Pilotażowe badania poziomu fosforu w glebie rolnej z Powidza i w warstwie kulturowej ze stanowiska archeologicznego nr 15a w Biskupinie

• Autorzy: Matłoka, A. , Wiktorska, M. , Karliński-Kociuba, J. , Pilaczyński, Ł. , Nowaczyk, S. , Siepak, J.

Warianty tytułu

EN

The piloty study of the the levels of phosphorus in agricultural soil from Powidz and cultural layer from archeological site No. 15a in Biskupin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zawartość fosforu w glebach jest od dawna przedmiotem zainteresowania archeologów ze względu na możliwość wnioskowania na tej podstawie o intensywności i działania człowieka na danym terenie w przeszłości. Również oznaczanie zawartości fosforu w glebie rolnej jest bardzo istotnym elementem przy ustalaniu dawek nawozowych. Istotne jest wykonywanie tych badań przed siewem, aby uzyskać dobra jakość i wielkość plonu. W niniejszej pracy zaprezentowano wyniki badań pilotażowych oznaczania zawartości fosforu P2O5 w próbkach gleby rolnej z pola we wsi Powidz. Również przedstawiono wyniki badań oznaczania fosforu w próbkach warstwy kulturowej (będącej kopalną glebą przekształconą antropogenicznie), pochodzącej ze stanowiska archeologicznego 15a z terenu rezerwatu Muzeum Archeologicznego w Biskupinie.

EN

The content of phosphorus in soils has for a long time been the subject of interest for archaelogists due to it potential to offer clues concerning the level of human actiyity in a given area in the past. In addition, measurin phosphorus content in agricutural soil is an essential element to determine fertilization doses. It is important to carry out the study prior to sowing in order to obtain good quality and abundant crop. The present paper contains the results of the pilot study to measure the content of phosphorus P2O5 in agricultural soil samples taken from a field in the village of Powidz. It also features the results of measuring the phosphorus content in the samples of cultural layer which is an anthropogenically transfer med fossil soil taken from archaelogical site 15a from the reserve area of the Archaelogical Museum in Biskupin.

Słowa kluczowe

PL

warstwa kulturowa; fosfor w glebie rolnej; metoda spektrofotometryczna VIS; metoda fosfatowa; test Q-Dixona

EN

cultural soil; phosphorus in agricultural soil; fossil soils; spectrophotometric method VIS; phosphate method; Q-Dixon test

• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 22, nr 6
• Strony: 316--324
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Matłoka, A.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Instytut Ochrony Środowiska, 62-200 Gniezno, ul. Ks. Prym. S. Wyszyńskiego 38

autor

Wiktorska, M.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Instytut Ochrony Środowiska, 62-200 Gniezno, ul. Ks. Prym. S. Wyszyńskiego 38

autor

Karliński-Kociuba, J.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Instytut Ochrony Środowiska, 62-200 Gniezno, ul. Ks. Prym. S. Wyszyńskiego 38

autor

Pilaczyński, Ł.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Instytut Ochrony Środowiska, 62-200 Gniezno, ul. Ks. Prym. S. Wyszyńskiego 38

autor

Nowaczyk, S.

• Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 88-410 Gąsawa, Biskupin 17

autor

Siepak, J.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie, Instytut Ochrony Środowiska, 62-200 Gniezno, ul. Ks. Prym. S. Wyszyńskiego 38

