Kwas cykoriowy i jego właściwości lecznicze

• Autorzy: Choińska, Renata , Zawadzka, Małgorzata , Golonko, Aleksandra , Świsłocka, Renata , Lewandowski, Włodzimierz

Warianty tytułu

EN

Chicory acid and its curative properties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kwas cykoriowy to naturalny kwas fenolowy, stosowany jako nutrauceutyczny składnik żywności w związku z wykazywanym działaniem prozdrowotnym o charakterze przeciwutleniającym, przeciwwirusowym, przeciwnowotworowym, przeciwzapalnym, przeciwcukrzycowym oraz przeciwmiażdżycowym. Zdolność do dezaktywacji wolnych rodników, generowanych w nadmiernych ilościach w komórkach w odpowiedzi na niekorzystne czynniki środowiskowe i niewłaściwą dietę, jest kluczową jego cechą, określającą potencjał aplikacyjny. W celu zwiększenia efektywności antyutleniającej zaproponowano m.in. zmiany w strukturze elektronowej cząsteczki kwasu poprzez tworzenie kompleksów z nietoksycznymi metalami. Dokonano przeglądu właściwości kwasu cykoriowego i oceny dotychczas przeprowadzonych prób mających na celu zwiększenie aktywności antyutleniającej poprzez poprawę biodostępności.

EN

A review, with 61 refs., of curative properties of chicory acid and its derivatives esp. metal complexes.

Słowa kluczowe

PL

kwasy fenolowe; kwas cykoriowy; potencjał przeciwutleniający; działanie prozdrowotne; aktywność biologiczna

EN

phenolic acids; chicory acid; antioxidant potential; pro-health influence; biological activity

• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 99, nr 8
• Strony: 1210--1214
• Opis fizyczny: Bibliogr. 61 poz., schem.

Twórcy

autor

Choińska, Renata

• Instytut Biotechnologii i Przemysłu Rolno-Spożywczego, im. prof. Wacława Dąbrowskiego, ul. Rakowiecka 36, 02-532 Warszawa,

