Badania procesu odkształcenia oraz charakteryzacja walcówek i drutów ze stopów AlZr otrzymanych z materiałów wsadowych o różnej zawartości cyrkonu

• Autorzy: Knych, T. , Uliasz, P. , Piwowarska-Uliasz, M. , Stępień, P.

Warianty tytułu

EN

Study of deformation process and characterization of rods and wires AlZr alloy obtained from input material with different content of zirconium

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednymi z materiałów obecnie wykorzystywanych do przesyłu prądu elektrycznego są odporne cieplnie stopy aluminium z różnej zawartości cyrkonu. Odpowiednia ilość tego dodatku stopowego powoduje podwyższenie temperatury rekrystalizacji aluminium, dzięki czemu uzyskuje się zwiększenie dopuszczalnej, długotrwałej temperatury pracy wyrobów, tj. drutów do przewodów elektroenergetycznych. Przemysłowe wytwarzanie tego typu materiałów jest prowadzone w liniach ciągłego odlewania i walcowania (COiW) metodą Continuus Properzi, a kształtowanie finalnych własności stopów AlZr uzyskuje się w dalszych procesach przetwórczych. Praca poświęcona jest badaniom wpływu ilości cyrkonu na zdolność do umocnienia stopów w procesie ciągnienia oraz charakteryzacji własności mechanicznych, elektrycznych oraz odporności cieplnej badanych materiałów. Zakres pracy obejmuje badania nad procesem ciągnienia walcówek o średnicy 9,5 mm, wykonanych ze stopów AlZ w zakresie zawartości Zr od 0,05 do 0,32 i wytworzonych w warunkach przemysłowych w linii COiW, na druty o średnicy 4,5; 3,5 oraz 2,5 mm. W pracy przedstawiono technologiczne krzywe umocnienia poszczególnych materiałów oraz wyniki badań obejmujące charakteryzację wybranych własności stopów AlZr, co umożliwiło określić wpływ dodatku cyrkonu do aluminium.

EN

Some of the materials currently used for transmission of electric current are resistant heat treated aluminum alloys with different content of zirconium. A sufficient number of the recrystallization temperature increase causes the alloy aluminum, so shall be obtained to increase the allowable, long-term operating temperature of, i.e. wires to the power conductors. Industrial production of this type of material is carried out in continuous casting and rolling (CCR) by Continuus Properzi, and shaping the final ownership of AlZr alloys can be obtained in the following processes. The work is devoted to research the impact of zirconium's ability to strengthen alloys in the process of drawing and characterization of mechanical, electrical and thermal resistance of materials. The scope of work includes research on the process of wire rods with a diameter of 9.5 mm, made from alloys of Zr content AlZ from 0.05 to 0.32 and produced in industrial conditions in a line, with a diameter of wires CCR 4.5; 3.5 and 2.5 mm. in the work of the technological enhancement of curves shows the individual materials and the outcome of the tests, including the characterisation of the selected properties of AlZr alloys, which allowed to determine the effect of additive zirconium aluminum.

Słowa kluczowe

PL

stop AlZr; walcówka AlZr; proces ciągnienia; badanie drutów

EN

AlZr alloy; AlZr wire rod; drawing process; wire test

• Czasopismo: Rudy i Metale Nieżelazne
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 58, nr 11
• Strony: 708--713
• Opis fizyczny: Biblogr. 7 poz., tab.

Twórcy

autor

Knych, T.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Metali Nieżelaznych, Katedra Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Uliasz, P.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Metali Nieżelaznych, Katedra Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Piwowarska-Uliasz, M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Metali Nieżelaznych, Katedra Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Stępień, P.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Metali Nieżelaznych, Katedra Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. Uliasz P.: Dobór materiału i opracowanie konstrukcji wysokotemperaturowych przewodów elektroenergetycznych ze stopów AlZr. Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica, Wydział Metali Nieżelaznych 2010 [pr. doktorska].
• 2. Knych T., Piwowarska M., Uliasz P.: Studies on the process of h eat treatment o f conductive A lZr alloys obtained in v arious productive processes. Archives of metallurgy and materials, 2011, t. 56, nr 3, s. 685-692.
• 3. Mondolfo L. F.: Aluminum alloys: Structure and Properties, Butter Worths Group, 1976.
• 4. Ölafsson P., Sandström R., Karlsson Å.: Electrical conductivity of aluminium alloy. Materials Science Forum 1996, t. 217-222, s. 981-986.
• 5. Iricibar R., Pampillo C., Chia H.: Metallurgical Aspects of aluminum alloys for electrical applications. Aluminum Transformation Technology and Applications; Puerto Madryn, Chubut; Argentina; 21-25 Aug. 1978, 1980, s. 241-303.
• 6. Matsuda Y.: Recent Aluminum Conducting Materials, Journal of Japan Institute of Light Metals, 1972, t. 22, nr 7, s. 476-488.
• 7. Stępień P.: Wpływ dodatku cyrkonu do aluminium w ilości do 0 ,32 % m as. na własności drutów o trzymanych z walcówek w stanie F. Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica, Wydział Metali Nieżelaznych, Kraków 2012, [pr. magisterska [niepublik].