Ditlenek węgla jako nośnik energii geotermalnej

• Autorzy: Polak, Renata , Dziki, Dariusz , Krzykowski, Andrzej , Rudy, Stanisław , Biernacka, Beata

Warianty tytułu

EN

Carbon dioxide as a carrier of geothermal energy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Energia geotermalna jest jednym z odnawialnych źródeł energii. Przedstawiono wiadomości dotyczące jej zasobów, potencjału energetycznego, rodzajów oraz sposobów gospodarczego wykorzystania. Przedstawiono innowacyjne koncepcje zastosowania ditlenku węgla jako nośnika energii geotermalnej w konwencjonalnych hydrotermalnych systemach oraz we wspomaganych systemach geotermalnych (EGS), a także wynikające z tego potencjalne korzyści w postaci upowszechnienia wykorzystania światowych zasobów geotermalnych z jednoczesną geosekwestracją antropogenicznego ditlenku węgla.

A review, with 74 refs., of geothermal energy potential resources, its types and methods of economic use. The use of CO₂ as a carrier of geothermal energy in conventional hydrothermal systems and enhanced geothermal systems were presented, as well as the use of geothermal resources with simultaneous geosequestration of anthropogenic CO₂.

Słowa kluczowe

PL

ditlenek węgla; energia geotermalna; odnawialne źródła energii; konwencjonalne hydrotermalne systemy; wspomagane systemy geotermalne; geosekwestracja

EN

carbon dioxide; geothermal energy; renewable energy sources; conventional hydrothermal systems; enhanced geothermal systems; geosequestration

• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 101, nr 9
• Strony: 646--652
• Opis fizyczny: Bibliogr. 74 poz., rys.

Twórcy

autor

Polak, Renata

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Dziki, Dariusz

• Katedra Techniki Cieplnej i Inżynierii Procesowej, Wydział Inżynierii Produkcji, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul Głęboka 31,20-612 Lublin,

