Chemia na srebrnym ekranie - zastosowanie chemii w kinowych efektach specjalnych

• Autorzy: Kocoł, Patrycja , Műller, Dominik

Warianty tytułu

EN

Chemistry on the silver screen - application of chemistry in cinema’s special effects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Chemia od lat stanowiła ważny element w kreowaniu efektów specjalnych i realizowaniu wizji reżyserów na wielkim, ale także i małym, ekranie. Eksperci zajmujący się wdrażaniem elementów chemii w filmach i serialach obecnie sami siebie uważają za „dinozaury”, a ich zawód jako należący do przeszłości. Chemiczne efekty specjalne coraz mocniej wypierane są przez animacje komputerowe, jednak niepomijalne jest uznanie wpływu chemii na rozwój świata kina. Artykuł stanowi przegląd najpopularniejszych technik pozwalających na uzyskanie niesamowicie zróżnicowanych i zapierających dech w piersiach efektów, takich jak: szeroko wykorzystywane efekty pirotechniczne i eksplozje używane w kinie akcji, stający w płomieniach bohaterowie, postacie znikające w wybuchach gęstego dymu czy atmosferze nastrojowej mgły, zastępowanie prawdziwego, trudnego do wykorzystania i utrzymania na planie filmowym śniegu, śniegiem sztucznym, otrzymywanie sztucznej krwi o różnym kolorze i konsystencji, szklane i jadalne rekwizyty, które nie stanowią niebezpieczeństwa dla aktorów oraz charakteryzacje postaci z horrorów, fantastyki czy świata sci-fi, które przenoszą odbiorców do zupełnie innego świata, nie byłyby możliwe bez chemii. Każdy z tych elementów musi być dopracowany pod względem efektowności, ale także bezpieczeństwa dla aktorów i dublerów, ponieważ chemia użyta bez namysłu może być równie niebezpieczna jak i spektakularna, co znalazło potwierdzenie na kartach historii kinematografii.

EN

For years chemistry was an important element in creation of special effects I realizing the director’s vision on the big and small screen. Experts in implementation of chemistry in movies and tv shows currently consider themselves “dinosaurs” and their craft to being a thing of the past. Chemical special effects in the current day consistently get replaced by computer generated special effects, but recognizing the impact chemistry is crucial to understanding the history of cinema. The article is an overview of most popular techniques that allowed to show a variety of breathtaking special effects: from widely used pyrotechnics and explosions used in action movies, through heroes suddenly catching fire, characters disappearing in a puffs of thick smoke or in whisps of atmospheric fog, replacing the hard to use and sustain real snow with fake one, creating fake blood of different colour and consistency, glass and eatable props, that pose no danger to actors and finishing with special effects make up of characters from horror movies, fantasy or sci-fi films that transport the viewer into completely different world, these wouldn’t be possible without chemistry. Every single one of those elements must be properly polished to ensure the best effectiveness, but also to ensure safety of actors and doubles, because chemistry used without proper care can be as dangerous as it’s spectacular, which was proven true on the pages of cinema history.

Słowa kluczowe

PL

kino; efekty specjalne; pirotechnika; szkło cukrowe; sztuczna krew; dym; mgła

EN

cinema; special effects; pyrotechnics; sugar glass; artificial blood; smoke; fog

• Czasopismo: Analit
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 14
• Strony: 88--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Kocoł, Patrycja

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Műller, Dominik

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] Britt, H. E. (1943) Method of Producing Smoke. US Patent Office 2311635.
• [2] Rickitt, R. Special Effects: The History and Technique Arum Press, 2006.
• [3] https://www.atlasobscura.com/articles/the-slow-demise-of-asbestos-the-carcinogen-that-gave-the-wizard-of-oz-snow (odwiedzone: 05.04.2024)
• [4] https://screenrant.com/breaking-bad-meth-eating-bryan-cranston-aaron-paul/ (odwiedzone 05.04.2024)
• [5] Griep, M. A. and Mikasen, M. L. (2009) ReAction! Chemistry in the Movies. New York: Oxford University Press.
• [6] https://filmschoolrejects.com/how-much-blood-would-fill-the-elevator-hallway-in-the-overlook-hotel-2d0487819120/ (odwiedzone 05.04.2024)
• [7] Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, t. 2, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2002, s. 724-727