Peptydy biologicznie aktywne jako składniki żywności funkcjonalnej

• Autorzy: Darewicz, M. , Borawska, J. , Minkiewicz, P. , Iwaniak, A.

Warianty tytułu

EN

Biologically active peptides as components of functional food

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Według aktualnych poglądów każde białko oprócz swej podstawowej funkcji może pełnić funkcję prekursora biologicznie aktywnych peptydów. Bioaktywne motywy w łańcuchach białek są definiowane jako te fragmenty, które pozostają nieaktywne w sekwencjach swoich prekursorów, natomiast po uwolnieniu przez enzymy proteolityczne mogą oddziaływać na odpowiednie receptory oraz regulować funkcje fizjologiczne organizmu. Peptydy pochodzące z białek żywności mogą obniżać ciśnienie krwi, stymulować działanie układu odpornościowego, hamować proces agregacji płytek krwi oraz procesy utleniania, wykazywać aktywność opioidową, antybakteryjną, powierzchniową, wiązać jony metali, kształtować właściwości sensoryczne. Bioaktywne peptydy polecane są jako składniki tzw. żywności funkcjonalnej. Na świecie obserwuje się wzrost zainteresowania tego typu żywnością. W artykule przedstawiono przykłady dostępnych komercyjnie produktów zawierających bioaktywne peptydy.

EN

According to the present state of our knowledge, each protein may play the role of a precursor of biologically active peptides, apart from its basic functions. Bioactive motifs in protein chains are defined as those fragments which remain inactive in sequences of their precursors, but are able to interact with receptors or regulate physiological functions of the body when released by proteolytic enzymes. Peptides obtained from food proteins can reduce blood pressure, stimulate the immunological system, inhibit the processes of throm bocyte aggregation and oxidation, reveal opioid, antibacterial, and surface activities, bind metal ions, and affect sensory properties. Bioactive peptides are recommended as functional food components. Such food products are becoming more popular worldwide. In the article some commercially available products containing bioactive peptides are presented.

Słowa kluczowe

PL

biologiczna aktywność; peptydy; żywność funkcjonalna

EN

biological activity; functional food; peptides

• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 67, nr 11
• Strony: 38--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Darewicz, M.

• Katedra Biochemii Żywności, Wydział Nauki o Żywności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Borawska, J.

• Katedra Biochemii Żywności, Wydział Nauki o Żywności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Minkiewicz, P.

• Katedra Biochemii Żywności, Wydział Nauki o Żywności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Iwaniak, A.

