Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2024 | Vol. 94, No. 1 | 83--110
Tytuł artykułu

Integrated subsurface characterisation of the Röt succession of the Bolesławiec Syncline (SW Poland): stratigraphic and tectonic constraints of the geological record

Treść / Zawartość
Warianty tytułu
Języki publikacji
EN
Abstrakty
EN
This study presents the first comprehensive geological analysis of the Triassic Röt sedimentary succession in the Bolesławiec Syncline (BS), North-Sudetic Synclinorium (NSS), SW Poland, and fills information gaps regarding the local lithology, stratigraphy, extent and organisation of this succession. During Triassic time, the BS was located on the southern periphery of the epicontinental Germanic (Central European) Basin. The mixed siliciclastic-carbonate Röt succession transgressively overlies the continental siliciclastics of the Buntsandstein (Bunter), locally with the occurrence of a stratigraphic gap. The Röt succession displays a complex vertical organisation with basic, about 1-m-scale, fine siliciclastic-carbonate couplets, and larger-scale sequences. The well-log profiles allow identification and provisional subdivision of the succession into several 1D sequences, 10–25 m thick, which can be correlated across the study area. The collected palynological material indicated the latest Olenekian to early Anisian age of the local Röt succession. A surprisingly strong thickness diversification of the succession, as well as its frequent incompleteness, evidenced by both palynology and correlation of well-log profiles, is interpreted in terms of local erosion, non-deposition, synsedimentary tectonic activity, and later tectonic deformation. The authors conclude that synsedimentary tectonics resulted in faulting of the area and was the principal factor responsible for differential subsidence and variable sediment accumulation rates. The lower stratigraphic interval of the Röt succession is defined explicitly by the presence of numerous and diversified small-scale soft-sediment deformational structures. The coincidental occurrence of the first marine deposits in the BS area, together with the intense soft-sediment deformation appear to indicate that the end of Early Triassic transgression was associated with intensified regional seismic/tectonic activity. The Röt sedimentary succession of the BS area also was affected by younger tectonic deformation. The pre-Cenomanian events brought about at least local uplift and limited erosion of the Röt succession. Late Cretaceous–Palaeogene inversion was responsible for the final development of the present-day structure of the NSS.
Wydawca

Rocznik
Strony
83--110
Opis fizyczny
Bibliogr. 76 poz., fot., map., rys., tab., wykr.
Twórcy
  • KGHM Cuprum Research & Development Centre, gen. Wł. Sikorskiego 2–8, 53-659 Wrocław, Poland, karol.durkowski@kghmcuprum.com
  • AGH University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics, and Environmental Protection, Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland
  • Polish Geological Institute - National Research Institute, Holy Cross Branch, Zgoda 21, PL-25-953 Kielce, Poland, amad@pgi.gov.pl
Bibliografia
  • 1. Anketell, J. M., Cegła, J. & Dżułyński, S., 1970. On the deformational structures in systems with reversed density gradients. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 40: 3-30.
  • 2. Asquith, G. & Gibson, C., 1982. Basic well log analysis for geologists. American Association of Petroleum Geologists - Methods in Exploration Series. Tulsa, 216 pp.
  • 3. Assmann, P., 1944. Die Stratigraphie der oberschlesischen Trias. Teil II - der Muschelkalk. Abhandlungen des Reichsamts für Bodenforschung, 208: 1-124.
  • 4. Bachmann, G. H. & Kozur, H. W., 2004. The Germanic Triassic: correlations with the international chronostratigraphic scale, numerical ages and Milankovitch cyclicity. Hallesches Jahrbuch für Geowissenschaften, 26: 17-62.
  • 5. Bachmann, G. H., Beutler, G., Szurlies, M., Barnasch, J. & Franz, M., 2005. International Workshop on the Triassic of Germany and Surrounding Countries. M. Luther Universität Halle-Wittemberg, 76 pp.
  • 6. Bachmann, G. H., Geluk M. C., Warrington, G., Becker-Roman, A., Beutler, G., Hagdorn, H., Hounslow, M. W., Nitsch, E., Röhling, H.-G., Simon, T. & Szulc, A., 2010. Triassic. In: Doornenbal, J. C. & Stevenson, A. G. (eds), Petroleum Geological Atlas of the Southern Permian Basin Area. EAGE Publications b.v., Houten, 374 pp.
