Profil zmian jakości wody Bystrzycy przepływającej przez zbiornik Lubachów

• Autorzy: Kubicz, J. , Cieślar, M.

Warianty tytułu

EN

Profile of water quality indicators changes of Bystrzyca flown throw Lubachów reservoir

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbiorniki zaporowe gromadzą substancje dopływające ze zlewni. zmieniając skład fizyczny i chemiczny wód rzeki poniżej zbiornika. Poglądy na temat w pływu spiętrzeń na jakość wód są często sprzeczne ze sobą. Opierając się na dostępnej literaturze stwierdza się, że zbiorniki mogą wpływać pozytywnie na jakość wód w przypadku czystych wód. Natomiast w przypadku wód zanieczyszczonych spiętrzenie zwykle pogarsza ich jakość. Duża część zanieczyszczeń magazynowana jest w osadach dennych. a po pewnym czasie uwalniania. W upracowaniu założono hipotezę, że badany zbiornik Lubachów w pływa na jakość wody Bystrzycy a różnice w charakteryzujących ją parametrach na dopływie i odpływie ze zbiornika są istotne statystycznie. W pracy przeanalizowano jakość wody Bystrzycy w dwóch punktach badawczych, dobrze oddających jakość wody rzeki dopływającej i odpływającej ze zbiornika. Wnioski wyciągnięto w oparciu o wyniki badań Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we Wrocławiu z lat 2000-2006 uzupełnione wynikami badań własnych z roku 2013. Wynikiem wykonanych badań jest stwierdzenie niekorzystnego wpływu zbiornika Lubachów na jakość wypływających wód. Przejawia się to poprzez stwierdzenie zwiększonych wartości ChZTMn, amoniaku, azotanów, azotynów, azotu ogólnego, przewodności, fosforu ogólnego. siarczanów i chlorków w wodzie odpływającej w stosunku do wody dopływającej. Jako prawdopodobną przyczynę uznaje się oddawanie zanieczyszczeń przez osady zgromadzone na dnie zbiornika. Zanieczyszczenia, które tam się znajdują, pochodzą z. okresu, kiedy w zlewni powyżej zbiornika obserwowano silną presję związaną z przemysłem i niezorganizowaną gospodarką komunalną. Wyniki badań wskazują na konieczność kontynuowania powyższych prac, przeprowadzenia inwentaryzacji i oceny potencjalnych czynników mogących wywierać wpływ na jakość wody zbiornika Lubachów i rzeki Bystrzycy.

EN

Dam reservoirs collect substances flowing in from the catchment, changing the physical and chemical composition of waters below the reservoir. The views on the influence of flooding on the quality of waters are often conflicting. Basing on the available literature, it is claimed that reservoirs may have a positive influence on water quality as far, as clean waters are concerned. On the other hand, for contaminated waters, flooding often results in a deterioration of quality. A significant part of pollutants is stored in bottom sediments, and then released after a certain time. For the purposes of this study. the- authors adopted the hypothesis that the analysed Lubachów reservoir influences I lie qua lily of water in the Bystrzyca River and that the differences in the characteristic parameters on the inflow and outflow from the reservoir are statistically significant. The authors have analysed the quality of the water in the Bystrzyca River at two test sites, reflecting the quality of the river water flowing in and out of the reservoir. Conclusions were drawn basing on the results of tests conducted by the Voivodeship Environmental Protection Inspectorate in Wroclaw in the years 2000-2006, supplemented by the results of own research carried out in tile year 2013. The conducted analyses led to the conclusion that the Lubachów reservoir has a negative influence on the quality of out flowing waters. This is manifested in noticeably increased content of ChZTMn. ammonium, nitrates, nitrites, total nitrogen, conductivity. total phosphorus, sulphates and chlorides in the outlawing water in comparison to the inflowing water. It is likely that this is caused by the release of pollutants from the sediments deposited on the bottom of the reservoir. The pollutants that are present there originate from the period when the catchment above The reservoir was under strong pressure of the industry and disorganised communal management. The lest results show that the research should be continued and that the potential factors that might influence the water quality in the Lubachów reservoir and in the Bystrzyca River should be inspected and assessed.

