Model kształtowania cen ciepła systemowego w Polsce w ocenie branży i regulatora

• Autorzy: Niestępska, Małgorzata

Warianty tytułu

EN

A model for system heat pricing in Poland from the perspective of district heating companies and the regulator

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Aktualizacja założeń pakietu „Fit for 55” wprowadzona nowelą dyrektyw ETS, EE, OZE i IED w 2023 r. stawia przed sektorem energetycznym, a w szczególności ciepłownictwem ogromne wyzwania w zakresie dekarbonizacji. Nowa odsłona „Zielonego ładu” oraz koncepcji „REPowerEU” stawia na radyklaną poprawę efektywności energetycznej, a w szczególności poprawienie charakterystyki energetycznej budynków, co oznacza sukcesywne kurczenie się rynku ciepła. Mniejsza sprzedaż oznacza mniejsze przychody dla przedsiębiorstw ciepłowniczych. Dostawcy ciepła muszą zmierzyć się z wyzwaniem zachowania konkurencyjnej ceny przy niższym wolumenie sprzedaży, a jednocześnie realizować kapitałochłonne inwestycje w zazielenienie i efektywność systemów ciepłowniczych. Nowela dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej ustanowiła nową definicję „efektywnych systemów ciepłowniczych i chłodniczych” wyznaczając termin zdekarbonizowania systemów ciepłowniczych do 2050 roku. Zaledwie 20% polskich systemów ciepłowniczych spełnia aktualną definicję, a więc nadal w znakomitej większości polskie systemy ciepłownicze nie są efektywne. Jednocześnie analiza sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw wykazuje, że nie dysponują one wystarczającymi środkami na inwestycje. Ceny ciepła w Polsce w przypadku przedsiębiorstw koncesjonowanych są w pełni regulowane. Sytuacja ekonomiczna sektora od kilku lat ulega pogorszeniu. W szczególności problemy z rentownością i płynnością finansową wykazują przedsiębiorstwa wytwarzające ciepło w kogeneracji, czyli najbardziej preferowane w efektywnym systemie ciepłowniczym. Co jest przyczyną niezadowalającej dynamiki transformacji sektora ciepła systemowego? Jak można naprawić tę sytuację? Czy kluczowa jest rewizja zasad regulacji cen ciepła czy wystarczy intensyfikacja wsparcia finansowego? Czy model regulacji cen ciepła w Polsce powinien ulec liberalizacji wzorem Niemiec czy pozostać tylko nieznacznie skorygowany? Na te pytania odpowiadali uczestnicy warsztatów zorganizowanych przez Izbę Gospodarczą Ciepłownictwo Polskie podczas XIII Konferencji Rynku Ciepła Systemowego w dniach 27-29 lutego 2024 r. w Lublinie.

EN

The update of the ‘Fit for 55’ package introduced by the amendment of the ETS, EE, RES and IED directives in 2023 poses enormous challenges for the energy sector and in particular the heating sector in terms of decarbonisation. The new iteration of the “Green Deal” and the “REPowerEU” concept puts the focus on a radical improvement of energy efficiency which means a successive shrinking of the heat market. With declining revenues, district heating companies are challenged on the one hand to maintain a competitive price in relation to the substitute offer of electricity heating, and on the other hand they have to make capital-intensive investments in greening and efficiency. The amendment to the Energy Efficiency Directive established a new definition of ‘efficient heating and cooling systems’ setting a deadline of 2050 for decarbonising district heating systems. Only 20% of Polish district heating systems meet the current definition, so the vast majority of Polish district heating systems are still not efficient. At the same time, an analysis of the economic situation of companies shows that they do not have sufficient funds for investment. Heat prices in Poland for licensed companies are fully regulated. The economic situation of the sector has been deteriorating for several years. In particular, companies producing heat in cogeneration, i.e. the most preferred in an efficient district heating system, are showing problems with profitability and liquidity. What is the reason for the unsatisfactory transformation dynamics of the district heating sector? How can this situation be rectified? Is a revision of heat price regulation principles crucial or is intensification of financial support sufficient? Should the heat price regulation model in Poland be liberalised following the German model or remain only slightly adjusted? These questions were answered by participants in a workshop organised by the Polish Heating Industry Chamber of Commerce during the 13th System Heat Market Conference on 27-29 February 2024 in Lublin.

Słowa kluczowe

PL

ciepłownictwo; cena ciepła; polityka klimatyczna; REPower; Zielony Ład; energia

EN

district heating; heat prices; climate policy; REPower; Green Deal; energy

• Czasopismo: Instal
• Rocznik: 2024
• Tom: nr 4
• Strony: 11--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Niestępska, Małgorzata

• Państwowa Akademia Nauk Stosowanych im. I. Mościckiego w Ciechanowie ,

Bibliografia

• [1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1791 z dnia 13 września 2023 r. w sprawie efektywności energetycznej oraz zmieniająca rozporządzenie.
• [2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
• [3] Energetyka cieplna w liczbach - 2022, [red.] Departament Rynków Energii Elektrycznej i Ciepła URE /Oddziały Terenowe URE/ szczegółowe dane opracował Robert Kościelewski; Urząd Regulacji Energetyki, 2023
• [4] Heat Matters: the missing link in the REPower EU, Aalborg University 2023.
• [5] https://ptez.pl/raporty/dekarbonizacja-cieplownictwa-systemowego-w-polsce-w-swietle-pakietu-fit-for-55/ [data dostępu: 06.03.2024r.].
• [6] Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/1315 z dnia 23 czerwca 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 651/2014 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu oraz rozporządzenie (UE) 2022/2473 uznające niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu.
• [7] Ustawa prawo energetyczne (Dz.U.2024.266 t.j. z dnia 2024.02.28).
• [8] Ustawa o szczegółowych zasadach kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło. (Dz.U.2020.718 z dnia 2020.04.23)

Identyfikatory

DOI

10.36119/15.2024.4.1