytułu

EN

Effectiveness of the Polish mining industry in macro- and micro-perspective

• Konferencja: XVIII Szkoła Ekonomiki i Zarządzania w Górnictwie
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena efektywności w polskim górnictwie węgla kamiennego w makro- i mikroperspektywie. Makroperspektywa uwzględnia efektywność górnictwa jako branży oraz efektywność dwóch największych producentów węgla energetycznego, jako wielozakładowych przedsiębiorstw górniczych. Mikroperspektywa obejmuje efektywność poszczególnych kopalń węgla kamiennego wchodzących w skład wielozakładowych przedsiębiorstw oraz Południowego Koncernu Węglowego SA i LW Bogdanka SA. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że efektywność polskiego górnictwa węgla kamiennego w makroperspektywie w latach 2006÷2011 jest niska. Okresowo w wyniku poprawy koniunktury i wzrostu cen węgla kamiennego badane przedsiębiorstwa górnicze poprawiają rentowność sprzedaży, jednakże nie jest to skutek uwarunkowań wewnętrznych. W mikroperspektywie dostrzega się wyraźne różnice w efektywności poszczególnych kopalń tworzących strukturę przedsiębiorstw górniczych. Kopalnie o ujemnych i niskich wynikach finansowych niekorzystnie oddziałują na ostateczną efektywność przedsiębiorstw górniczych.

EN

The main purpose of this paper is to analyze and assess effectiveness of the Polish hard coal mining industry in macro- and micro-perspective. The macro-perspective includes mining effectiveness of the industry as a whole and effectiveness of the two largest producers of energy coal, operating as the multi-plant mining enterprises. In turn, the micro-perspective involves effectiveness of separate hard coal mines being the part of the aforementioned enterprises, Poludniowy Koncern Weglowy SA as well as the hard coal mine LW Bogdanka SA. On the basis of the conducted research it may be stated that effectiveness of Polish hard coal mining industry was low in the macro-perspective in years 2006-2011. Periodically, due to economic improvement and increase of hard coal prices, the examined mining enterprises improved their return on sales (ROS) index, however, it does not result from the external conditions. In the micro-perspective, there are clear differences in effectiveness of particular mines which comprise the structure of coal enterprises. The mines of negative and low financial results influence unfavorably on the final effectiveness of mining enterprises.

Słowa kluczowe

PL

efektywność przedsiębiorstwa górniczego; efektywność kopalń węgla kamiennego; uwarunkowania efektywności w górnictwie węgla kamiennego

EN

effectiveness of mining enterprises; effectiveness of hard coal mines; conditions of effectiveness in hard coal mining industry

• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 69, nr 9
• Strony: 176--179
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Turek, M.

• Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania

autor

Jonek-Kowalska, I.

• Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania

Bibliografia

• 1. Bator A., Fuksa D., Ślósarz M.: Problematyka zatrudnienia pracowników z uprawnieniami emerytalnymi w kopalniach węgla kamiennego. Przegląd Górniczy 2012, Nr 9.
• 2. Dubiński J., Koteras A.: Przyszłość węgla jako paliwa energetycznego. Przegląd Górniczy 2012, Nr 12.
• 3. Franik T.: Analiza wpływu wybranych czynników na osiągane efekty produkcyjne przodków ścianowych na przykładzie wybranej kopalni węgla kamiennego. Przegląd Górniczy 2012, Nr 9.
• 4. Jonek-Kowalska I.: Ewaluacja kosztów wytworzenia zorientowana na poprawę efektywności w polskim górnictwie węgla kamiennego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Nr 639, Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia nr 37, pod red. D. Zarzeckiego, Szczecin 2011, s. 49÷58.
• 5. Jonek-Kowalska I.: Pomiar efektywności w kopalniach węgla kamiennego. [W:] Analiza i ocena kosztów produkcji w górnictwie węgla kamiennego w Polsce w aspekcie poprawy efektywności wydobycia. pod red. M. Turka, Difin, Warszawa 2012, s. 110÷125.
• 6. Jonek-Kowalska I.: Zmiany w zarządzaniu kosztami w kopalniach węgla kamiennego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego 2008, Nr 5, s. 419÷437.
• 7. Kijewska A., Przybyła H.: Zarządzanie przedsiębiorstwem zorientowane na efekty. Przegląd Górniczy 2011, Nr 9.
• 8. Kustra A., Wróbel A.: System motywacyjny wspierający zarządzanie poprzez cele na przykładzie Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. Przegląd Górniczy 2011, Nr 9.
• 9. Larsen B.: One measurement is better than 1,000 opinions: is it? Managerial Auditing Journal 2001, Vol. 16, No. 2, s. 63-8.
• 10. Michalak A.: The problems of operational activity financing of mining Enterprises in Poland. [w:] Theory of management 4 – The selected problems for the development support of management knowledge base, Institute of Management Science and Informatics, University of Žilina, Słowacja 2011, s. 34÷39.
• 11. Rolstadås A.: Enterprise performance measurement. International Journal of Operations &Production Management 1998, Vol. 18, Issue 9, s. 989÷999.
• 12. Turek M., Jonek-Kowalska I.: Ocena systemów zarządzania kosztami w ujęciu sektorowym. Organizacja i Kierowanie 2012, Nr 2, s. 137-149.
• 13. Turek M., Sojda A., Wolny M.: Badanie wpływu wartości wybranych parametrów na kształtowanie się jednostkowego kosztu wydobycia w zgrupowaniu kopalń węgla kamiennego. Zarządzanie i Edukacja 2011, Nr 76/77, s. 143÷156.