Zrównoważony rozwój w kontekście nowych zmian w ciepłownictwie systemowym

• Autorzy: Jachimowski, Artur

Warianty tytułu

EN

Sustainable development in the context of new changes in district heating

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono znaczenie modernizacji systemów ciepłowniczych w kontekście zrównoważonego rozwoju, wskazując na ich kluczową rolę w redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz poprawie jakości powietrza. Zrównoważony rozwój wymaga poszukiwania rozwiązań problemów wytwórczych i organizacyjnych z rozważaniem skutków ich zastosowania w gospodarce, społeczeństwie i w środowisku przyrodniczym. Jest to szczególnie istotne w energetyce. Ciepłownictwo systemowe, które dostarcza ciepło do obszarów zurbanizowanych, jest wskazane jako rozwiązanie efektywne i ekologiczne. W pracy wskazano na nowe zmiany technologiczne i regulacje prawne w polskim ciepłownictwie, podkreślając potrzebę zwiększenia efektywności energetycznej oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii i kogeneracji. Celem artykułu jest przedstawienie nowych rozwiązań w ciepłownictwie systemowym, które wspierają retardację niekorzystnych zmian w szeroko pojętym środowisku co przyczynia się do jego ochrony oraz poprawy jakości życia mieszkańców.

EN

The article highlights the importance of modernizing district heating systems in the context of sustainable development, emphasizing their key role in reducing greenhouse gas emissions and improving air quality. Sustainable development requires seeking solutions to production and organizational problems while considering the impact of their implementation on the economy, society, and the natural environment. This is particularly important in the energy sector. District heating, which supplies heat to urban areas, is identified as an efficient and environmentally friendly solution. The paper discusses new technological advancements and legal regulations in the Polish district heating sector, emphasizing the need to improve energy efficiency, and the use of renewable energy sources and cogeneration. The aim of the article is to present new solutions in district heating that support the retardation of adverse environmental changes, contributing to its protection and improving the quality of life for residents.

Słowa kluczowe

PL

zrównoważony rozwój; ciepłownictwo systemowe; efektywny system

EN

sustainable development; district heating; efficient heating system

• Czasopismo: Polish Journal for Sustainable Development
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 28, nr 1
• Strony: 99--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 44 poz.

Twórcy

autor

Jachimowski, Artur

• Katedra Technologii i Ekologii Wyrobów, Instytut Nauk o Jakości i Zarządzania Produktem, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie,