  • 7. Bałazińska, J. & Bossowski, A., 1979. Internal geological structure of the central and western part of the North-Sudetic Synclinorium in light of new data. Geological Quarterly, 23: 309-322. [In Polish, with English summary.]
  • 8. Berezowski, Z. & Berezowska, B., 1981. Szczegółowa Mapa Geologiczna Sudetów, arkusz Bolesławiec 1:25 000. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa. [In Polish.]
  • 9. Chrząstek, A., 2002. Stratigraphy and sedimentary conditions of the Röt and Lower Muschelkalk in the North Sudetic Basin. Acta Universitatis Wratislaviensis 2383, Prace Geologiczno- Mineralogiczne, 73: 1-178. [In Polish, with English summary.]
  • 10. Chrząstek, A. & Wojewoda, J., 2011. Mesozoic of SW Poland (North Sudetic Synclinorium). In: Żelaźniewicz, A., Wojewoda, J. & Ciężkowski, W. (eds), Mezozoik i kenozoik Dolnego Śląska. 81 Zjazd Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Wydawnictwo Wind, Wrocław, pp. 1-10. [In Polish, with English summary.]
  • 11. Cohen, K. M., Finney, S. C., Gibbard, P. L. & Fan, J.-X., 2013. The ICS International Chronostratigraphic Chart. Episodes, 36: 199-204.
  • 12. Cymerman, Z., 2004. Tectonic Map of the Sudetes and the Fore- Sudetic Block, 1:200 000. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
  • 13. Dadlez, R., 1998. Devonian to Cretaceous epicontinental basin in Poland: relationships between their development and structure of the crystalline crust. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 165: 17-30. [In Polish, with English summary.]
  • 14. Dadlez, R., Marek, S. & Pokorski, J. (eds), 1998. Paleogeographical Atlas of the Epicontinental Permian and Mesozoic in Poland (1 : 2 500 000). Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
  • 15. Dadlez, R., Marek, S., Pokorski, J. & Buła, Z., 2000. Geological Map of Poland without Cainozoic Deposits 1:1 000 000. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
  • 16. Drozdowski, S., Falecki, W. & Engel, W., 1978. Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi „Wartowice” w kategorii C2 gm. Bolesławiec i Warta Bolesławiecka, woj. legnickie i jeleniogórskie. Kombinat Geologiczny „Zachód” we Wrocławiu, Archiwum CAG PIG, Warszawa, 197 pp. [In Polish; Unpublished documentation.]
  • 17. Durkowski, K., 2022. Record of earthquakes phenomena in a Lower-Middle Triassic sedimentary basin (North Sudetic Synclinorium - Lower Silesia, SW Poland). Geological Quarterly, 66: 1-18.
  • 18. Durkowski, K., Sokalski, D. & Durkowska, A., 2017. The uppermost clastic succession of the lower-middle Buntsandstein as a record of continuous sedimentation during Early Triassic transgression in the Grodziec Syncline area, Sudetes. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 469: 129-154. [In Polish, with English summary.]
  • 19. Dżułyński, S., 1966. Sedimentary structures resulting from convection-like patterns of motion. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 36: 3-21. [In Polish, with English summary.]
  • 20. Feist-Burkhardt,S.,Götz,A.E.,Szulc,J.,Borkhataria,R.,Geluk,M.C., Haas, J., Hornung, J., Jordan, P., Kempf, O., Michalik, J., Nawrocki, J., Reinhardt, L., Ricken, W., Röhling, H.-G., Rüffer, T., Török, Á. & Zühlke, R., 2008. Triassic. In: McCann, T. (ed.), The Geology of Central Europe Vol. 2: Mesozoic and Cenozoic. The Geological Society, London, pp. 749-822.
  • 21. Gajewska, I., 1964. Roethian, Muschelkalk and Keuper in the western and central parts of the Fore-Sudetic Monocline. Kwartalnik Geologiczny, 8: 598-608. [In Polish, with English summary.]
  • 22. Geluk, M. C., 2005. Stratigraphy and Tectonics of Permo-Triassic Basins in the Netherlands and Surrounding Areas. Ph.D. Thesis. Utrecht University, 171 pp.
  • 23. Geluk, M. C. & Röhling, H.-G., 1997. High-resolution sequence stratigraphy of the Lower Triassic ‘Buntsandstein' in the Netherlands and northwestern Germany. Geologieen Mijnbouw, 76: 227-246.