• Katedra Biochemii Żywności, Wydział Nauki o Żywności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• [1] Bech-Larsen T., Scholderer J.: 2007. Functional foods in Europe: consumer research, market experiences and regulatory aspects. Trends Food Sci. Technol., 18, 231-234.
• [2] Betoret E., Betoret N., Vidal D., Fito P.: 2011. Functional foods development: trends and technologies. Trends Food Sci. Technol., 22, 498-508.
• [3] Bleiel J.: 2010. Functional foods from the perspective of the consumer: How to make it a success? Int Dairy J., 20, 303-306.
• [4] Bütikofer U., Meyer J., Sieber R., Wechsler D.: 2007. Quantification of the angiotensinconverting enzyme-inhibiting tripeptides Val-Pro-Pro and Ile-Pro-Pro in hard, semihard and soft cheeses. Int. Dairy J., 17, 968-975.
• [5] Carrasco-Castilla J., Hernandez-Alvarez A.J., Jimenez-Martinez C., Gutierrez-Lopez G., Davila-Ortiz G.: 2012. Use of proteomics and peptidomics methods in food bioactive peptide science and engineering. Food Eng. Rev., 4, 224-243.
• [6] Darewicz M., Dziuba J., Dziuba M.: 2006. Functional properties and biological activities of bovine casein proteins and peptides. Pol. J. Food Nutr. Sci., 15, 79-86.
• [7] Dziuba J., Iwaniak A.: 2006. Database of bioactive peptide sequences. W: Nutraceutical Proteins and Peptides in Health and Disease. CRC Press Taylor & Francis, Boca Raton-London-New York, 543-564.
• [8] European marketing data and statistics. 2013. Euromonitor International. ISBN 978-1-84264-587-1.
• [9] FitzGerald R.J., Meisel H.: 2003. Milk proteins hydrolysates and bioactive peptides. W: Advanced dairy chemistry, 675-698. Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York, NY, USA.
• [10] Giri A., Ohshima T.: 2012. Bioactive marine peptides. Nutraceutical value and novel approaches. Adv Food Nutr Res., 65, 73-105.
• [11] Haque E., Chand R., Kapila S.: 2009. Biofunctional properties of bioactive peptides of milk origin. Food Rev Int. 25, 28-43.
• [12] Kanekanian A.D., Williams R.J.H., Brownsell V.L., Andrews A.T.: 2008. Caseinophosphopeptides and dental protection: Concentration and pH studies. Food Chem., 107, 1015-1021.
• [13] Kanwar J.R., Kanwar R.K., Sun X., Punj V., Matta H., Morley S.M., Parratt A., Sehgal R.: 2009. Molecular and biotechnological advances in milk proteins in relation to human health. Curr. Protein Peptide Sci., 10, 308-338.
• [14] Iwaniak A.: 2011. Analiza zależności pomiędzy strukturą peptydow pochodzących z białek żywności a ich aktywnością inhibitorową wobec enzymu konwertującego angiotensynę. Ocena przydatności metod in silico w badaniach nad białkowymi prekursorami bioaktywnych peptydow. Rozprawy i Monografie, UWM w Olsztynie, nr 162, 1-152.
• [15] Iwaniak A., Minkiewicz P.: 2007. Proteins as the source of physiologically and functionally active peptides. Acta Sci. Pol. Technol. Aliment., 6, 5-15.
• [16] Jao C.-L., Huang S.-L., Hsu K.-C.: 2012. Angiotensin I-converting enzyme inhibitory peptides: Inhibition mode, bioavailability, and antihypertensive effects. BioMedicine, 2, 130-136.
• [17] Kitts D.D., Weiler K.: 2003. Bioactive proteins and peptides from food sources. Applications of bioprocesses used in isolation and recovery. Curr. Pharm. Des., 9, 1309-1323.
• [18] Korhonen H., Pihlanto A.: 2003. Food-derived bioactive peptides – opportunities for designing future foods. Curr. Pharm. Des., 9, 1297-1308.
• [19] Korhonen H., Pihlanto A.: 2006. Bioactive peptides: Production and functionality. Int. Dairy J., 16, 945-960.
• [20] Minkiewicz P., Dziuba J., Darewicz M., Iwaniak A., Dziuba M., Nałęcz D.: 2008. Food peptidomics. Food Technol. Biotechnol., 46, 1-10.
• [21] Mills S., Stanton C., Hill C., Ross R.P.: 2011. New developments and applications of bactericins and peptides in foods. Annu Rev Food Sci Technol., 2, 299-329.
• [22] Muro Urista C., Alvarez Fernandez R., Riera Rodriguez F., Arana Cuenca A., Tellez Jurado A.: 2011. Review: Production and functionality of active peptides from milk. Food Sci. Technol. Int., 17, 293-317.
• [23] Dziuba J., Fornal Ł. (red.): 2009. Biologicznie aktywne peptydy i białka żywności. WNT, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-204-3582-5.
• [24] Power O., Jakeman P., Fitzgerald R.J.: 2013. Antioxidative peptides: Enzymatic production, in vitro and in vivo antioxidant activity and potential applications of milk-derived antioxidative peptides. Amino Acids 44, 797-820.
• [25] Rutherfurd-Marwick K.J., Moughan P.J.: 2005. Bioactive peptides derived from food. J. AOAC Int., 88, 955-966.
• [26] Schlimme E., Meisel H.: 1995. Bioactive peptides derived from milk proteins. Structural, physiological and anlytical aspects. Nahrung, 39, 1-20.
• [27] Shahidi F., Zhong Y.: 2008. Bioactive peptides. J. AOAC Int., 91, 914-931.
• [28] Thoma-Worringer C., Sorensen J., Lopez-Fandino R.: 2006. Health effects and technological features of caseinomacropeptide. Int. Dairy J., 16, 1324-1333.
• [29] Udenigwe C.C., Aluko R.E.: 2012. Food protein-derived bioactive peptides: production, processing, and potential health benefits. J. Food Sci., 77, R11-R24.
• [30] Zambrowicz A., Timmer M., Polanowski A., Lubec G., Trziszka T.: 2013. Manufacturing of peptides exibiting biological activity. Amino Acids, 44, 315-320.
• [31] Zimecki M., Kruzel M.L.: 2007. Milk-derived proteins and peptides of potential therapeutic and nutritive value. J. Exp. Therapeut. Oncol., 6, 89-106.