Bibliografia

• 1. Averfalk H., Werner S. 2017. Essential improvements in future district heating systems. Energy Procedia. 116. 217-225. https://doi.org/10.1016/j.egypro.2017.05.069.
• 2. Ballak M. 2022. Wyzwania polityki energetycznej Polski do 2040 roku. Wybrane przyrodnicze i prawno-administracyjne aspekty energetyki odnawialnej w Polsce. 61-82. [w:] Świątek M. Wybrane przyrodnicze i prawno-administracyjne aspekty energetyki odnawialnej w Polsce. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Szczecin.
• 3. Buffa S., Cozzini M., D’antoni M., Baratieri M., Fedrizzi R. 2019. 5th generation district heating and cooling systems: A review of existing cases in Europe. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 104. 504-522. https://doi.org/10.1016/j.rser.2018.12.059.
• 4. Bujalski W. 2020. Szanse i zagrożenia dla rozwoju kogeneracji. Nowa Energia. 1(71). 29-35.
• 5. Ciepiela M., Sobczyk W. 2018. Przykłady rozwiązań technologicznych i urbanistycznych ograniczających powstawanie smogu kwaśnego. Edukacja-Technika-Informatyka. 9(1). 60-65.
• 6. Dolatowski M., Wasiak R. 2020. Czemu rosną ceny energii w Polsce? Zasady działania europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) i jego wpływ na rynek energii w Polsce. [w:] Co do zasady. studia i analizy prawne. WIW Services. Warszawa. 75-88.
• 7. Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej 2012/27/UE. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1399375464230&uri=CELEX:32012L0027. Dostęp: 19.09.2024 r.
• 8. Dyrektywa w sprawie odnawialnych źródeł energii 2018/2001/UE. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_2018.328.01.0082.01.ENG&toc=OJ:L:2018:328:TOC. Dostęp: 19.09.2024 r.
• 9. Dyrektywa 2024/1275 z dnia 24 kwietnia 2024 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202401275. Dostęp: 19.09.2024 r.
• 10. Gawin R. (red.). 2022. W drodze do bezpiecznej i czystej energii, czyli jak napisać rynek na nowo. Urząd Regulacji Energetyki. Departament Komunikacji Społecznej. Warszawa.
• 11. Hariram N.P., Mekha K.B., Suganthan V., Sudhakar K. 2023. Sustainalism: An integrated socio-economic-environmental model to address sustainable development and sustainability. Sustainability. 15(13). 10682. https://doi.org/10.3390/su151310682.
• 12. Jiang M., Rindt C., Smeulders D. M. 2022. Optimal planning of future district heating systems-a review. Energies. 15(19). 7160. https://doi.org/10.3390/en15197160.
• 13. Kapica K., Kozieł A., Matysiak J., Twaróg D., Plutecki P., Machowska K., Dudzińska-Dracz D., Mikołajuk H., Nowotarska J., Stosio M., Juchno A., Kacprowska J., Galewski K., Moskal I., Dzwolak J., Dembicz E. 2023. Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2021 roku. GUS. Warszawa. Rzeszów.
• 14. Kostecka J. 2017. Odniesienia koncepcji retardacja przekształcania zasobów przyrody do wybranych aktów prawnych w kontekście budowania zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym. Inżynieria Ekologiczna. 18(6). 1-15. DOI: 10.12912/23920629/79430.
• 15. KPO 2024. https://www.kpo.gov.pl/. Dostęp: 20.09.2024 r.
• 16. KPEiK 2019. Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030. Wersja 2019. https://www.gov.pl/web/klimat/krajowy-plan-na-rzecz-energii-i-klimatu. Dostęp: 20.09.2024.
• 17. Kryczka D., Staniszewska Z., Wałach A. 2024. Dekarbonizacja ciepłownictwa systemowego w Polsce – szanse i wyzwania. https://www.ey.com/pl_pl/law/dekarbonizacja-cieplownictwa-systemowego-w-polsce-esg-fy25. Dostęp: 22.09.2024.
• 18. Lund H., Østergaard P.A., Nielsen T.B., Werner S., Thorsen J.E., Gudmundsson O., Arabkoohsar A., Mathiesen, B.V. 2021. Perspectives on fourth and fifth generation district heating. Energy. 227. 120520. https://doi.org/10.1016/j.energy.2021.120520.
• 19. Mbiydzenyuy G., Nowaczyk S., Knutsson H., Vanhoudt, D., Brage, J., Calikus E. 2021. Opportunities for machine learning in district heating. Applied Sciences. 11(13). 6112. https://doi.org/10.3390/app11136112.
• 20. Montazerinejad H., Eicker U. 2022. Recent development of heat and power generation using renewable fuels: A comprehensive review. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 165. 112578. https://doi.org/10.1016/j.rser.2022.112578.
• 21. Nassani A.A., Aldakhil A.M., Zaman K. 2021. Ecological footprints jeopardy for mineral resource extraction: efficient use of energy, financial development and insurance services to conserve natural resources. Resources Policy. 74. 102271. https://doi.org/10.1016/j.resourpol.2021.102271.
• 22. Neirotti F., Noussan M., Riverso S., Manganini G. 2019. Analysis of different strategies for lowering the operation temperature in existing district heating networks. Energies. 12(2). 321. https://doi.org/10.3390/en12020321.