autor

Zawadzka, Małgorzata

• Politechnika Białostocka

autor

Golonko, Aleksandra

• Politechnika Białostocka

autor

Świsłocka, Renata

• Politechnika Białostocka

autor

Lewandowski, Włodzimierz

• Politechnika Białostocka

Bibliografia

• [1] F. Bourgaud, A. Gravot, S. Milesi, E. Gontier, Plant Sci. 2001, 161, 839.
• [2] U. Gawlik-Dzik, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2004, 4, nr 41, 29.
• [3] A. Parus, Post. Fitoterapii 2013, 1, 48.
• [4] M. Baranowska, A. Bartoszek, Post. Hig. Med. Dośw. 2016, 70, 1460.
• [5] E.L. de Souza, T.M.R. de Albuqueque, A.S. de Santos, N.M.L. Massa, JL. de Brito Alves, Crit. Rev. Food Sc. Nutr. 2018, DOI: 10.1080/104083 98.2018.1425285
• [6] Y-H. Hong, E-Y. Jung, Y. Park, K-S. Shin, T-Y. Kim, K-W. Yu, U-J. Chang, H-J. Suh, Biosci. Biotechnol. Biochem. 2013, 77, nr 1, 22.
• [7] U. Trych, S. Skąpska, K. Marszałek, Przem. Spoż. 2019, 73, 18.
• [8] R. Świsłocka, J. Piekut, W. Lewandowski, Spectrochim. Acta Part A 2013, 100, 31.
• [9] M. Kalinowska, E. Bajko, M. Matejczyk, P. Kaczyński, B. Łozowicka, W. Lewandowski, Intern. J. Mol. Sci. 2018, 19, 463.
• [10] A. Jabłońska-Trypuć, U. Wydro, E. Wołejko, G. Świderski, W. Lewandowski, Nutrients 2020, 12, 154.
• [11] M.L. Scarpati, G. Oriente, Tetrahedron 1958, 4, 43.
• [12] J. Lee, C.F. Scagel, J. Funct. Foods 2010, 2, 77.
• [13] M. Hohlfeld, M. Veit, D. Strack, Plant Physiol. 1996, 111, 1153.
• [14] M.C. Luna, J.A. Tudela, A. Martinez-Sanchex, A. Allende, A. Marin, M.I. Gill, Postharv. Biol. Technol. 2012, 73, 37.
• [15] N.B. Perry, E.J. Burgess, V.I. Glennie, J. Sci. Food Agric. 2001, 49, 1702.
• [16] O. Nobela, R.S. Renslow, D.G. Thomas, S.M. Colby, S. Sitha, P.B. Njobeh, L. du Perez, F. Tugizimana, N. Madala, J. Photochem. Photobiol. 2018, 189, 258.
• [17] H.N. Murphy, Y. Kim, S. Park, K. Paek, Appl. Microbiol. Biotechnol. 2014, 98, 7707.
• [18] I. Thygesen, J. Thulin, A. Mortensen, L.H. Skibsted, P. Molgaard, Food Chem. 2007, 101, 74.
• [19] V. Cheynier, G. Comte, K.M. Davies, V. Lattanizo, S. Martens, Plant Physiol. Biochem. 2013, 72, 1.
• [20] I. Gientka, S. Blazejak, W. Duszkiewicz-Reinhard, Biotechnology 2006, 2, 117.
• [21] J. Zoń, Prace Nauk. Inst. Chem. Org., Biochem. Biotechnol. Polit. Wrocławskiej. Monografie 2005, 42, nr 25.
• [22] D. Tousch, A.D. Lajoix, E. Hosy, J. Zay-Milhau, K. Ferrare, C. Jahannault, G. Cros, P. Petit, Biochem. Biophys. Res. Commun. 2008, 377, nr 1, 131.
• [23] A. Kuban-Jankowska, K.K. Sahu, M. Górska, J.A. Tuszyński, M. Woźniak, Oncotarget 2016, 7, nr 3, 2229.
• [24] D. Zhu, X. Zhang, Y. Niu, Z. Diao, B. Ren, X. Li, Z. Liu, X. Liu, Food Chem. Toxicol. 2017, 107, 138.
• [25] X. Zhu, F. Huang, X. Xiang, M. Fan, T. Che, Exp. Therap. Med. 2018, 16, 3651.
• [26] J. Barnes, L.A. Anderson, S. Gibbons, J.D. Phillipson, J. Pharm. Pharmacol. 2005, 57, 929.
• [27] W.E. Robinson, M.G. Reinecke, S. Abdel-Malek, Q. Jia, S.A. Chow, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 1996, 93, 6326.
• [28] K. Kour, S. Bani, Pharmacol. Biochem. Behav. 2011, 99, 342.
• [29] Y. Mu, J. Yu, W. Ji, L. Chen, X. Wang, B. Yan, Ecotoxicol. Environ. Safety 2019, 180, 396.
• [30] T. Shiga, K. Shoji, H. Shimada, S. Hashida, F. Goto, T. Yoshihara, Plant Biotechnol. 2009, 26, 255.