  • 24. Głuszyński, A., Bobek, K. & Roman, M., 2019. Reinterpretacja danych sejsmicznych 2D oraz model rozwoju strukturalnego w rejonie synkliny Bolesławca (synklinorium północno-sudeckie). In: Odtworzenie układu naprężeń i rozwoju strukturalnego synklinorium północnosudeckiego w okresie perm-kreda. Archiwum KGHM Cuprum Sp. z o.o. - Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław, 19 pp. [In Polish; Unpublished report of the Project M/18/0007.]
  • 25. Gradziński, R., Kostecka, A., Radomski, A. & Unrug, R., 1986. Zarys sedymentologii. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, 628 pp. [In Polish.]
  • 26. Heunisch, C., 1999. Die Bedeutung der Palynologie für Biostratigraphie und Fazies in der Germanischen Trias. In: Hauschke N. & Wilde V. (eds), Trias, Eine ganz andere Welt, Mitteleuropa im frühen Erdmittelalter. Verlag Dr. Friedrich Pfeil, München, pp. 207-220.
  • 27. Hielscher, P. & Hartsch, J., 2010. 3D Modelling of the Kupferschiefer area in Poland and Germany. [Presentation on the Malta Workshop of the ProMine research project, EC 7th Frame Programme, CP-ProMine FP7-NMP-2008-LARGE-2.]
  • 28. Jaglarz, P. & Rychliński, T., 2018. Solution-collapse breccias in the Upper Olenekian-Ladinian succession, Tatra Mts, Poland. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 88: 303-319.
  • 29. Kley, J. & Voigt, T., 2008. Late Cretaceous intraplate thrusting in central Europe: Effect of Africa-Iberia-Europe convergence not Alpine collision. Geology, 33: 839-842.
  • 30. Kłapciński, J., 1959. The Triassic north-east of the Fore-Sudetic Swell. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 28: 361-412. [In Polish, with English summary.]
  • 31. Krumbein, W. C. & Sloss, L. L., 1963. Stratigraphy and Sedimentation. Second Edition. Freeman & Co., San Francisco, 660 pp.
  • 32. Krzywiec, P., 2004. Triassic evolution of the Kłodawa salt structure: basement-controlled salt tectonics within the Mid-Polish Trough (Central Poland). Geological Quarterly, 48: 123-134.
  • 33. Kürschner, W. M. & Herngreen, W. G. F., 2010. Triassic palynology of central and northwestern Europe: a review of palynological diversity patterns and biostratigraphic subdivisions. Geological Society, London, Special Publication, 334: 263-283.
  • 34. Leszczyński, S., 2018. Integrated sedimentological and ichnological study of the Coniacian sedimentation in North Sudetic Basin, SW Poland. Geological Quarterly, 62: 767-816.
  • 35. Leśniak, T., 1973. Spągowe osady retu w południowo-wschodniej części niecki bolesławieckiej. Przegląd Geologiczny, 12: 669671. [In Polish.]
  • 36. Leśniak, T., 1978. Profil litostratygraficzny utworów retu i wapienia muszlowego w depresji północnosudeckiej. Geologia, Zeszyty Naukowe AGH, 4: 6-26. [In Polish.]
  • 37. Leśniak, T., 1979. Rozwój osadów retu i wapienia muszlowego w depresji północnosudeckiej na tle ich wykształcenia w Polsce południowej. Geologia, Zeszyty Naukowe AGH, 4: 29-43. [In Polish.]
  • 38. Mastalerz, K., 1987. The Lower Permian sedimentary history of the Wolbromek Trough, SW Poland. Symposium on Rotliegendes in Central Europe, Erfurt, May 24-30, 1987. Abstracts. Academy of Sciences of the GDR, Central Institute for Physics of the Earth, Podstadm, p. 36.
  • 39. Mastalerz, K., 1990. Lacustrine successions in fault-bounded basins: 1. Upper Anthracosia Shale (Lower Permian) of the North Sudetic Basin, SW Poland. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 60: 75-106.
  • 40. Matysik, M. & Szulc, J., 2019. Shallow-marine carbonate sedimentation in a tectonically mobile basin, the Muschelkalk (Middle Triassic) of Upper Silesia (southern Poland). Marine and Petroleum Geology, 107: 99-115.
  • 41. Mazur, S., Aleksandrowski, P., Turniak, K., Krzemiński, L., Mastalerz, K., Górecka-Nowak, A., Kurowski, L., Krzywiec, P., Żelaźniewicz, A. & Fanning, M. C., 2010. Uplift and late orogenic deformation of the Central European Variscan belt as revealed by sediment provenance and structural record in the Carboniferous foreland basin of western Poland. International Journal of Earth Sciences, 99: 47-64.
