Alternatywa przegotowanej wody znana od wieków

• Autorzy: Lidzbarski, Ryszard
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jedną z istotnych przyczyn epidemii, odnotowanych w historii, była chorobotwórcza zanieczyszczona woda. Jej przegotowanie ograniczało to zjawisko. Wykorzystując ten efekt wyprodukowano, względnie tani, dostępny dla każdego produkt zwany piwem. Piwo w średniowieczu i czasach nowożytnych pili wszyscy, począwszy od królów, mnichów, patrycjuszy, chłopów, więźniów, chorych w szpitalach, lokatorów przytułków, a nawet dzieci. Należy mieć na uwadze, że tamten trunek zasadniczo różnił się od współczesnego piwa.

Słowa kluczowe

PL

źródła wody; młyn wodny; sieci wodociągowe; studnia wodociągowa; produkcja piwa

EN

water sources; water supply network; beer production

• Czasopismo: Forum Eksploatatora
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 1 (126)
• Strony: 24-33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys.

Twórcy

autor

Lidzbarski, Ryszard

Bibliografia

• 1. D. Bogdan. Wilkierze miasta Olsztyna 1568-1696, Wyd. Urząd Miasta w Olsztynie, 2016, s.55-59,9,10,100,
• 2. A. Klonder, Browarnictwo w Prusach Królewskich (2 połowaXVI-XVII w.) Wyd. Ossolineum, PAN Instytut Historii Kultury Materialniej 1983,5.1,50,51,48,36,146
• 3. J. Golicki, Album Tczewski. Fotografie po 1945 roku, nr 6, Wyd. Agencja Reklamowa Pup&Art. 2021, S.33
• 4. R. Lidzbarski, Tradycja tczewskich wodociągów, Wyd. Bernardinum 2016, s.30, 21,59,253,255
• 5. Fr. Giedroyć, Mór w Polsce w wiekach ubiegłych. Zarys historyczny, Wyd. Kronika Lekarska, Warszawa 1899, s. 114
• 6. Johann Christoph Wedcke, Prusy, Relacja z podróży Oberlandczyka, Tłumaczenie z języka niemieckiego i opracowanie: Magdalena ŻółtowsKa-Sikora, Wydawnictwo VMA Wzorcownia, Giżycku i Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków Olsztyn, 2023 rok, s.220
• 7. http: //www.browargdanski.pl/historia z dnia 19.01.24
• 8. P. Paschke, Aus Dirschaus Yergangenheit Tata 650 jahrigen Jubilaum der Stadt, Dir-sdnuer Zatune G.m.b.H., 1911, Dirschau, s.38
• 9. E. Raiiuński, Zarys dziejów miasta Tczewa, Wyd. Magistrat miasta Tczewa oraz Tow. Żeglugi „Wisła-Bałtyk", Tczew 1927, s.40
• 10. https://historia.dorzeczy.pl/90114/2/historia-piwa.html z dnia 31.12.23 r.
• 11. https://www.rp.pl/historia-polski/ art37890931-z-dziejow-piwa-w-srednio-wiecznym gdansku z dnia 14.01.24,
• 12. S. His, Dżuma na Mazurach i Warmii w latach 1708-1711, Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 4/1960, s. 479-480
• 13. A. Gurba, Zabytkowy budynek dawnego browaru w Tczewie w ruinie od 45 lat [w:] https: //tczew.naszemiaslo.pl/zabytkowy-budynek-dawnego-browaru-w-tczewie-w-ru-inie-od-45/ar/cl-9370669, z dnia 26.06.2023
• 14. R. Lidzbarski, Pionierzy zarządzania wodą na Żuławach Wiślanych, Forum Eksploatatora nr 4/2022, s. 8-13
• 15. R. Lidzbarski, W poszukiwaniu wodnego dziedzictwa żuławskich menonitów, Forum Eksploatatora nr 4/2021, s. 52-60
• 16. Adalbert Goertz, Land Acquisitions 1833-1866 by Mennonites in West Prussia [w:] https://www.mennonitegene-alogy.com/prussia/landl833.htm z dnia 5.01.2024r.
• 17. Penner, Horst: Dicost- und westpreu-Sischen Mennoniten, Kirchbeimbolanden, 1987 [w:] https://forurn-danzig-dc.translate. goog/archive/index.php/t- 12100. html?_s_ tr_sch=http£_x_tr_s]=de&_x_tr_tl=pl&_>L_ tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc z dnia 5.01.2020
• 18. Kirchenregister der evang. Mennonitengemeinde zu Elbing- Ellerwald 1857-1895 (KB EL 12), s.78,100,177 [w:] https:// www.google.com/5earch?q=kirchenregi-ster+der+evang.+mennonitcngcmeinde+zu+elbing+Johann+allert &oq=£aqs=crome.0.69i59i450]8.715518069jOjl5&source-id=chrome&ie=UTF-8
• 19. K. Plata-Nalborski, Śladami masonów z Kociewia i okolic. Dzieje lóż wolnomularskich w Starogardzie Gdańskim, Chełmnie, Świeciu i w Tczewie, Wyd. Sprzedaż Dobrej Książki Alicja Bartosińska Tczew, 2020, s. 156,166
• 20. R. Lidzbarski, Masońscy ojcowie tczewskiej inżynierii komunalnej, Forum Eksploatatora nr 5/2020, s. 78-84
• 21. Mitgliederverzeichnis der unter der Verfassung der großen Ereirnaurer-Loge v. Preußen genannt Royal York zur Freund-schaft arbeitenden Johann is-Freimaurer-Loge "Friedrich zum unauslöschlichen Gedächtniss" im Orient Dirschau für das Maurerjahr 1893-94,1913/14
• 22. Adresy miasta Tczewa i Pelplina, Wyd. F. Jeuthe Grudziądz 1925, s.66
• 23. Najlepsze dostępne techniki (BAT). Wytyczne dla przemysłu piwowarskiego, Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2005, s.4,9,13,14,6
• 24. E Meinck, H, Stooff, H. Kohlschütter, Ścieki Przemysłowe, Wyd. Arkady 1975, s. 502-507
• 25. Operat hydrotechniczny na odprowadzanie ścieków do Wisły, Wyk, MPGK Tczew, Archiwum Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, sygn. BE nr 1/107, 1957