Temples of Europe and their cultural contexts

• Autorzy: Malinowska-Petelenz, B.

Warianty tytułu

PL

Świątynie Europy i ich kulturowe konteksty

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

European cathedrals and churches are not only a testament to faith but are also masterpieces of architecture and generators of the highest order of intellectual, emotional and aesthetic values. They are also important components of cultural contexts. The image of a temple often plays a part in the cultural space of a city – apart from the commonly understood religious function – it creates cities, it is a part of national memory, it strengthens social identity, in addition to fulfilling an aesthetic and marketing function. By remaining bound to each other, temples are a part of the multi-layered heritage of past generations.

PL

Europejskie katedry i kościoły to nie tylko świadectwa wiary i hymny dla Stwórcy. To także fascynujące zabytki, arcydzieła sztuki architektonicznej, generatory najwyższej próby wartości intelektualnych, emocjonalnych i estetycznych, strażnicy poczucia tożsamości oraz istotne komponenty kontekstów kulturowych. Obraz świątyni nierzadko pełni – oprócz zrozumiałej dla wszystkich funkcji sakralnej – funkcje w przestrzeni kulturowej miasta: funkcję miastotwórczą, funkcję pamięci narodowej, funkcję wzmacniania społecznej tożsamości, funkcję estetyczną lub marketingową. Wszystkie te funkcje niewątpliwie są ze sobą w mniejszym lub większym stopniu sprzężone, składając się na wielowarstwowy spadek po poprzednich pokoleniach.

Słowa kluczowe

PL

katedra; literackie odniesienia; przeżycie estetyczne; pamięć historyczna; manifest artystyczny

EN

cathedral; literary references; aesthetic experience; historical memory; artistic manifesto

• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2016
• Tom: Y. 113, iss. 2-A
• Strony: 125--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., il.

Twórcy

autor

Malinowska-Petelenz, B.

• Institute of Urban Design, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Banach A., O przeżyciu estetycznym, [in:] Nauka pisania, Wydawnictwo Literackie, Krakow 1971.
• [2] Banham R., The New Brutalism. Ethic or Aesthetic?, Reinhold Publishing Corporation – Karl Krämer Verlag, New York–Stuttgart 1966.
• [3] Banham R., Rewolucja w architekturze, WAiF Warszawa 1979.
• [4] Barycz R., O kościele Fritza Wotruby w Wiedniu, Sztuka Sakralna iss. 1/2002.
• [5] Brykowska M., Ruiny zabytkowych świątyń – ocena różnych koncepcji konserwatorskich, http://www.fara.gubin.com.pl/zalaczniki/konferencja/publ.konf.2.pdf (access: 12.09.2016).
• [6] Charciarek M., Betonowe sacrum, https://suw.biblos.pk.edu.pl/resources/i5/i1/i5/i3/r5153/Betonowe%20sacrum.pdf (access: 10.09.2016).
• [7] Charciarek M., Związki idei i materii w architekturze betonowej, Kraków 2015.
• [8] Goethe J.W., O niemieckiej architekturze, trans. A. Palińska, [in:] Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700–1870, comp., pref. and commentary by E. Grabska, M. Poprzęcka, Warszawa 1974.
• [9] Grabowska-Pałecka H., Drezno – dylematy w sercu miasta, Czasopismo Techniczne, 2-A/2008.
• [10] Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, PWN, Warszawa 2008.
• [11] Ingarden R., Studia z estetyki, Vol. III, Warszawa 1970.
• [12] Ingarden R., Przeżycie estetyczne i przedmiot estetyczny, [in:] O poznawaniu dzieła literackiego, PWN Warszawa 1976.
• [13] Jencks Ch., Iconic Building, Rizzoli 2005.
• [14] Jencks Ch., Le Corbusier – tragizm współczesnej architektury, Warszawa 1982.
• [15] Kosecka B., Świątynie ery cyfrowej, „Tygodnik Powszechny”, 13/2003.
• [16] Kosiński W., Mega pionierzy – mega nadzieje, sukcesy i kontrowersje, Przestrzeń i Forma’13.
• [17] Kosiński W., Miasto i piękno miasta, Kraków 2011.
• [18] Kozłowski D., Beton surowy w architekturze lat 60. i pięćdziesiąt lat później, Czasopismo Techniczne, 2-A/2011, Kraków.
• [19] Kozłowski T., Tendencje ekspresjonistyczne w architekturze współczesnej, Kraków 2013.
• [20] Malinowska-Petelenz B., Petelenz A., Przestrzeń publiczna jako ekspresja pamięci, Czasopismo Techniczne, 3-A/2010.
• [21] Miłobędzki A., Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1978.
• [22] Nawratek K., Ideologie w przestrzeni. Próby demistyfikacji, Universitas 2005.
• [23] Norman E., Dom Boga. Historia architektury sakralnej, Arkady, Warszawa 2007.
• [24] Panofsky E., Architektura gotycka i scholastyka, [in:] Studia z historii sztuki, Warszawa 1971.
• [25] Pasierb J., Katedra symbol Europy, Pelplin 2004.
• [26] Racoń-Leja K., Traces of the Second World War in European cities, Czasopismo Techniczne, 1-A/2013.
• [27] Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, transl. J. Margański, Universitas, Kraków 2006.
• [28] Rymaszewski B., Wpływ nastrojów politycznych na los ruin zabytków sakralnych, http://www.fara.gubin.com.pl/zalaczniki/konferencja/publ.konf.2.pdf (access: 10.09.2016).
• [29] Szacka B., Czas przeszły, pamięć, mit, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2006.
• [30] Szmygin B., Haspel J. (eds.), Zabytki drugiej połowy XX wieku – waloryzacja, ochrona, konserwacja, ICOMOS Polska-Deutschland, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa–Berlin 2010.
• [31] Tarnowski J., O estetycznym i artystycznym paradygmacie architektury, [in:] Wizje i Re-wizje. Wielka księga estetyki w Polsce, ed. K. Wilkoszewska, Universitas, Kraków 2007.
• [32] Tomkiewicz P., Piękno wielorakie – sztuka baroku, Warszawa 1971.
• [33] Von Simson O., Katedra gotycka. Jej narodziny i znaczenie, trans. A. Palińska, PWN, Warszawa 1989.
• [34] Włodarczyk M., Architektura lat 60. XX wieku. Fragment historii Krakowa i innych polskich miast, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki KAiU PAN, Vol. 58, iss. 3.
• [35] Zuziak Z., Przebudowa śródmieść niemieckich metropolii. Część 1: Kolonia, Monachium, Stuttgart, Czasopismo Techniczne, Vol. 12. Architektura, iss. 3-A1.
• [36] Rymaszewski B., Era ochrony zabytków Jana Zachwatowicza, Ochrona Zabytków 37/2 (145), 1984.
• [37] Marzyński S., Wspomnienia o udziale profesora Jana Zachwatowicza przy odbudowie warszawskich kościołów, Ochrona Zabytków, 37/2 (145), 1984.
• [38] Lubocka-Hoffman M., Miasta historyczne zachodniej i północnej Polski. Zniszczenia i programy odbudowy, Oficyna Wydawnicza Exalibur, Bydgoszcz 2004.

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.16.181.5792