• [31] J. Ma, M. Li, P.K. Kalavagunta, J. Li, Q. He, Y. Zhang, O. Ahmand, H. Yin, T. Wang, J. Shang, Biomed. Pharmacother. 2018, 104, 679.
• [32] H. Ding, X. Ci, H. Cheng, Q. Yu, D. Li, Intern. Immunopharmacol. 2019, 66, 169.
• [33] L. Gan, J.A. Johnson, Biochimica et Biophysica Acta 2014, 1842, 1208.
• [34] J.D. Hayes, M. McMahon, S. Chowdhry, A.T. Dinkova-Kostova, Antioxid. Redox Sign. 2010, 13, 1713.
• [35] S.M.U. Ahmed, L. Luo, A. Namani, X.J. Wang, X. Tang, Biochimica et Biophysica Acta 2017, 1863, 585.
• [36] E. Balogun, M. Hoque, P. Gong, E. Killeen, C.J. Green, R. Foresti, J. Alam, R. Motterlini, Biochem. J. 2003, 371, 887.
• [37] C.C. Leonardo, S. Dore, Nutr. Neurosci. 2016, 14, 226.
• [38] Q. Liu, F. Liu, L. Zhang, Y. Niu, Z. Liu, X. Liu, Food Sci. Human Wellness 2017, 6, 155.
• [39] H.L. Zhang, L.H. Dai, Y.H. Wu, X.P. Yu, Y.Y. Zhang, R.F Guan, T. Liu, J. Zhao, Biol. Pharm. Bull. 2014, 37, nr 7, 1214.
• [40] A. Schlernitzauer, C. Oiry, R. Hamad, S. Galas, F. Cortadei in., PLoS ONE 2013, 8, nr 11, e78788.
• [41] A. Dalar, I. Konczak, Ind. Crops Prod. 2014, 60, 79.
• [42] J.S. Kim, H. Lee, C.H. Jung, S.J. Lee, T.Y. Ha, J. Ahn, Biosci. Biotechnol. Biochem. 2018, 82, 1197.
• [43] K. Ferrare, L.P.R. Bidel, A. Awwad, P. Poucheret, G. Cazals, F. Azay-Milhau, M. Tournier, A.D. Lajoix, D. Tousch, J. Ethnopharmacol. 2018, 215, 241.
• [44] Y. Peng, Q. Sun, Y. Park, J. Funct. Foods 2019, 59, 8.
• [45] D. Zhu, Y. Wang, Q. Du, Z. Liu, X. Liu, J. Agric. Food Chem. 2015, 63, 10903.
• [46] A. Zwolak, I. Jastrzębska, M. Tomaszewski, B. Kasztelan-Szczerbińska, B. Skrzydło-Radomańska, J. Daniluk, Post. Nauk Med. 2010, 1, 75.
• [47] Z.A. Sadeghabadi, N. Ziamajidi, R. Abbasalipourkabir, R. Mohseni, S. Borzouei, Cytokine 2019, 116, 106.
• [48] Y. Tsai, C. Chiu, J.Y. Chen, K. Chan, S. Lin, J. Ethnopharmacol. 2012, 143, 914.
• [49] Z.E. Durak, H. Kocaoglu, H.C. Cubukcu, I. Durak, Carcinog. Mutagene. 2015, 6, nr 6, doi: 10.4172/2157-2518.1000246.
• [50] M. Ganjuri, S. Darakhshan, F. Taghizad, J. Pharmacognosy 2016, 3, nr 10, 410
• [51] X. Sun, X. Zhang, H. Zhai, D. Zhang, S. Ma, Biomed. Pharmacother. 2019, 118.
• [52] A. Jabłońska-Trypuć, R. Krętowski, M. Kalinowska, G. Świderski, M. Cechowska-Pasko, W. Lewandowski, Nutrients 2018, 10, 44.
• [53] Ł. Zapała, W. Lasek, Post. Biol. Komórki 2007, 34, nr 3, 581.
• [54] J. Lagland, B. Jacobs, C.E. Wagner, G. Ruiz, T.M. Cahil, Antiviral Res. 2018, 160, 143.
• [55] B. Lis, D. Jedrejek, J. Moldoch, A. Stochmal, B. Olas, J. Funct. Foods 2019, 62, 103524.
• [56] Q. Lu, M. Wan, P. Wang, C. Zhang, D. Xu, X. Liao, H. Sun, Redox Biol. 2018, 14, 656.
• [57] C.I Chukwuma, M.G. Matsabisa, M.A. Ibrahim, O.L. Erukainure, M.H. Chabalala, M.S. Islam, J. Ethnopharmacol. 2019, 235, 329.
• [58] E. Fernández-García, I. Carvajal-Lérida, A. Pérez-Gálvez, Nutrition Res. 2009, 29, nr 11, 751.
• [59] Z. Diao, J. Li, Y. Wang, J. Chromatog. B 2018, 1081-1082, 8.
• [60] A. Matthias, J.T. Blanchfield, K.G. Penman, I. Toth, C.-S. Lang, J.J. De Voss, R.P. Lehmann, J. Clinical Pharm. Therapeut. 2004, 29, nr 1, 7.
• [61] R. Świsłocka, E. Regulska, J. Karpińska, G. Świderski, W. Lewandowski, Molecules 2019, 24, 2645.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020)

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2020.8.19