Oznaczanie 1,2,3-trichloropropanu w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej

• Autorzy: Pisarska, Anna , Kucharska, Małgorzata , Wesołowski, Wiktor , Smuga, Jakub

Warianty tytułu

EN

Determination of 1,2,3-trichloropropane in workplace air with gas chromatography

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

1,2,3-Trichloropropan (TCP) to bezbarwna (do jasnożółtej) ciecz o wyraźnym, słodkim zapachu. Ta chlorowa pochodna propanu nie występuje naturalnie w środowisku. Obecnie związek stosuje się jako półprodukt w syntezie innych substancji chemicznych, np. ciekłych polimerów polisulfonowych, pestycydów, oraz jako środek sieciujący w syntezie polisiarczków i heksafluoropropylenu. Celem prac badawczych było przygotowanie odpowiednio czułej i selektywnej metody oznaczania 1,2,3-trichloropropanu w powietrzu na stanowiskach pracy, która umożliwi pomiary stężeń tego związku, a następnie pozwoli na dokonanie oceny narażenia zawodowego. Opracowana metoda polega na adsorpcji par substancji na węglu aktywnym z orzecha kokosowego, desorpcji przy użyciu disiarczku węgla i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w polarną kolumnę kapilarną INNOWAX (o długości 60 m, średnicy 0,25 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,50 μm). Wskazania spektrometru mas pracującego w trybie SIM w funkcji stężenia 1,2,3-trichloropropanu w badanym zakresie stężeń (0,2 ÷ 8,0 μg/ml) mają charakter liniowy. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania normy PN-EN 482:2021-08 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania 1,2,3-trichloropropanu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

1,2,3-Trichloropropane (TCP) is a colorless (to light yellow) liquid with a distinct sweet odor. This chlorine derivative of propane does not occur naturally in the environment. Currently, this compound is used as an intermediate in the synthesis of other chemicals, such as liquid polysulfone polymers, pesticides, and as a crosslinking agent in the synthesis of polysulfides and hexafluoropropylene. The aim of the study was to prepare a suitably sensitive and selective method of determination of 1,2,3-trichloropropane in workplace air, which will enable the measurement of concentrations of this compound and then allow occupational exposure to be assessed. The method developed involves adsorption of the substance’s vapors on coconut activated carbon, desorption using carbon disulfide and chromatographic analysis of the solution so obtained. A gas chromatograph coupled to a mass spectrometer (GC-MS) equipped with a polar INNOWAX capillary column (length 60 m, 0.25 mm in diameter and 0.50 μm thick stationary phase film) was used for the study. The develop method operating in SIM mode is linear in the concentration range from 0.2 μg/ml to 8.0 μg/ml. The method has good precision and accuracy and meets the requirements of EN 482:2021-08 for procedures for the determination of chemical agents. The developed method for the determination of 1,2,3-trichloropropane in air at workplaces is presented in the form of an analytical procedure, which is included in Appendix. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

Słowa kluczowe

PL

1,2,3-trichloropropan; metoda analityczna; powietrze na stanowiskach pracy; metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas; nauki o zdrowiu; inżynieria środowiska

EN

1,2,3-trichloropropane; analytical method; air at workplaces; gas chromatographic method with mass spectrometry; health sciences; environmental engineering

• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 2 (120)
• Strony: 143-156
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pisarska, Anna

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera, 91-348 Łodź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8,

autor

Kucharska, Małgorzata

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera, 91-348 Łodź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8

autor

Wesołowski, Wiktor

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera, 91-348 Łodź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8

autor

Smuga, Jakub

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera, 91-348 Łodź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8

