A theoretical and methodological model of praxeological leadership

• Autorzy: Nagody-Mrozowicz, Kazimierz , Halemba, Piotr

Warianty tytułu

PL

Model teoretyczno-metodologiczny przywództwa prakseologicznego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The subject of the presented apriori analysis is leadership understood as a personality factor in the form of leadership attitude and its correlates in the leadership process. The aim of the research is to present an innovative concept of leadership, in which it is based on the results of learning and possessed knowledge. Leadership knowledge is a conglomerate of two aspects: knowledge of the process and methodology of leadership and knowledge of subordinates. Deduced apriori, the Praxeological leadership model contains the imperatives of leadership knowledge and skills that a supervisorshould possessin the process of leading a given social structure (e.g., a subunit, a sports team) in order to be perceived and treated as a leader by the members of the given social structure. The research undertaken employed an analysis of the literature on leadership, an apriori analysis, praxeological deduction and logical modelling. Implicationsfrom the apriori analysis undertaken indicate that praxeological leadership is based on an element of personalstructure, the intellectualsphere of the individual, which includes knowledge of leadership methodology as well as knowledge of aspects of the personal structure of subordinates. Colloquially speaking: an effective/praxeological leader knows how to lead (how?–performance aspect) and who he leads (who is the subject?–effectiveness aspect).

PL

Przedmiotem prezentowanej analizy apriorycznej uczyniono przywództwo rozumiane jako czynnik osobowości w postaci postawy przywódczej i jego korelaty w procesie przewodzenia. Celem badań jest przedstawienie innowacyjnej koncepcji przywództwa, w której opiera się ono na rezultatach uczenia się i posiadanej wiedzy. Wiedza przywódcza jest konglomeratem dwóch aspektów: wiedzy o procesie oraz metodyce przewodzenia i wiedzy na temat podwładnych. Wydedukowany apriorycznie Model przywództwa prakseologicznego zawiera imperatywy wiedzy i umiejętności przywódczych, którymi przełożony powinien dysponować w procesie kierowania daną strukturą społeczną (np. pododdział, zespół sportowy), aby mógł być postrzegany i traktowany przez członków danej struktury społecznej jako przywódca. W ramach podjętych badań zastosowano analizę literatury z zakresu przywództwa, analizę aprioryczną, dedukcję prakseologiczną i modelowanie logiczne. Implikacje z przeprowadzonej analizy apriorycznej wskazują, że przywództwo prakseologiczne opiera się na elemencie struktury osobowej, sferze intelektualnej jednostki, która zawiera w sobie wiedzę na temat metodyki przywództwa, a także wiedzy na temat aspektów struktury osobowej podwładnych. Kolokwialnie mówiąc: efektywny/prakseologiczny przywódca wie, jak przewodzić (w jaki sposób?–aspekt sprawności) oraz kim przewodzi (kto jest podmiotem?–aspekt skuteczności).

Słowa kluczowe

PL

prakseologia; efektywność działania; przywództwo; efektywność przywództwa; przywództwo prakseologiczne

EN

praxeology; effectiveness of action; leadership; leadership effectiveness; praxeological leadership

• Czasopismo: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 56, No. 3(213)
• Strony: 75--92
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys.

Twórcy

autor

Nagody-Mrozowicz, Kazimierz

• General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces, Wrocław, Poland,