  • 42. Mazur, S., Scheck-Wenderoth, M. & Krzywiec, P., 2005. Different modes of the Late Cretaceous-Early Tertiary inversion in the North German and Polish basins. International Journal of Earth Sciences, 94: 782-798.
  • 43. Menning, M. & Hendrich, A., 2017. Stratigraphische Tabelle von Deutschland Kompakt 2017. Deutsche Stratigraphische Kommission (DSK), Potsdam (Geoforschungszentrum), Forsch.-Inst. Senckenberg, Frankfurt a. M.
  • 44. Milewicz, J., 1962. Uwagi o recie południowej części niecki północnosudeckiej. Przegląd Geologiczny, 7: 364-365. [In Polish.]
  • 45. Milewicz, J., 1968. The geological structure of the North-Sudetic Depression. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 227: 5-27. [In Polish, with English summary.]
  • 46. Milewicz, J., 1976. Rotliegendes in the vicinity of the fore-sudetic block. Kwartalnik Geologiczny, 20: 81-95. [In Polish, with English summary.]
  • 47. Milewicz, J., 1985. Proposal of a formal stratigraphic scheme for deposits infilling the North Sudetic Basin. Przegląd Geologiczny, 33: 385-390. [In Polish, with English summary.]
  • 48. Miluk, A., Pałetko, G., Sito, Ł. & Targosz, P., 2016. Dokumentacja z prac geofizycznych metodą sejsmiki refleksyjnej 2D. In: Kompleksowa obsługa geologiczna projektów Synklina Grodziecka i Konrad. Archiwum KGHM Cuprum Sp. z o.o. - Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław, 65 pp. [In Polish; Unpublished project.]
  • 49. Mroczkowski, J., 1969. Paleocurrents in the Lower Triassic deposits of the southern part of the Northsudetic Basin. Bulletin de l'Académie Polonaise des Sciences, Série des Sciences Geologiques et Geographiques, 17: 167-172.
  • 50. Mroczkowski, J., 1972. Sedimentation of the Bunter in the North- Sudetic Basin. Acta Geologica Polonica, 22: 351-377. [In Polish, with English summary.]
  • 51. Noetling, F., 1880. Die Entwicklung der Trias in Niederschlesien. Zeitschrift der Deutschen Geologischen Gesellschaft, 32: 300-349.
  • 52. Orłowska-Zwolińska, T., 1983. Palynostratigraphy of the Upper part of Triassic epicontinental sediments in Poland. Prace Instytutu Geologicznego, 104: 1-89. [In Polish, with English summary.]
  • 53. Orłowska-Zwolińska, T., 1984. Palynostratigraphy of the Buntsandstein in section of Western Poland. Acta Palaeontologica Polonica, 29: 161-194.
  • 54. Orłowska-Zwolińska, T., 1985. Palynological zones of the Polish epicontinental Triassic. Bulletin of the Polish Academy of Sciences, Earth Sciences, 33: 107-119.
  • 55. Ostromęcki, A., 1973. Development of the Late Palaeozoic sedimentary basins of the Kaczawa Mts. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 43: 319-362.
  • 56. Patruno, S., Kombrink, H. & Archer, S. G., 2020. Cross-border stratigraphy of the Northern, Central and Southern North Sea: a comparative tectono-stratigraphic megasequence synthesis. In: Patruno, S., Archer, S. G., Chiarella, D., Howell, J. A., Jackson, C. A.-L. & Kombrink, H. (eds), Cross-Border Themes in Petroleum Geology I: The North Sea. Geological Society, London, Special Publications, 494: 13-83.
  • 57. Raczyński, P., Kurowski, L. & Mastalerz, K., 1998. Lithostratigraphy and evolution of the North Sudetic basin at the turn of the Paleozoic and Mesozoic. In: Wojewoda, J. (ed.), Ekologiczne Aspekty Sedymentologii. Wydawnictwo Wind, Wrocław, pp. 75-100. [In Polish, with English summary.]
  • 58. Ratajczyk, M., Galica, A., Kwaśny, L., Pyra, J., Pawlak, A. & Durkowski, K., 2015. Sprawozdanie końcowe z realizacji I i II etapu prac geologicznych na obszarze koncesyjnym „Synklina grodziecka”. Archiwum KGHM Cuprum Sp. z o.o. - Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław, 106 pp. [In Polish; Unpublished documentation.]