autor

Krzykowski, Andrzej

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Rudy, Stanisław

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Biernacka, Beata

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] E. Rokicka, W. Woźniak, W kierunku zrównoważonego rozwoju. Koncepcje, interpretacje, konteksty, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016.
• [2] Ministerstwo Rozwoju, Przekształcamy nasz świat. Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, http://www.un.org.pl/files/170/Agenda2030PL_pl-5.pdf, dostęp 20 czerwca 2022 r.
• [3] W.M. Lewandowski, Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT, Warszawa 2007.
• [4] I. Góralczyk, R. Tytko, Aura 2014, nr 8, 6.
• [5] L. Dębska, P. Świsłowski, A. Kalinichenko, Etyka Biznesu i Zrównoważony Rozwój Interdyscyplinarne studia teoretyczno-empiryczne 2017, nr 2, 9.
• [6] A. Sowizdżał, Renew. Sust. Energy. Rev. 2018, 82, 4020.
• [7] W. Nowak, R. Sobański, M. Kabat, Systemy pozyskiwania i wykorzystania energii geotermicznej, Wyd. Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 2000.
• [8] M. Kaczmarczyk, GlobEnergia 2009, nr 2, 13.
• [9] R. Sobański, M. Kabat, W. Nowak, Jak pozyskać ciepło z Ziemi? Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa, Warszawa 2010.
• [10] R. Polak, A. Krzykowski, D. Dziki, S. Rudy, Przem. Chem. 2014, 93, nr 10, 1773.
• [11] R. Tytko, Odnawialne źródła energii, OWG, Warszawa 2009.
• [12] B. Igliński, R. Buczkowski, M. Cichosz, G. Piechota, Technologie geoenergetyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2010.
• [13] W.M. Lewandowski, E. Klugmann-Radziemska, Proekologiczne odnawialne źródła energii. Kompendium, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017.
• [14] R. Tytko, Urządzenia i systemy energetyki odnawialnej, Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, Kraków 2020.
• [15] I. Góralczyk, R. Tytko, M. Miłek, Aura 2017, nr 4, 5.
• [16] S.M. Lu, Renew. Sust. Energy Rev. 2018, 81, 2902.
• [17] K. Smętkiewicz, GlobEnergia 2010, nr 1, 30.
• [18] A. Stachel, Wykorzystanie energii wnętrza Ziemi, Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Szczecin 2013.
• [19] B. Kępińska, Tech. Posz. Geol. Geotermia, Zrówn. Rozw. 2016, nr 1, 5.
• [20] A. Nowak, A. Stachel, Stan i perspektywy wykorzystania niektórych odnawialnych źródeł energii w Polsce, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 2004.
• [21] J. Zimny, M. Struś, P. Lech, S. Bielik, Wytwarzanie energii elektrycznej z zasobów geotermicznych Polski, Polska Geotermalna Asocjacja, Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne, Kraków–Wrocław 2014.
• [22] W. Górecki, A. Sowizdżał, M. Hajto, A. Wachowicz-Pyzik, Environ. Earth Sci. 2015, 74, 7487.
• [23] W. Górecki (red.), Atlas zasobów geotermalnych formacji mezozoicznej na Niżu Polskim, Ministerstwo Środowiska, AGH, Kraków 2006.
• [24] I. Góralczyk, R. Tytko, M. Miłek, Aura 2017, nr 5, 18.
• [25] B. Kępińska, Przegl. Geol. 2021, 69, nr 9, 559.
• [26] http://energia-geotermalna.org.pl/deklaracja-z-bali/, dostęp 20 czerwca 2022 r.
• [27] B. Kępińska, Tech. Posz. Geol. Geotermia, Zrówn. Rozw. 2018, nr 1, 5.
• [28] I.B. Fridleifsson, Tech. Posz. Geol. Geotermia, Zrówn. Rozw. 2009, nr 1, 3.
• [29] J.W. Lund, Tech. Posz. Geol. Geosynoptyka Geotermia 2004, nr 4, 3.
• [30] J.W. Lund, Bezpośrednie wykorzystanie energii geotermalnej, Międzynarodowe Dni Geotermalne, Polska 2004, Wyd. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków 2004, 33.
• [31] M. Rubik, Pompy ciepła w systemach geotermii niskotemperaturowej, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011.
• [32] R. Polak, D. Dziki, A. Krzykowski, S. Rudy, Z. Serwatka, J. Tomiło, Teka, Commission Motorization Energetics Agric. 2013, 13, nr 1, 133.
• [33] M. Kaczmarczyk, GlobEnergia 2009, nr 4, 10.
• [34] M. Kaczmarczyk, Tech. Posz. Geol. Geotermia, Zrówn. Rozw. 2011, 50, nr 1–2, 131.
• [35] http://energia-geotermalna.org.pl/geotermia-na-swiecie/, dostęp 20 czerwca 2022 r.
