Kilka uwag dotyczących laboratoryjnego wyznaczania wytrzymałości skał na ściskanie w świetle obowiązujących norm i zaleceń

• Autorzy: Nowakowski, A.

Warianty tytułu

EN

Some remarks regarding the laboratory determining of the rock compressive strength in the light of valid standards and recommendations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł poświęcony jest metodyce oznaczania wytrzymałości skały na ściskanie za pomocą eksperymentów laboratoryjnych. Porównano w nim niektóre procedury badawcze zawarte w polskich normach oraz zaleceniach Międzynarodowego Towarzystwa Mechaniki Skał (ISRM). Wzięto pod uwagę metodykę badawczą dla próbek foremnych (test jednoosiowego ściskania) oraz dla próbek nieforemnych (test punktowego obciążania). Zwrócono uwagę na znaczące różnice w sposobach przygotowania próbek oraz wykonywania testu jednoosiowego ściskania zachodzące w obrębie polskich norm oraz między polskimi normami a zaleceniami ISRM. Porównano postanowienia odpowiednich zaleceń ISRM oraz polskiej normy dotyczące wykonywania testu punktowego obciążania i wykazano bezużyteczność tej ostatniej.

EN

Article is devoted to the methodology for determining the compressive strength of rock by means of laboratory tests. Some compared the test procedures contained in the Polish standards and in the recommendations of the International Society for Rock Mechanics (ISRM). The methodologies of research for samples of regular shape (uniaxial compression test) and for irregular samples (point load test) were taken into account. A special attention was turned to the significant differences in the methods of sample preparation and execution of uniaxial compression test taking place within the Polish standards as well as between the Polish standards and the recommendations of the ISRM. The provisions of the relevant recommendations of ISRM and Polish standards for the point load test were compared and the uselessness of the latter was demonstrated.

Słowa kluczowe

PL

wytrzymałość na ściskanie; test jednoosiowego ściskania; test punktowego obciążania; smukłość próbki; prędkość obciążania; współczynnik wytrzymałości punktowej

EN

compressive strength; uniaxial compression test; point load test; specimen slenderness ratio; stress rate; point load strength coefficient

• Czasopismo: Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 16, no. 1-2
• Strony: 49--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nowakowski, A.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN; ul. Reymonta 27, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Bieniawski Z. T., Franklin J. A., Bernede M. J., Duffaut P., Rumpel F., Horibe T., Broch F., Rodrigues E., van Heerden W. E., Vogler U. W., Hansagi I., Szlavin J., Brady B. T., Deere D. U., Hawkes I., Milovanovic D, 1979: Suggested Methods for Determining the Uniaxial Compressive Strength and Deformability of Rock Materials. Int. J. Rock Mech. Min. Sci. & Geomech. Abstr., 16, 2, 135-140.
• Brook N., 1985: The Equivalent Core Diameter Method of Size and Shape Correction in Point Load Testing, Int. J. Rock Mech. Min. Sci. & Geomech. Abstr., 22, 2, 61-70.
• Dombi J., 1979: Festigkeit und Festigkeitsprüfung der Baustorffe 1. Druckfestigkeit. Zentrales Forschungs- und Projektierungsinstitut der Silikatindustrie. Mitteilungen, 19, SZIKKTI, Budapest, Hungary.
• Franklin J.A., Pells P., McLachlin D., Greminger M., Kutter H., Broch E., van Heerden W. E., Vogler U. W.Wijk G., Brook N, Robins P. J., 1985: Suggested Methods for Determining Point Load Strength (to replace original document published in 1972). Int. J. Rock Mech. Min. Sci. & Geomech. Abstr., 22, 2, 51-60.
• Gustkiewicz J., 1985a: Strain fluctuations within some rock specimens under uniaxial compression. Part I – local fluctuations. Acta Geophysica Polonica, 23, 4, 389-405.
• Gustkiewicz J., 1985b: Strain fluctuations within some rock specimens under uniaxial compression. Part II – certain probabilistic characteristics of the fluctuations. Acta Geophysica Polonica, 23, 4, 407-427.
• Gustkiewicz J., Nowakowski A., 2004: Deformacje i pękanie skał w warunkach laboratoryjnych. Arch. Min. Sci., 49, Special Issue, 9-50.
• Jaeger C., 1972: Rock mechanics and engineering. Cambridge University Press, London, UK, 417 pages.
• Jaeger J. C., Cook N. G. W., Zimmerman R. W., 2007: Fundamentals of Rock Mechanics. 4th edition, Blackwell Publishing, Australia, 475 pages.
• Kidybiński A., 1982: Podstawy geotechniki kopalnianej. Wyd. „Śląsk”, Katowice, 516 s.
• Mogi K., 1966: Some precise measurements of fracture strength of rocks under uniform compressive stress. Rock. Mech. Eng. Geol., 4, 41-55
• Mogi K., 2007: Experimental Rock Mechanics. Taylor & Francis Group, London, UK, 361 pages.
• Nowakowski A., 1996: Wpływ sposobu obciążania próbki w sztywnej maszynie wytrzymałościowej na wynik testu jednoosiowego ściskania. [w:] „Wpływ naprężeń, ciśnienia porowego oraz sorpcji płynów na deformacje i pękanie skał” – Sprawozdanie z działalności naukowej Pracowni Odkształceń Skał IMG PAN za rok 1996 (mat. niepubl.).
• Nowakowski Nowakowski., 1997: Wpływ sposobu obciążania próbki w sztywnej maszynie wytrzymałościowej na wynik testu jednoosiowego ściskania. Mat. XX Zimowej Szkoły Mechaniki Górotworu, Szklarska Poręba 3-7 III 1967, Dolnośląskie Wyd. Edukacyjne, Wrocław, 357-364.
• Patterson M.S., Wong T-f., 2005: Experimental Rock Deformation – The Brittle Field. Springer Verl., Berlin – Heidelberg, 347 pages.
• PKN-1,2014-08-20; http://sklep.pkn.pl/pn-g-04303-1997p.html?options=cart.
• PKN-2,2014-08-20: http://sklep.pkn.pl/pn-g-04307-1998p.html.
• PN-G-04301:1996: Skały zwięzłe. Pobieranie i przygotowanie próbek do badań własności mechanicznych i technologicznych.
• Ulusay R., Hudson J. A., 2007: The Complete ISRM Suggested Methods for Rock Characterization, Testing and Monitoring: 1974-2006. Compilation Arranged by the ISRM Turkish National Group, collective work, R. Ulusay & J. A. Hudson (eds.), Ankara, Turkey, 628 pages.
• Vutukuri V. S., Lama R. D., Saluja S. S., 1974: Handbook on Mechanical Properties of Rocks – Testing Techniques and Results. Volume I. 1st Edition, Trans Tech Publications, Claustahl, Germany, 280 pages.