Zmienność stężeń glinu w wodach strefy aeracji gnejsów Gór Sowich (Wielka Sowa, Sudety Środkowe) – wyniki wstępne

• Autorzy: Chudy, K. , Marszałek, H.

Warianty tytułu

EN

Variability of aluminum concentration in seepage water of aeration zone in gneisses of the Sowie Mts. (Wielka Sowa, Middle Sudetes) – preliminary results

• Konferencja: Modelowanie przepływu wód podziemnych = Modelling of groundwater flow : IV Ogólnopolskie Sympozjum / pod red. nauk. Romualda Szymkiewicza
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zmienność stężeń glinu w wodach infiltrujących przez strefę aeracji w obrębie zwietrzelin gnejsów Gór Sowich (zachodnie zbocza Wielkiej Sowy) w rejonie Sokolca. W profilu zwietrzelin do głębokości 1,8 m stwierdzono występowanie glinu w różnych formach kompleksowych o maksymalnym stężeniu dochodzącym do 7,53 mg/dm3. Jego zawartość uzależniona jest od różnych czynników, w tym odczynu wody, temperatury gruntu, wielkości infiltracji i właściwości sorpcyjnych substancji organicznej.

EN

The paper presents the variability of aluminum concentration in seepage water occurred in weathered gneisses of the Sowie Mts. in the vicinity of Sokolec village. The seepage water in weathered profile to the depth of 1.8 m contain aluminum in different forms with maximum concentrations up to 7.53 mg/dm3. The amount of Al is determined by such factors as: pH of water, soil temperature, the volume of seepage water and sorptive properties of organic matter.

Słowa kluczowe

PL

glin; wody infiltracyjne; zwietrzeliny gnejsów; Góry Sowie

EN

aluminum; seepage water; gneisses regolithes; Sowie Mts.

• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 442 Hydrogeologia z. 11
• Strony: 21--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Chudy, K.

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Nauk Geologicznych, Zakład Hydrogeologii Stosowanej, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław,

autor

Marszałek, H.

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Nauk Geologicznych, Zakład Hydrogeologii Stosowanej, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław,

Bibliografia

• 1. BERGGREN D., MULDER J., 1995 − The role of organic matter in controlling aluminum solubility in acidic mineral soil horizons. Geochim. Cosmochim. Acta, 59, 20: 4167–4180.
• 2. DE WIT H., KOTOWSKI M., MULDER J., 1999 − Modeling aluminum and organic matter solubility in the forest floor using WHAM. Soil Sci. Soc. Am. J., 63: 1141–1148.
• 3. DOBRZYŃSKI D., 2005 – Silica origin and solubility in groundwater from the weathered zone of sedimentary rocks of the Intra-Sudetic Basin, SW Poland. Acta Geol. Pol., 55: 445–462.
• 4. DOBRZYŃSKI D., 2006 − Silicon and aluminum in groundwater of the Kłodzko region (the Sudetes, SW Poland) – partial geo chemical equilibrium with secondary solid phase. Geol. Quart., 50: 369–382.
• 5. DOBRZYŃSKI D., 2007 − Chemical diversity of groundwater in the Carboniferous-Permian aquifer in the Unisław Śląski − Sokołowsko area (the Sudetes, Poland); a geochemical modelling approach. Acta Geol. Pol., 57: 97–112.
• 6. GROCHOLSKI W., 1967 − Structure of the Sowie Mts. Geol. Sudetica, 3: 181–249.
• 7. GUIBAUD G., GAUTHIER C., 2003 − Study of aluminum concentration and speciation of surface water in four catchments in the Limousin region (France). J. Inorganic Biochem., 97: 16–25.
• 8. GWOREK B., 2006 − Glin w środowisku przyrodniczym a jego toksyczność. Ochr. Środ. Zasob. Natur., 29: 27–38.
• 9. KAISER K., GUGGENBERGER G., HAUMAIER L., ZECH W., 2002 − The composition of dissolved organic matter in forest soil solutions: changes induced by seasons and passage through the mineral soil. Organic Geochem., 33: 307−318.
• 10. KRAŚNICKI S., 2010. Wielkość infiltracji w strefie aeracji rozwiniętej na skałach krystalicznych Sudetów i Przedgórza Sudeckiego. Prz. Geol., 58: 146−153.
• 11. KRYZA R., 1981 − Migmatization in gneisses of northern part of the Sowie Góry, Sudetes. Geol. Sudetica, 14: 7−100.
• 12. KRYZA R., PIN CH., 2002 −Mafic rocks in a deep-crustal segment of the Variscides (the Góry Sowie, SW Poland): evidence for crustal contamination in an extensional setting. Int. J. Earth Sci., 91: 1017−1029.
• 13. MACIOSZCZYK A., DOBRZYŃSKI D., 2002 − Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. Wyd. Nauk. PWN.
• 14. PARKHURST D.L., APPELO C.A.J., 1999 − User’s guide to PHREEQC (version 2) − a computer program for speciation. Batch-reaction, one-dimensional transport, and inverse geo-chemical calculation. US Dept. of the Interior. Water-Res. Investigation Report: 99−4259.
• 15. SIMONSSON M., BERGGREN D., GUSTAFSSON J.P., 1999 − Solubility of aluminum and silica in spodic horizons as affected by drying and freezing. Soil Sci. Soc. Am. J., 63: 1116−1123.