Transformacja systemowa a przekształcenia organizacyjno-własnościowe polskich przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej

• Autorzy: Taylor, Zbigniew , Ciechański, Ariel

Warianty tytułu

EN

Systemic transformation and organizational-ownership changes in Poland’s inland shipping companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest próba zrekonstruowania przekształceń organizacyjno-własnościowych przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej w Polsce po roku 1990. Na podstawie zebranych z różnych źródeł danych ustala się stan zaawansowania procesów transformacji przedsiębiorstw żeglugowych na 2010 r., obejmujących przede wszystkim prywatyzację i częściowo komunalizację, ale także zmiany organizacyjne. Obserwuje się swoistą dychotomię. Większość nowo utworzonych stanowią małe, prywatne przedsiębiorstwa żeglugowe, powstałe w wyniku podziału dawnych przedsiębiorstw państwowych i sprzedaży ich jednostek pływających nowym właścicielom. Z drugiej strony, transformacja systemowa, a także przystąpienie Polski do UE stworzyły warunki do powstania największej w Europie grupy armatorskiej Odratrans, zajmującej się śródlądowymi przewozami barkami, również poza Polską.

EN

The article seeks to reconstruct organisational and ownership changes affecting Polish enterprises in inland shipping since 1990. Based on data from various sources (mainly the Polish Registry of Ships and Bulletins of Public Information), it was possible to determine the extent of the transformation processes affecting shipping companies, mostly related to privatization and partial communalization, as well as organisational changes. There appears to be a dichotomy – most newly-arising entities are small private shipping enterprises created as a result of former state-owned enterprises being divided and their vessels sold to new owners. On the other hand, the systemic transformation along with Poland’s accession to EU have allowed for the emergence of Europe’s largest ship-owner (the Odratrans Group), which deals in inland waterways transport, also outside Poland.

Słowa kluczowe

PL

transformacja systemowa; żegluga śródlądowa; geografia przedsiębiorstw; prywatyzacja; komunalizacja

EN

systemic transformation; inland shipping; privatization; communalization; geography of enterprises

• Czasopismo: Geography and Tourism
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 1, No. 1
• Strony: 7--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Taylor, Zbigniew

• Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN,

autor

Ciechański, Ariel

• Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN

Bibliografia

• Bąkowski W., 1995. Rola małych, średnich i dużych firm w transporcie. Materiały międzynarodowej konferencji „Wspólna Europa: szanse i zagrożenia dla transportu”, SGH, Warszawa, s. 367–379.
• Bujak A., 2008. Żegluga śródlądowa w ujęciu pragmatycznym, Przegląd Komunikacyjny, 9, s. 16–19.
• Diagnoza stanu istniejącego rozwoju żeglugi śródlądowej w Polsce, bez daty, Departament Transportu Morskiego i Żeglugi Śródlądowej, Ministerstwo Infrastruktury, maszynopis powielony.
• Kwiatkowska E., 1992. Przemiany w żegludze śródlądowej, Przegląd Komunikacyjny, 7–8, s. 10–13.
• Łepek H., 2009. Rola żeglugi śródlądowej w europejskim systemie transportowym, [w:] Z. Babiński (red.), Rewitalizacja drogi wodnej Wisła–Odra szansą dla gospodarki regionu, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Instytut Geografii UKW, Bydgoszcz, s. 13–30.
• Miłkowski M., 1997. Dylematy i szanse polskiej żeglugi rzecznej, Przegląd Komunikacyjny, 2, s. 10–17.
• Odratrans – prospekt emisyjny, 2005. Odratrans SA, Wrocław.
• Paprocki W., Pieriegud J., 2004. Perspektywy rozwoju polskiej żeglugi śródlądowej w rozszerzonej Unii Europejskiej, Problemy Ekonomiki Transportu, 32, 1, s. 57–69.
• Rydzkowski W., Rolbiecki R., 1993. Przekształcenia własnościowe i strukturalne w transporcie wodnym śródlądowym, Przegląd Komunikacyjny, 12, s. 14–16.
• Taylor Z., Ciechański A., 2010. Przekształcenia organizacyjno-własnościowe polskich przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej po 1990 r., Przegląd Geograficzny, 82, 2, s.191–220.
• Ustawa z dnia 7 marca 1950 r. o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych, 1950, Dziennik Ustaw PRL, 10, poz. 108.
• Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej, 2001a, Dziennik Ustaw RP, 5, poz. 43.
• Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, 2001b, Dziennik Ustaw RP, 115, poz. 1229.
• Wojewódzka-Król K., Rydzkowski W., Rolbiecki R., 2000. Polskie przedsiębiorstwa żeglugi śródlądowej przed przyjęciem RP do Unii Europejskiej, Przegląd Komunikacyjny, 10, s.19– 22.
• www.odratrans.com.pl – serwis internetowy Grupy Odratrans (30.01.2010).
• www.prs.pl – Polski Rejestr Statków, Dane ze świadectwa klasy statków śródlądowych, (5.02.2010).
• www.zegluga.com.pl – serwis internetowy Żeglugi Elbląsko-Ostródzkiej (30.01.2010).