• 23. Østergaard D.S., Smith K.M., Tunzi M., Svendsen S. 2022. Low-temperature operation of heating systems to enable 4th generation district heating: A review. Energy. 248. 123529. https://doi.org/10.1016/j.energy.2022.123529.
• 24. PEP2040 2021. Polityka Energetyczna Polski do 2024 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Załącznik do uchwały nr 22/2021 Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2021 r. Warszawa. https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski. Dostęp: 20.09.2024.
• 25. Poskrobko B., Kostecka J. 2016. Retardacja w świadomości społecznej. Polish Journal for Sustainable Development. 20. 145-160.
• 26. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Strategii dla ciepłownictwa do 2030 r. z perspektywą do 2040 r. 2023. https://www.gov.pl/web/premier/projek-uchwaly-rady-ministrow-w-sprawie-przyjecia-strategii-dla-cieplownictwa-do-2030-r-z-perspektywa-do-2040-r2. Dostęp: 20.09.2024 r.
• 27. Raport Czyste Ciepło. Kompendium dobrych praktyk w branży ciepłowniczej. 2023. Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie. Warszawa. https://cieplosystemowe.pl/ogranicz-emisje/. Dostęp: 20.09.2024.
• 28. Raport Dekarbonizacja ciepłownictwa systemowego w Polsce w świetle pakietu "Fit for 55". 2022. Polskie Towarzystwo Elektrowni Zawodowych, Kraków, Polska.
• 29. Raport URE „Energetyka cieplna w liczbach-2022”. Warszawa. 2023. https://www.ure.gov.pl/pl/cieplo/energetyka-cieplna-w-l/11407,2022.htm. Dostęp: 22.09.2024.
• 30. Rezaei M., Sameti M., Nasiri F. 2021. Biomass-fuelled combined heat and power: Integration in district heating and thermal-energy storage. Clean Energy. 5(1). 44-56.
• 31. Ricci M., Sdringola P., Tamburrino S., Puglisi G., Donato E. D., Ancona M. A., Melino F. 2022. Efficient district heating in a decarbonisation perspective: a case study in Italy. Energies. 15(3). 948. https://doi.org/10.3390/en15030948.
• 32. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych. Poz. 92. Dz.U. Nr 16. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20070160092. Dostęp: 19.09.2024.
• 33. Rubczyński A. 2022. Ciepłownictwo-zapomniany sektor energii. Ciągle z szansą na sukces pomimo spóźnionego startu. Nowa Energia. 1(82). 52-60.
• 34. Salman C.A., Li H., Li P., Yan J. 2021. Improve the flexibility provided by combined heat and power plants (CHPs)- a review of potential technologies. e-Prime-Advances in Electrical Engineering. Electronics and Energy. 1. 100023. https://doi.org/10.1016/j.prime.2021.100023.
• 35. Skwierz S., Lewarski M., Krupin V., Gorzałczyński A., Jeszke R., Pyrka M., Rosłaniec M., Rabiega W., Boratyński J., Tatarewicz I., Witajewski-Baltvilks J., Wąs A., Kobus P., Tobiasz I., Tylka A., Cygler M., Sekuła M. 2021. Polska net-zero 2050. Podręcznik transformacji energetycznej dla samorządów. Instytut Ochrony Środowiska – PIB IOŚ.
• 36. Talarek K., Knitter-Piątkowska A., Garbowski T. 2023. Challenges for district heating in Poland. Discover Energy. 3(1). 5. https://doi.org/10.1007/s43937-023-00019-z.
• 37. Tomaszewski R. 2020. Ciepło do zmiany. Jak zmodernizować sektor ciepłownictwa systemowego w Polsce? Polityka Insight. https://zasoby.politykainsight.pl/pi2/pdf/Polityka_Insight_-_Cieplo_do_zmiany.pdf. Dostęp: 22.09.2024.
• 38. Tomislav K. 2018. The concept of sustainable development: From its beginning to the contemporary issues. Zagreb International Review of Economics & Business, 21(1), 67-94. https://doi.org/10.2478/zireb-2018-0005.
• 39. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2007 r. Prawo Energetyczne 1997. t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 266, 834, 859. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19970540348. Dostęp: 19.09.2024 r.
• 40. Wiśniewski G., Więcka A., Gręda D., Zarzeczna J., Tokarczyk P., Kowalak T. 2019. OZE i magazyny ciepła w miejskich systemach ciepłowniczych. Analiza kosztów i możliwości przeciwdziałania wzrostom cen ciepła. Energetyka Cieplna i Zawodowa. 5. 102-110.
• 41. Wojdyga K., Chorzelski M. 2017. Chances for Polish district heating systems. Energy Procedia. 116. 106-118. https://doi.org/10.1016/j.egypro.2017.05.059.
• 42. Zakończenie rewizji KPO – Rada Unii Europejskiej zaakceptowała rewizję polskiego KPO. 2024. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/zakonczenie-rewizji-kpo-rada-unii-europejskiej-zaakceptowala-rewizje-polskiego-kpo. Dostęp: 20.09.2024.
• 43. Zathey M., Lesiw-Głowacka K., Chmiel P., Mańkowska-Bigus K., Pastucha A. 2022. Strategia energetyczna Dolnego Śląska – kierunki wsparcia sektora energetycznego. Załącznik do Uchwały Nr 6053/VI/22 Zarządu Województwa Dolnośląskiego z dnia 25 października 2022 r. Instytut Rozwoju Terytorialnego. Wrocław.
• 44. Ziarkowski M. 2020. Szanse i kierunki transformacji ciepłownictwa systemowego w Polsce. Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny (iKAR). 9(6). 28-42.

Identyfikatory

DOI

10.15584/pjsd.2024.28.1.10