Problemy z jednoznaczną oceną stanu ilościowego i chemicznego w szczelinowo-krasowym zbiorniku wód podziemnych o znacznej miąższości

• Autorzy: Żurek, A. , Witczak, S. , Kania, J. , Duliński, M. , Różański, K. , Wachniew, P. , Mizera, J.

Warianty tytułu

EN

Problem with precise evaluation of quantitative and chemical status in thick fissure-karstic aquifer

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono problemy z jednoznaczną oceną stanu ilościowego i chemicznego wynikające ze zmienności pionowej wybranych parametrów fizykochemicznych wody podziemnej. Badania zrealizowano w otworze Rybna 57 o głębokości 260 m ujmującego wody szczelinowo-krasowego GZWP 326 Częstochowa E. Otwór ten jest orurowany tylko do głębokości 80 m ppt. Wykonane na różnych głębokościach pomiary ciśnienia wykazały możliwość przepływów pionowych. Zmienność w pionie stężeń trytu pozwoliła na interpretację wieku wody podziemnej dopływającej do otworu. Zauważono także zmienność pionową stężeń azotanów i chromu, będących głównymi zanieczyszczeniami w obszarze badań.

EN

On ехаmрlе of investigations in Rybna no.57 well are shown the problem with precise determination of quantitative and chemical status. The well with depth of 260 m is located in the upper Jurassic Major Groundwater Basin No.326 north of Częstochowa. In the section from 80 m below land surface to the bottom the well is unscreened. The measurement of vertical hydrostatic pressure variability shows possibility of water flow inside the well. The vertical variability of tritium concentration created the possibility of water age interpretation. Nitrate and chromium which are the most important pollution indicators in that region, shows also vertical changeability.

Słowa kluczowe

PL

GZWP 326 Częstochowa; model konceptualny; zmienność pionowa; wiek wody; azotany; chrom

EN

Major Groundwater Basin No. 326 Częstochowa; conceptual model; vertical variability; groundwater age; nitrate; chromium

• Czasopismo: Gaz, Woda i Technika Sanitarna
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 3
• Strony: 139--144
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Żurek, A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, WGGiOŚ, Katedra Hydrogeologii Geologii Inżynierskiej

autor

Witczak, S.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, WGGiOŚ, Katedra Hydrogeologii Geologii Inżynierskiej

autor

Kania, J.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, WGGiOŚ, Katedra Hydrogeologii Geologii Inżynierskiej

autor

Duliński, M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, WFilS, Katedra Zastosowań Fizyki Jądrowej

autor

Różański, K.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, WFilS, Katedra Zastosowań Fizyki Jądrowej

autor

Wachniew, P.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, WFilS, Katedra Zastosowań Fizyki Jądrowej

autor

Mizera, J.

• Wodociągi Częstochowskie S.A

Bibliografia

• [1 ] DWP, 2006 - Dyrektywa 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 372, Tom 49, 27 grudnia 2006.
• [2] Hermański S., 1992 - Dokumentacja hydrogeologiczna otworu badawczego i ujęcia wód poziomu jury górnej w Kokawie nr 57. Geobios sp. z o.o., Częstochowa (mat.arch.).
• [3] Kaczorowski Z., Mizera J., Malina G., Janczarek K., Rychliński Т., Pacholewski A., 2006 - Weryfikacja modeli hydrodynamiki i migracji związków azotu w rejonie ujęć wód podziemnych Łobodno i Wierzchowisko (GZWP 326N), Geologos 10. Słucham Panią
• [4] Kazimierski B. (red.), 2012 - Rocznik Hydrogeologiczny Państwowej Służby Hydrogeologicznej. Rok hydrologiczny 2011. PIG-PIB Warszawa.
• [5] Kleczkowski A.S. (red.), 1984 - Ochrona wód podziemnych. Wyd. Geologiczne Warszawa.
• [6] Malina G., Kaczorowski Z, Mizera J., 2007, Zintegrowany system gospodarowania i ochrony zasobów wodnych GZWP 326, PWiK Okręgu Częstochowskiego SA, Częstochowa.
• [7] Maloszewski Р., Zuber A., 2002 - Manual on lumped parameter models used for the interpretation of environmental tracer data in groundwaters. in: Use of Isotopes for Analyses of Flow and Transport Dynamics in Groundwater Systems, Part 2, International Atomic Energy Agency, 1-40.
• [8] Mitręga J., Hordejuk T. i wsp. 2008 - Stan chemiczny i ilościowy jednolitych części wód podziemnych w 2007 r. Opracowanie PIG-PIB Warszawa na zamówienie GIOS.
• [9] Mizera J., 2010 - Sterowanie eksploatacją wód podziemnych w celu ochrony zasobów ujęcia Łobodno przed zanieczyszczeniem azotanami. AGH WGGiOŚ, Praca doktorska.
• [10] Musiał Т., Łukaczyński I., Kropomicki Z., 1999 - Dokumentacja hydrogeologiczna określająca aktualny zasięg migracji chromu w GZWP nr 326 na północ od Częstochowy. Nowe Przedsiębiorstwo Geologiczne S.C., Częstochowa (mat. arch.).
• [11] Nielsen, D.M. 2005 - Practical handbook of environmental site characterization and ground-water monitoring. 2nd ed. CRC Press: 1328.
• [12]Nikiel G., 1999 - Modelowanie migracji zanieczyszczeń we fragmencie GZWP 326 na N od Częstochowy, Współczesne Problemy Hydrogeologii t.IX, 479-483.
• [13] Nikiel G., 2007 - Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne ujęcia wód podziemnych w miejscowości Rybna - otwór nr 57. Geobios sp. z o.o., Częstochowa (mat.arch.).
• [14] RDW, 2000 - Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich L 327, Tom 43, 22 grudnia 2000.
• [15] Rozporządzenie MŚ, 2008 - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lip-ca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. 143, poz. 896).
• [16] Szklarczyk Т., 2011 - 3D model przepływu wód podziemnych w obszarze GZWP 326 na N od Częstochowy. Projekt FP7 Genesis. Archiwum KHi GI AGH Kraków.
• [17] Witczak S., Kania J., Różański K., 2006 - Sampling and monitoring practi-ces [In:] Deliverable 7: State-of-the-art knowledge on behaviour and effects of natural and anthropogenic groundwater pollutants relevant for the deter-mination of groundwater threshold values. Finał reference report. BR1DGE Project FP 6 UE.
• [18] Witczak S., Kania J., Żurek A., Duliński M, Różański K., Wachniew Р., 2013 - Gospodarowanie wodami podziemnymi w Polsce a kierunki zmian w dyrektywach UE w świetle realizacji europejskiego projektu GENESIS. Gospodarka wodna R. 73 Nr 3.