Sterowanie usługami środowiska

• Autorzy: Michałowski, A.

Warianty tytułu

EN

Managing ecosystem services

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analizując przyczyny upadku dawnych cywilizacji, należy zwrócić uwagę na zależność między poziomem ich rozwoju a zniszczeniem obszarów przez nie zajmowanych. Jedną z nich jest cywilizacja sumeryjska czwartego tysiąclecia przed Chrystusem. Należała ona do najświetniejszych w tym okresie. Służący jej system nawodnień był podstawą wysoce wydajnego rolnictwa. Sterowanie tym systemem wymagało rozwiniętej organizacji społecznej, prawdopodobnie bardziej skomplikowanej niż jakakolwiek z mogących istnieć wcześniej. Była to cywilizacja wyjątkowa, jednakże przy budowie systemu irygacyjnego popełniono błąd, który doprowadził do upadku gospodarki rolnej. Polegał on na tym, iż nie zaprojektowano sposobu drenażu wody przesiąkającej w głąb ziemi, co doprowadziło do nagromadzenia soli i zmniejszenia produktywności gruntów. Pierwszą reakcją Sumerów na obniżone zbiory było przerzucenie się na uprawę jęczmienia, który najlepiej znosi zasolenie gruntu. Z czasem plony jęczmienia zmalały, a niedostatek żywności zachwiał filarami cywilizacji. Odpowiednikiem Sumerów w Nowym Świecie była cywilizacja Majów, która rozwinęła się na nizinach dzisiejszej Gwatemali.

EN

Ecosystem services arc the conditions and processes through which natural ecosystems, and the species that comprise them, sustain and satisfy the requirements of human life. They maintain biodiversity and the production of ecosystem goods, such as seafood forage, timber, biomass fuels, natural fiber, and many pharmaceuticals, industrial products, and their precursors. The harvest and trade of these goods are an important part of the human economy. In addition to the production of goods, ecosystem services are the actual life-support functions, such as cleansing, recycling, and renewal and they confer many intangible aesthetic and cultural benefits as well.

Słowa kluczowe

PL

ekosystem; środowisko przyrodnicze; usługi; rozwój cywilizacji; cywilizacja

EN

ecosystem; natural environment; services; development; civilization

• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2005
• Tom: nr 2
• Strony: 181--199
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Michałowski, A.

• Politechnika Białostocka

Bibliografia

• 1.S. Czaja, Teoriopoznawcze i metodologiczne konsekwencje wprowadzenia prawa entropii do teorii ekonomii, Wyd. AE, Wrocław 1997
• 2.C.S. Holling, D.W. Schindler, B. Walker, J. Roughgarden, Biodiversity in the functioning of ecosystems, w:, Biodiversity Loss: Ecological and Economic Issues, red. C. Peirings, K.G. Maler, C. Folke, C.S. Holling, B.O. Jansson, Cambridge University Press 1995
• 3.J. Weiner, Życie i ewolucja biosfery, PWN, Warszawa 2003, s. 407-440
• 4.H.T. Odum, System Ecology: An Introduction, J. Wiley and Sons, New York 1983
• 5.H.R. Delcourt, P.A. Delcourt, Quaternary landscape ecology: Relevant scales in space and time, "Landscape Ecology" 1988, nr 2
• 6.E.O. Wilson, Przyszłość życia, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2003
• 7.A. Michałowski, Metoda społeczno-ekonomicznej oceny działań na rzecz zachowania różnorodności biologicznej, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2003
• 8.Sterowanie zachowaniem różnorodności biologicznej, red. B. Poskrobko, Wyd. Politechniki Białostockiej, Białystok 2003
• 9.J. Fabiszewski, Różnorodność gatunkowa w świecie roślin, w: Różnorodność biologiczna - pojęcia, oceny, zagadnienia ochrony i kształtowania, red. R. Andrzejewski, R. Wiśniewski, Komitet Naukowy PAN "Człowiek i Środowisko" 1996, Zeszyty Naukowe 15, s. 31-38