Bibliografia

• 1. ATSDR, Agency for Toxic Substances and Disease Registry (2021). Toxicological profile for 1,2,3-Trichloropropane. U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service, Atlanta, GA.
• 2. Brock M., Carroll J. (1985). 1984 industrial hygiene monitoring for 1,2,3-trichloropropane, 2,3-dichloropropene, 1,3-dichloropropene, and isopropyl chloride at Glycerine I, Dow Chemical USA. Freeport, TX, Dow Chemical USA, pp. 1-10 (NTIS/PB86-870002354).
• 3. Bonvalot Y., Gagnon C., Benjamin M. i in. (2000). Sampling program for residential wood combustion: Winter of 1998-99 study report. Montreal, Quebec, Public Works and Government Services Canada, pp. iii-80.
• 4. Dobecki M. (2004). Zapewnienie jakości analiz chemicznych. Wyd. 3 popr. IMP, Łodź.
• 5. ECHA, European Chemicals Agency (2022). ECHA Scientific report for evaluation of limit values for 1,2,3-trichloropropane at the workplace.
• 6. ECHA, European Chemicals Agency (2023). 1,2,3-trichloropropane: Physical & Chemical properties, https://echa.europa.eu/pl/registration-dossier/-/registered-dossier/14307 [dostęp: 24.10.2023].
• 7. IARC, International Agency for Research on Cancer (1995). Monographs on the evaluation of carcinogenic risks to humans. Vol. 63. Dry cleaning, some chlorinated solvents and other industrial chemicals, 223–244.
• 8. IMP, Instytut Medycyny Pracy (2023). Centralny Rejestr Danych o Narażeniu na Substancje Chemiczne, ich Mieszaniny, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym (dane niepublikowane).
• 9. Kucharska M., Wasiela T., Miśkiewicz E. (2023). Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego - 1,2,3-trichloropropan (praca nieopublikowana).
• 10. Lewis R.J. (2007). 1,2,3-Trichloropropane. [W:] Hawley’s condensed chemical dictionary. 15th ed. New York, NY: John Wiley & Sons, 1268 [cyt. za: ATSDR 2021].
• 11. NIOSH, National Institute for Occupational Safety and Health (1981). Trichloropropanes. Report 4. Cincinnati, OH. PB83112870. https://ntrl.ntis.gov/NTRL/dashboard/searchResults/titleDetail/PB83112870.xhtml [dostęp: 24.10.2023].
• 12. NIOSH, National Institute for Occupational Safety and Health (2003). Method 1003. Hydrocarbons, Halogenated. NIOSH Manual of Analytical Methods, Fourth Edition, Issue 3.
• 13. PN-EN 482:2021-08 Narażenie na stanowiskach pracy - Procedury oznaczania stężenia czynników chemicznych – Podstawowe wymagania dotyczące parametrów procedur.
• 14. PN-Z-04008-7:2002/Az1:2004 Ochrona czystości powietrza - Pobieranie próbek - Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników.
• 15. PubChem (2023). 1,2,3-Trichloropropane. Compound Summary. https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1_2_3-Trichloropropane [dostęp: 24.10.2023].
• 16. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające USA. Freeport, TX, Dow Chemical USA, pp. 1-10 (NTIS/PB86-870002354).c
• 17. WHO, World Health Organization (2003). 1,2,3-trichloropropane. Concise International Chemical Assessment Document 56. Published under the joint sponsorship of the United Nations Environment Programme, the International Labour Organization, and the World Health Organization, and produced within the framework of the Inter-Organization Programme for the Sound Management of Chemicals. Geneva.
• 18. Williams P.H. (1949). Chlorine compounds, organic. [W:] Kirk-Othmer encyclopedia of chemical technology. [Red.] R.E. Kirk, D.F. Othmer. 1st ed. New York, NY: Inter science Encyclopedia, 775-776, 838 [cyt. za: ATSDR 2021].
• 19. Yamamoto N., Okayasu H., Hiraiwa T. i in. (1998). Continuous determination of volatile organic compounds in the atmosphere by an automated gas chromatographic system. J. Chromatogr. A, 819(1-2),177-186.

Identyfikatory

DOI

10.54215/PiMOSP/5.120.2024