autor

Halemba, Piotr

• Academy of Physical Education in Katowice, Poland,

Bibliografia

• Ajdukiewicz, K. (1983). Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka. Wydawnictwo Czytelnik.
• Bealey, F. (1999). The Blackwell Dictionary of Political Science: A User’s Guide to Its Terms. Wiley-Blackwell.
• Block, W. (1973). A Comment on ‘The Extraordinary Claim of Praxeology’ by Professor Gutierrez. Theory and Decision, 3, 377-387.
• Brzeziński, J.M. (2019). Metodologii badań psychologicznych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bullock, A., Trombley, S. (2000). The New Fontana Dictionary of Modern Thought Third Edition. HarperCollins.
• Drucker, P.F. (2005). Managing oneself. Harvard Business Review, January. https://hbr.org/2005/01/managing-oneself
• French, J.R.P, Raven, B.H. (1959). The Bases of Social Power. In D. Cartwright (Ed.), Studies in Social Power (pp. 151-157). Univeristy of Michigan. Institute for Social Research.
• Furtner, M.R., Baldegger, U., Rauthmann, J.F. (2012). Leading yourself and leading others: Linking self-leadership to transformational, transactional, and laissez-faire leadership. European Journal of Work and Organizational Psychology, 22(4), 436-449.
• Goleman, D. (2004). What makes a leader? Harvard Business Review, January, 1-11. https://acarthustraining.com/documents/What_makes_a_leader-by_Daniel_Goleman.pdf
• Grabińska, T. (2020). O moralnej sprawczości czynu. Popularyzacja a nauczanie w świetle spuścizny Jana Pawła II. Kurier WNET, 72, 17.
• Kotarbiński, T. (1969). Traktat o dobrej robocie. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Latané, B. (1981). The Psychology of Social Impact. American Psychologist, 36(4), 343- 356. https://doi.org/10.1037/0003-066X.36.4.343
• Manz, C.C., Sims Jr., H.P. (1991). Super leadership: Beyond the myth of heroic leadership. Organizational Dynamics, 19(4), 18-35.
• Marques, J. (2014). Leadership and mindful behavior: Action, wakefulness, and business. Palgrave Macmillan.
• Mastrangelo, A., Eddy, E.R., Lorenzet, S.J. (2004). The importance of personal and professional leadership. Leadership and Organization Development Journal, 25(5), 435-451.
• Mises von, L. (1949). Human Action: A Treatise on Economics. Yale University Press.
• Mises von, L. (1960). Epistemological Problems of Economics. Princeton: D. Van Nostrand Company, Inc.
• Mrozowicz, K., Halemba, P., Tucholska, D. (2012). Ontologia systemu organizacyjnego (na przykładzie pogotowia górskiego). Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, 2, 10-19.
• Nagody-Mrozowicz, K. (2010a). Organizacyjne i psychologiczne determinanty zachowań organizacyjnych. In K. Łobos, A. Dejnaka, K. Nagody-Mrozowicz (Eds.), Teoria tłumu i chaosu w zarządzaniu organizacjami (pp. 96-127). Difin.
• Nagody-Mrozowicz, K. (2010b). Socjopsychologiczne aspekty wywierania wpływu społecznego w systemach ludzkich. In K. Łobos, A. Dejnaka, K. Nagody-Mrozowicz (Eds.), Teoria tłumu i chaosu w zarządzaniu organizacjami (pp. 131-161). Difin.
• Nagody-Mrozowicz, K. (2020). Strach i przywództwo. Człowiek. Kultura. Adiutuizm. Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki.
• Noda, T. (2004). In focus/The leadership journey: Leadership begins with leading oneself. Leadership in Action, 24(5), 17-18.
• Northouse, P.G. (2015). Leadership: Theory and practice. Sage Publications.
• Raven, B.H. (1965). Social influence and power. In I.D. Steiner, M. Fishbein (Eds.), Current studies in social psychology (pp. 371-382). Society for the Psychological Study of Social Issues.
• Raven, B.H. (1988a, August 28-September 2). A power/interaction model of interpersonal influence and social power [Conference presentation]. XXV International Congress of Psychology, Sydney, Australia.
• Raven, B.H. (1988b). Social power and compliance in health care. In S. Maes, C.D. Spielberger, P.B. Defares, I.G. Sarason (Eds.), Topics in health psychology (pp. 229-244). John Wiley & Sons.
• Raven, B.H. (1990). Political applications of the psychology of interpersonal influence and social power. Political Psychology, 11(3), 493-520.
• Raven, B.H. (1992). A power/interaction model of interpersonal influence: French and Raven Thirty years later. Journal of Social Behavior and Personality, 7(2), 217-244.
• Raven, B.H. (2004). Power, Six Bases of. Encyclopedia of Leadership. Thousand Oaks, CA: Sage. https://study.sagepub.com/sites/default/files/reference1.4.pdf
• Rothbard, M.N. (2005). Rothbard: Prakseologia – metodologia szkoły austriackiej. Instytut Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa. mises.pl/artykul/235
• Rothbard, M.N. (2019). Praxeology: The Methodology of Austrian Economics. Mises Institute Austrian Economics, Freedom, and Peace. https://mises.org/library/praxeology-methodology-austrian-economics
• Stoner, J.A.F., Freeman, E.R., Gilbert Jr., D.R. (2011). Kierowanie. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.7770