• [36] R. Tytko, Aura 2019, nr 9, 21.
• [37] J. Kapuściński, A. Rodzoch, Geotermia niskotemperaturowa w Polsce i na świecie, Borgis Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 2010.
• [38] B.S. Higgins, M.P. Muir, A.D. Eastman, C.M. Oldenburg, L. Pan, Mat. Konf. The 5th International Supercritical CO2 Power Cycles Symposium, San Antonio, March 29–31, 2016, 1.
• [39] A. Riahi, P. Moncarz, W. Kolbe, B. Damjanac, Proceeddings of 42nd Workshop on Geothermal Reservoir Engineering, Stanford University, Stanford, 2017, 13.
• [40] C. Pan, O. Chavez, C.E. Romero, E.K.. Levy, A.A. Corona, C. Rubio-Maya,Energy 2016, 102, 148.
• [41] C. Xu, P. Dowd, Q. Li, J. Rock, Mech. Geotech. Eng. 2016, 8, 50.
• [42] E. Janiszewska, D. Witrowa-Rajchert, Żywn. Nauka Technol. Jakość 2005, 4, nr 45, 5.
• [43] E. Majewska, E. Białecka-Florjańczak, Przem. Spożyw. 2011, 65, nr 4, 18.
• [44] E. Rój, A. Dobrzyńska-Ingier, Chemik 2011, 65, nr 9, 827.
• [45] M. Stocki, E. Zapora, E. Rój, S. Bakier, Przem. Chem. 2018, 97, nr 6, 774.
• [46] E. Rój, Przem. Chem. 2013, 92, nr 7, 1358.
• [47] R. Wilk, H. Górecki, K. Chojnacka, E. Rój, Przem. Chem. 2013, 92, nr 5, 750.
• [48] R. Czarnota, E. Knapik, P. Wojnarowski, J. Stopa, D. Janiga, P. Kosowski, Przem. Chem. 2017, 96, nr 5, 964.
• [49] D. Janiga, R, Czarnota, J. Stopa, P. Wojnarowski, E. Knapik, P. Kosowski, J. Wartak, Przem. Chem. 2018, 97, nr 6, 879.
• [50] D.W. Brown, Proceeddings of twenty-fifth Workshop on Geothermal Reservoir Engineering, Stanford University, Stanford, California, 2000, 233.
• [51] K. Pruess, Geothermics 2006, 35, 351.
• [52] N. Garapati, J.B. Randolph, J.L. Valencia, M.O. Saar, Energy Procedia 2014, 63, 7631.
• [53] https://globenergia.pl/dwutlenek-wegla-nosnikiem-energii-geotermalne, dostęp 5 września 2021 r.
• [54] B. Freifeld, S. Zakim, L. Pan, B. Cutright, M. Shue, Ch. Doughty, I. Held, Energy Procedia 2013, 37, 6595.
• [55] L. Zhang, D. Li, B. Ren, G. Cui, Y. Zhuang, S. Ren, Energy Procedia 2014, 63, 7651.
• [56] B.F. Ayling, R.A. Hogarth, P.E. Rose, Geothermics 2016, 63, 15.
• [57] J. Biagi, R. Agarwal, Z. Zhang, Energy 2015, 86, 627.
• [58] N. Gupta, M. Vashistha, Energy Procedia 2016, 90, 492.
• [59] F.Z. Zhang, R.N. Xu, P.X. Jiang, Appl. Therm. Eng. 2016, 99, 1277.
• [60] L. Zhang, P. Jiang, Z. Wang, R. Xu, Appl. Therm. Eng. 2017, 115, 923.
• [61] C.L. Wang, W.L. Cheng, Y.L. Nian, L. Yang, B.B. Han, M.H. Liu, Energy 2018, 142, 157.
• [62] https://www.thinkgeoenergy.com/greenfire-energy-to-showcase-itsgeothermal-technology-at-nrel-emerging-markets-day/, dostęp 20 czerwca 2022 r.
• [63] A.F. Esteves, F.M. Santos, J.C.M. Pires, Renew. Sust. Energy. Rev. 2019, 114, 109331.
• [64] J.R. Wells, B. Weinstoc, Geothermal Innovation, Harvard Business Teaching Note, April 2021, 721.
• [65] J.B. Randolph, M.O. Saar, Geophys. Res. Lett. 2011, 38, L10401, doi: 10.1029/2011GL047265.
• [66] T.A. Buscheck, J.M. Bielicki, J.B. Randolph, Energy Procedia 2017, 114, 6870.
• [67] G. Cui, S. Ren, Z. Rui, J. Ezekiel, L. Zhang, Appl. Energ. 2018, 227, 49.
• [68] www.terracoh-age.com/index.html, dostęp 5 września 2021 r.
• [69] J. Pabis, M. Szpryngiel, J. Laskowski, Inżynieria konwersji energii ze źródeł odnawialnych „OZE”, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu, Wałbrzych–Lublin 2015.
• [70] E. Osuch-Rak, M. Proczek, Przem. Chem. 2016, 95, nr 7, 1270.
• [71] J. Sokołowski, J. Zimny, R.H. Kozłowski, Polska XXI wieku – nowa wizja i strategia rozwoju, Fundacja „Pomoc Rodzinie”, Łomianki 2005.
• [72] www.energizers.agh.edu.pl/images/materialy-inf/agh-leaflet-a5-pl.pdf, dostęp 5 września 2021 r.
• [73] https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C90739%2Cnaukowcy-szukaja-rozwiazan-dla-efektywnej-produkcji-energii-z-zasobow, dostęp 5 września 2021 r.
• [74] S.Y. Pan, M. Gao, K.J. Shah, J. Zheng, S.L. Pei, Renew. Energ. 2019, 132, 19

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2022.9.3