Bibliografia

• 1. Balke B.,1975, Dyskusje i polemiki w sprawie przydatności metody fosforanowej do badań archeologicznych; Archeologia Polski, t.20, z. l, pp. 161-174.
• 2. Mocek A., Drzymała S. (2010): Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. UP Poznań.
• 3. Unicki P. (red.), 1983, Łąkarstwo Wielkopolski. SI-TWM Poznań: 1-91.
• 4. Artyszak A., 2006, Technologia produkcji pszenicy ozimej, Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA, Warszawa.
• 5. Gorlach E., Mazur T., 2002,Chemia rolna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 6. Grzebisz W., 2008, Nawożenie roślin uprawnych, Tom l, Podstawy nawożenia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i leśne, Poznań.
• 7. Grzebisz W., 2009, Nawożenie roślin uprawnych, Tom 2, Nawozy i systemy nawożenia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i leśne, Poznań.
• 8. Syers J. K., Johnston A. E., Curtin D., 2008 Efflciency of soil and fertilizer phosphorus use reconciling changing concepts of soil phosphorus behaviour with agronomie Information, Food And Agriculture Organization Of The United Nations, Rome.
• 9. Rodriguez H., Fraga R., 1999, Phosphate solubilizing bacteria and their role in plant growth promotion; Biotechnology Advances 17, p.319-339.
• 10. Jarociński B.Z., 2006,Fosfor w sadzie; "Farmer" nr 17 http://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/nawozy/fosfor-w- sadzie,838. html
• 11. http://poradnikogrodniczy.pl/nawozenie-roslin-fosforem.php
• 12. http://intermag.pl/zalecenie-uprawne/zalecenia-uprawowe-pszenzyto
• 13. Shen J., Ixing Yuan L., Zhang J., Li H., Bai Z., Chen X., Zhang W., Zhang F., 2011, Update on Phosphorus Dynamics in the Soil-Plant Continuum Phosphorus Dynamics: From Soil to Plant-1 Plant Physiol. Vol. 156,p.997- 1005.
• 14. http://www.piagro.pl/arrykuly-rolnicze/produkcja-roslinna/nawozy-i-srodki-ochrony-roślin/ wiosenne-nawosenie-gnojowka-i-gnojowica-w-gospodarstwach-rolnych.html
• 15. PN - R - 04031, Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Pobieranie próbek, 1997.
• 16. PN - R - 04024, Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Oznaczanie zawartości przyswajalnego fosforu, potasu, magnezu i manganu w glebach organicznych, 1997.
• 17. Wiktorska M., 2010/2011,praca dyplomowa inżynierska; Instytut Ochrony Środowiska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie; promotor: A. Matłoka.
• 18. Zerbe J., Ślepak J., 1997, Pobieranie próbek wody, ścieków i gruntów do analizy fizyczno-chemicznej, s.7-19 Siepak J., pod red.; Metody pobierania i przygotowania próbek wód, ścieków i osadów do analizy fizyczno-chemicznych; materiały konferencyjne; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Komitet Chemii Analitycznej Polskiej Akademii Nauk Komisja Analizy wody, Komisja Nauk Chemicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu; Wyd. Zakład Analizy Wód i Gruntów UAM w Poznaniu.
• 19. Minczewski J., Marczenko Z., 2012, Chemia analityczna Chemiczne metody analizy ilościowej; PWN; Warszawa.
• 20. Siepak J. pod red., 1992, Fizyczno-chemiczna analiza wód i gruntów; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
• 21. Konieczka P., Namieśnik J. (prac. zb.), 2007, Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• 22. Pawlaczyk J., Zając M., 2005, Walidacja metod analizy chemicznej; Wydawnictwo Naukowe Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego, Poznań.
• 23. PN - ISO 10390, Jakość gleby. Oznaczanie pH, 1997.
• 24. Knudson K.J., Frink L., Hoffman B.W., Price T.D., 2004, Chemical characterization of Arctic soils: activity area analysis in contemporary Yup’ik fish camps using ICPeAES, Journal of Archaeological Science 31, 443e456.
• 25. Holliday V.T., Gartner W.G., 2007, Methods of soil P analysis in archaeology; Journal of Archaeological Science 34, p.301-222.
• 26. DerryAM., KevanP.G., Rowley S.D.M., 1999,Soil nutrients and vegetation: characteristics of a Dorset/Thule site in the Canadian Arctic, Arctic 52 , 204e213.
• 27. Griffith M.A., 1981, A pedological investigation of an archaeological site in Ontario, Canada, II: use of chemical data to discriminate features of the Benson site, Geoderma 25, 27e34.
• 28. Heidenreich C.E., Konrad V.A, 1973, Soil analysis at the Robitaille site, part II: a method useful in determining the location of longhouse patterns, Ontario Archaeology 20, 33e62.
• 29. NowaczykS. ,2012, Sprawozdanie zbadań wykopaliskowych na stanowisku 15a w Biskupinie - sezon 2011-2012; Biskupin.
• 30. Karliński-Kociuba J., 2014, Analiza jakościowa i ilościowa oznaczania fosforu i żelaza w próbkach gleby z drugiej warstwy kulturowej ze stanowiska archeologicznego nr 15A w Biskupinie; praca dyplomowa inżynierska; Instytut Ochrony Środowiska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie; promotor: A. Matłoka.
• 31. Pilaczyński Ł., 2013, Oznaczanie zawartości fosforu metodą spektrofotometryczną w warstwie kulturowej gleby na stanowisku archeologicznym 15A w Biskupinie, praca dyplomowa inżynierska; Instytut Ochrony Środowiska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. H. Cegielskiego w Gnieźnie; promotor: A. Matłoka.
• 32. Zerbe J., Sobczyński T., Siepak J., 1995, Metale ciężkie w osadach dennych, ich specjacja na drodze ekstrakcji sekwencyjnej; Ekologia i Technika 3,7-12.