  • 59. Schlumberger, 1974. Log Interpretation. Volume II - Applications. Edition Schumberger Ltd., 116 pp.
  • 60. Scupin, H., 1902. Die Gliederung der Schichten in der Goldberger Mulde. Zeitschrift der Deutschen Geologischen Gesellschaft, 54: 99-108.
  • 61. Scupin, H., 1913. Die Löwenberger Kreide und ihre Fauna. Palaeontographica - Supplementbände, 6: 1-275.
  • 62. Scupin, H., 1932. Die oberschlesische Buntsandsteinfrage und die epeirogenen Kippungsbewegungen der Röttransgression in Ostdeutschland. Zeitschrift der Deutschen Geologischen Gesellschaft, 84: 543-554.
  • 63. Senkowiczowa, H., 1965. Facial development of the Roethian deposits in the area of southern Poland. Geological Quarterly, 9: 241-260. [In Polish, with English summary.]
  • 64. Sokołowski, J., 1967. Geological and structural characteristics of the Fore-Sudetic area. Geologia Sudetica, 3: 297-357. [In Polish, with English summary.]
  • 65. Solecki, A. T., 2011. Structural evolution of the epi-Variscan platform cover in the North Sudetic Synclinorium. In: Żelaźniewicz, A., Wojewoda, J. & Ciężkowski, W. (eds), Mezozoik i Kenozoik Dolnego Śląska. 81 Zjazd Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Wydawnictwo Wind, Wrocław, pp. 19-36. [In Polish, with English summary.]
  • 66. Szulc, J., 2000. Middle Triassic evolution of the northern peri Tethys area as influenced by early opening of the Tethys Ocean. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 70: 1-48.
  • 67. Szulc, J., Becker, A. & Mader, A., 2015. Perm i trias - nowe otwarcie w historii Gór Świętokrzyskich. In: Skompski, S. (ed.), Ekstensja i inwersja powaryscyjskich basenów sedymentacyjnych. 84 Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Chęciny, 9-11 września 2015 r. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, pp. 11-27. [In Polish.]
  • 68. Szyperko-Śliwczyńska, A., 1980. Lithostratigraphy of the Buntsandstein of Poland and project of its systematization. Geological Quarterly, 24: 275-298. [In Polish, with English summary.]
  • 69. Szyperko-Teller, A., 1997. Trias dolny (pstry piaskowiec). Litostratygrafia i litofacje. Formalne i nieformalne jednostki litostratygraficzne. In: Marek, S. & Pajchlowa, M. (eds), Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 153: 112-117. [In Polish.]
  • 70. Śliwiński, W., Raczyński, P. & Wojewoda, J., 2003. Sedymentacja utworów epiwaryscyjskiej pokrywy osadowej w basenie północnosudeckim. In: Ciężkowski, W., Wojewoda, J. & Żelaźniewicz, A. (eds), Przewodnik do wycieczek 74 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Wydawnictwo Wind, Wrocław, pp. 10-17. [In Polish.]
  • 71. Tokarski, A., 1965. Stratigraphy of the salinary of the Fore-Sudetic Monocline. Acta Geologica Polonica, 15: 105-129. [In Polish, with English summary.]
  • 72. Visscher, H., 1974. The impact of palynology on Permian and Triassic stratigraphy in western Europe. Review of Palaeobotany and Palynology, 17: 5-19.
  • 73. Visscher, H., 1980. Aspects of a palynological characterization of the Late Permian and Early Triassic “standard” units of chronostratigraphical classification in Europe. In: Proceedings 4th International Palynological Conference, Lucknow 1976-77, 2: 238-244.
  • 74. Watycha, L., 1951. Geologia niecki grodzieckiej na Dolnym Śląsku, Księga pamiątkowa ku czci Prof. K. Bohdanowicza. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 7: 199-215. [In Polish.]
  • 75. Wojewoda, J. & Mastalerz, K., 1989. Climate evolution, allocyclic and autocyclic sedimentation on the side of the Upper Carboniferous and Permian continental sediments in the Sudetes. Przegląd Geologiczny, 37: 173-180. [In Polish, with English summary.]
  • 76. Ziegler, P. A., 1982. Triassic rifts and facies patterns in Western and Central Europe. Geologische Rundschau, 71: 747-772.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-1ac62824-164f-46db-aa3d-606d2617aa29
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.