Zanieczyszczenia chemiczne w diecie rybnej polskiego konsumenta

• Autorzy: Bykowski, P. J. , Dobrzański, Z.

Warianty tytułu

EN

Chemical contamination in fish diet of Polish consumers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie zaprezentowanego przeglądu wiedzy na temat podstawowych zanieczyszczeń chemicznych (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, polichlorowane dioksyny i bifenyle, metale toksyczne), badań statystycznych dotyczących konsumpcji ryb i produktów rybnych w Polsce stwierdzono, że w praktyce istnieje tylko niewielkie zagrożenie dla zdrowia konsumenta, będące efektem zanieczyszczeń chemicznych pobieranych w diecie rybnej.

EN

A review, with 46 refs. No toxicity hazard of polycyclic arom. hydrocarbons, polychlorinated dibenzodioxines and furanes, polychlorinated Ph₂, As, Hg, Pb and Cd exists under Polish conditions.

Słowa kluczowe

PL

ryby; dieta rybna; Polska; konsumpcja ryb; zanieczyszczenia chemiczne

EN

fish; fish diet; Poland; consumption of fish; chemical contamination

• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 93, nr 10
• Strony: 1763-1766
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz., tab.

Twórcy

autor

Bykowski, P. J.

• Akademia Morska w Gdyni

autor

Dobrzański, Z.

• Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Chełmońskiego 38 C, 51-630 Wrocław,

