Propozycja oceny zasobów eksploatacyjnych źródeł naturalnych z uwzględnieniem kryteriów środowiskowych

• Autorzy: Krawczyk, J. , Żurek, A.

Warianty tytułu

EN

Proposal to determine the admissible water resources of natural spring intakes with taking into consideration the environmental water requirements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Według definicji zawartej w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2011 r. [Dz.U. Nr 291, poz. 1714] zasoby eksploatacyjne, to ilość wód podziemnych możliwa do pobrania z ujęcia w danych warunkach hydrogeologicznych i techniczno-ekonomicznych, z uwzględnieniem zapotrzebowania na wodę i przy zachowaniu wymogow ochrony środowiska. Źródła stanowią ekosystemy zależne od wód podziemnych i z tego tytułu, zgodnie z zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej, ich eksploatacja nie powinna prowadzić do pogorszenia ich stanu ekologicznego. Autorzy proponują, aby zasoby eksploatacyjne oceniać na podstawie wieloletnich obserwacji naturalnych wahań wydajności źródeł, z uwzględnieniem tzw. wydatku nienaruszalnego, rówmego, przez analogię do przepływu nienaruszalnego w rzekach, średniej z najniższych wydatków rocznych. Wielkość zasobów eksploatacyjnych powinna być podawana jako zasoby gwarantowane dla założonej gwarancji uzyskania, określanej na podstawie rozkładu prawdopodobieństwa.

EN

According to the definition given in the Regulation of the Minister of the Environment on 23 December 2011 [Journal of Laws No. 291, item 1714] the admissible water resources is the amount of groundwater available for extraction under specific hydrogeological and techno-economic conditions, including water requirements and the environmental protection. The springs are groundwater dependent ecosystems (GDE), and, in accord¬ance with the recommendations of the Water Framework Directive, their extraction should not lead to the deterioration of their ecological status. The authors propose to evaluate the admissible water resources on the basis of multiannual observations of natural fluctuations in spring discharge, taking into account so-called environmental discharge which is derived, by analogy to the river environmental flow, as the mean annual low discharge. The value of the admissible water resources should be given as guaranteed resources determined on the basis of the probability distribution for the fixed guarantee.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka wodna; zapotrzebowanie w wodę; ochrona środowiska; źródła naturalne

EN

water management; water supply; environmental protection; natural sources

• Czasopismo: Technologia Wody
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 6 (38)
• Strony: 60--63
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Krawczyk, J.

• Przedsiębiorstwo Geologiczne S.A. w Krakowie al. Kijowska 16A tel: [phone]

autor

Żurek, A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Katedra Hydrogeologii Geologii Inżynierskiej

Bibliografia

• [1]Ciężkowski W., Józefko I., Schmalz A., Witczak S. 1999. Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne wód leczniczych i dwutlenku węgla (jako kopaliny towarzyszącej) ze złoża w uzdrowisku Krynica oraz ustalająca zasoby dyspozycyjne wód podziemnych (zwykłych oraz leczniczych) w zlewni Kryniczanki. Inst. Górn. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław (niepubl.).
• [2]Dąbrowski S., Górski J., Kapuściński J., Przybyłek J., Szczepański A. 2004. Metodyka określania zasobów eksploatacyjnych ujęć zwykłych wód podziemnych. Poradnik metodyczny. Warszawa.
• [3]Dąbrowski S., Przybyłek J. 2011. Ocena prognoz zasobów eksploatacyjnych poprzez porównanie szacunków zasobowych z wynikami długotrwałej eksploatacji ujęć wód podziemnych (studium metodyczne). Poznań. 462 s.
• [4]Kostrzewa H. 1977. Weryfikacja kryteriów i wielkości przepływów niena-ruszalnych dla rzek Polski. Mat. Bad. IMGW. Seria: Gospodarka Wodna i Ochrona Wód. Warszawa. 208 s.
• [5]Krawczyk J., Laskowski Z. 2005. Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne ujęcia wód podziemnych „Szworc” w Goleszowie. PG S.A. w Krakowie (niepubl.)
• [6]Liber-Makowska E. 2012. Propozycja metody ustalania zasobów eksploatacyjnych ujęć wód leczniczych eksploatowanych samowypływem. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr_i35, Studia i Materiały nr 42,75-84.
• [7]MŚ 2014. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 maja 2014 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-inżynierskiej. Dz.U. 2014, poz. 596.
• [8]Okoń D., Różkowski J. 2010. Ocena oddziaływania czynników geogenicznych i antropogenicznych na środowisko stref źródliskowych i jego biotycznych elementów w obszarze Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd, [w:] Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. Prof. Władysława Szafera 20, 275-290.
• [9]Klove B., Ala-aho P., Bertrand G., Bo- ukalova Z., Ertiirk A., Goldscheider N., Ilmonen J., Karakaya N., Kupfersber- ger H., Kvasrner J., Lundberg A., Mileu- snic' M., Moszczyńska A., Muotka T., Preda E., Rossi P., Siergieiev D., Simek J., Wachniew P., Widerlund A. 2011. Groundwater dependent ecosystems: Part I - Hydroecology, threats and status of ecosystems. Environ. Sci. Pol., 14, 770-781.
• [10]RDW 2000. Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich L 327, Tom 43, 22 grudnia 2000 r.
• [11]Witczak S., Żurek A. 2008. Problemy związane z uwzględnieniem przepływu nienaruszalnego przy ocenie dyspozycyjnych zasobów wodnych. [w:j Problemy wykorzystania wód podziemnych w gospodarce komunalnej: XVII sympozjum naukowo-techniczne pt. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wód podziemnych na terenach przekształconych antropogenicznie. PZITS Częstochowa, 38-48.