Słowa kluczowe

PL

zbiornik Lubachów; Bystrzyca; jakość wód; zbiornik zaporowy

EN

Lubachów reservoir; Bystrzyca; water quality; water reservoir

• Czasopismo: Technologia Wody
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 2 (46)
• Strony: 42--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kubicz, J.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Inżynierii Środowiska

autor

Cieślar, M.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Inżynierii Środowiska

Bibliografia

• [1]Chelmicki W., 1997: Degradacja i ochrona wód: Jakość. Cz. 1. Uniwersytet Jagielloński. Instytut Geografii.
• [2]Dąbrowską J., Lejcuś K., 2012: Charakterystyka osadów dennych zbiornika Dobromierz, Infrastruktura i Ekologia Obszarów Wiejskich, 3/IV/2012, 89-98.
• [3]Dojlido J. R., 1995: Chemia wody, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
• [4]Giziński A., Kentzer A., Napiórkowski P., 2006: Evolution of ecohydrological approach during 60 years ofhydrobiological activity at Nicholas Copernicus University. Ecohydrology & Hydrobiology, 6 (1-4), 89-96.
• [5]Grabowska M., 2012: The role of a eutrophic lowland reservoir in shaping the composition of river phytoplankton. Ecohydrology & Hydrobiology, 12(3), 231-242.
• [6]Hammer H., 2001: Instrukcja szczegółowa eksploatacji zbiornika wodnego na rzece Bystrzyca w Lubaehowie. Zakład Energetyczny, Wałbrzych.
• [7]Kentzer A., Dembowska E., Giziński A., Napiórkowski R, 2010: Influence of the Włocławek Reservoir on hydrochemistry and plankton of a big, lowland river (the lower Vistula River, Poland). River Research and Applications, 36, 1747-1753-
• [8]Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska z upoważnienia Ministra na zapytanie nr 3169 w sprawie zanieczyszczenia wody Jeziora Bystrzyckiego w Zagórzu Śląskim.
• [9]Oliver A., Deas M., Dahlgren R., 2014: The upside-down river: Reservoirs, algal blooms, and tributaries affect temporal and spatial patterns in nitrogen and phosphorus in the Klamath River, USA. Journal of Hydrology, 519,164-176.
• [10]O’Sullivan P. E., Reynolds C. S. (red.), 2004: The Lakes Handbook, Volume 1: Limnology and Limnetic Ecology. Blackwell Science.
• [11]Rozporządzenie Ministra Środowiska z 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych, Dz.U. 2002 nr 176 poz. 1455.
• [12]Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych, Dz.U. 2011 nr 257 poz. 1545.
• [13]Stanisz A., 2006: Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem Statistica PI na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe, StatSoft. Kraków.
• [14]Trojanowska A., Izydorczyk K., 2010: Phosphorus Fractions Transformation in Sediments Before and After Cyano- bacterial Bloom: Implications for Reduction of Eutrophication Symptoms in Dam Reservoir, Water Air Soil Poll, 211(1-4), 287-298.
• [15]Wiatkowski M., 2010: Influence of small water reservoir Psurów on water quality at the Prosna river. Archives of Environmental Protection, 36(3), 83-96.
• [16]Wiatkowski M., Czamara W., Wiatkowska B., 2010: Wpływ zbiornika Mietków na zmiany jakości wody rzeki Bystrzyca, Woda w badaniach geograficznych, 343-344.
• [17]Wiatkowski M., Gruss, Rosik-Dulewska C., 2012: Profil zmian wskaźników jakości wody w rzece Stobrawie. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 2012, 3.
• [18]Wiśniewski R., 1995: Inaktywacja fosforanów w osadach dennych jako metoda redukcji symptomów eutrofizacji. Procesy biologiczne w ochronie i rekultywacji nizinnych zbiorników zaporowych; Pra¬ca pod redakcją M. Zalewskiego, Biblioteka Monitoringu Środowiska, 189-201.
• [19]Zubala T., 2009: Influence of dam reservoir on the water quality in a small upland river, Ecohydrology & Hydrobiology, 9(2-4), 165-173.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.