Bibliografia

• 1. Z. Usydus, J. Szlinder-Richert, L. Polak-Juszczak, K. Komar, M. Adamczyk, M. Malesa-Ciecwierz, W. Ruczynska, Chemosphere 2009, 74, 1420.
• 2. E. Bodak, Z. Dobrzański, T. Trziszka, Med. Weter. 1997, 53, 316.
• 3. J. H. Cho, I. H. Kim, Anim. Physiol. Anim. Nutrit. 2011, 95, 685.
• 4. X. Wei, K. S. Leung, M. H. Wong, J. Giesy, Z. W. Cai, C. K. C. Wong, Marine Pollut. Bull. 2011, 63, 166.
• 5. L. Ababouch, Marine Pollut. Bull. 2006, 53, 561.
• 6. R. S. S Wu, A. K. Y. Chan, B. J. Richardson, D. W. T. Au, J. K. H. Fang, P. K. S. Lam, J. P. Giesy, Marine Pollut. Bull. 2008, 57, 236.
• 7. Z. Usydus, J. Szlinder-Richert, Int. J. Food Proper. 2012, 15, 823.
• 8. M. S. Kubiak. Prob. Hig. Epidem. 2013, 94, 31,
• 9. A. Nowak, Z. Libudzisz, Żywność. Nauka, Technologia, Jakość 2008, 4, 9.
• 10. A. Olszewski, Technologia przetwórstwa mięsa, WNT, Warszawa 2007.
• 11. T. Cirillo, V. Viscardi, E. Fasano, A. Farina, R. Amodio-Cocchieri, J. Food Protect. 2009, 72, 1677.
• 12. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 835/2011 z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz.U. UE 2011, nr L 215/4).
• 13. IARC. Monographs on the evaluation of carcinogenic risks to humans. t. 1–109, IARC Lyon France.
• 14. A. Stołyhwo, Z. E. Sikorski, Food Chem. 2005, 91, 303.
• 15. M. Ciecierska, M. Obiedziński, Acta Sci. Technol. Aliment. 2007, 19, str?
• 16. J. Mičulis, A. Valdovska, V. Šterna, J. Zutis, Agron. Res. 2011, 9, 439.
• 17. P. J. Bykowski i in., [w.] Raport z monitoringu jakości gleb, roślin, produktów rolniczych i spożywczych, (red. W. Michna i B. Szteke), MriRW, Warszawa 2002, 48.
• 18. M. Pawlak, P. J. Bykowski, Materiały niepublikowane, Akademia Morska, Gdynia 2006.
• 19. B. Pieńkowska, K. Hryszko, Rynek Ryb. Stan i Perspektywy 2013, 19, 25.
• 20. J. Tkaczewska, W. Migdał, Przem. Spoż. 2013, 67, 42.
• 21. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1259/2011 z dnia 2 grudnia 2011 r. (Dz.U. UE 2011, nr L 320/18).
• 22. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 252/2012 z dnia 21 marca 2012 r. (Dz.U. UE 2012, nr L 84/20).
• 23. Z. Brzeski, MONZ 2011, 17, 161.
• 24. M. Kogevinas. Hum. Reprod. Update 2001, 7, 331.
• 25. Praca zbiorowa, Substancje niebezpieczne dla środowiska morza bałtyckiego, (red. V. Toropovs i J. Krupanek), Rap. COHIBA, IETU, Katowice 2013.
• 26. Rozporządzenie MRiRW z dn. 8 lutego 2013 r. (Dz. U. RP z dn. 22 lutego 2013 r.).
• 27. A. A. Shelepchikov, V. V. Shenderyuk, E. S. Brodsky, D. Feshin, L. P. Baholdina, S. K. Gorogankin, Environ. Toxicol. Pharmacol. 2008, 25, 136.
• 28. J. Piskorska-Pliszczyńska, M. Warenik-Bany, S. Maszewski, S. Mikołajczyk, Ł. Góraj, Raport z badań kontrolnych dioksyn, furanów, dioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli(dl-PCB) i niedioksynopodobnych PCB (ndl-PCB) u zwierząt i w produktach pochodzenia zwierzęcego przeprowadzonych w roku 2011, Raport PIW-PIB, MriRW, Warszawa 2012.
• 29. A. Schecter, J. R. Olson, Chemosphere 1997, 34, 1569.
• 30. A. Glynn, S. Sand, W. Becker. Risk and benefit assessment of herring and salmonid fish from the Baltic Sea area, Rapport 21-2013, Livsmedels Verket National Food Agency, Sweden 2013.
• 31. A. Kabata-Pendias, B. Szteke, Pierwiastki śladowe w geo- i biosferze, IUNG-PIB, Puławy 2012.
• 32. Anonim, EFSA Journal 2012, 12, 2985.
• 33. Z Dobrzański, F. Bubel, K. Chojnacka, P. J. Bykowski, J. Bolanowski, T. Trziszka, Przem. Chem. 2012, 91, nr 5, 733.
• 34. G. Garnaga, E Wyse, S Azemard, A Stankevicius, S. de Mora, Environ. Pollut. 2006, 144, 855.
• 35. P. J. Peshut, R. J. Morrison, B. A. Brooks, Chemosphere 2008, 71, 484.
• 36. T. Budiati, Int. J. Bas. Appl. Sci. 2010, 10, 4.
• 37. H.-R. Voigt, Environ. Fennica nr 21, 2004, Helsinki-Helsingfors.
• 38. Y. Keskin, R. Baskaya, O. Özyaral, Bull. Environ. Contam. Toxicol. 2007, 78, 258.
• 39. P. Olmedo, A. Pla, A. F. Hernández, F. Barbier, L. Ayouni, F. Gil, Environ. Int. 2013, 59, 63.
• 40. A. A. Pastorelli, M. Baldini, P. Stacchini, G. Baldini, S. Morelli, E. Sagratella, S. Zaza, S. Ciardullo, Food Addit. Contam. 2012, 29, 1913.
• 41. J. Szkoda, A, Nawrocka, M. Kmiecik, J. Żmudzki, Ochr. Środ. Zasob. Natur. 2011, 48, 475.
• 42. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 488/2014 z dn. 12 maja 2014 r. (Dz.U. UE 2011, nr L 138/75).
• 43. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dn. 19 grudnia 2006 r. (Dz.U. UE 2006, nr L 364/5).
• 44. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 420/2011 z dn. 29 kwietnia 2011 r. (Dz.U. UE z 30 kwietnia 2011 r., L 111/3).
• 45. Anonim, EFSA Journal 2009, 10, 1351.
• 46. Anonim, EFSA Journal 2010, 8, 1570.

Identyfikatory

DOI

dx.medra.org/10.12916/przemchem.2014.1763