Kwas tioglikolowy. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

• Autorzy: Patelska, B. , Puchalska, H. , Skowroń, J.

Warianty tytułu

EN

Thioglycolic acid

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kwas tioglikolowy należy do grupy kwasów merkaptokarboksylowych i występuje w postaci bezbarwnej cieczy o charakterystycznym zapachu. Stosowany jest do produkcji tioglikolanów oraz leków. Jest składnikiem powszechnie stosowanych preparatów w zakładach fryzjerskich do „trwałej ondulacji na zimno” - najczęściej w postaci soli (tioglikolan sodu, amonu, gliceryny), wchodzi także w skład depilatorów oraz podłoży do hodowli mikroorganizmów. Znajduje zastosowanie w przemyśle tekstylnym jako środek powodujący stałe zagniecenia materiału. Jest wykorzystywany w chemii analitycznej jako odczynnik do kolorymetrycznego oznaczania stężenia jonów żelaza i innych metali oraz czynnik chelatujący.W warunkach pracy zawodowej główną drogą narażenia na kw;as tioglikolowy jest układ oddechowy i skóra. Kwas tioglikolowy należy do substancji o działaniu żrącym lub drażniącym na błony śluzowe oraz skórę. Następstwami zatruć ostrych i przewlekłych u ludzi mogą być podrażnienia błon śluzowych dróg oddechowych, zapalenie oskrzeli i płuc, podrażnienie i zapalenie spojówek, powstawanie wysypek, obrzęku i oparzeń na skórze. U osób nadwrażliwych może powodować skórne odczyny alergiczne. Efekty działania ogólnotoksycznego to odwracalne zmiany w' morfologii krwi oraz w czynności wątroby. W doniesieniach opisujących zatrucia ludzi nie ma danych dotyczących dawek kwasu tioglikolowego. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono wyników badań wskazujących na działanie rakotwórcze, mutagenne, embriotoksyczne i teratogenne kwasu tioglikolowego oraz jego w'plywu na rozrodczość. W większości państw wartość NDS dla kwasu tioglikolowego ustalono na poziomie 3,85mg/m3. Jedynie na Węgrzech wartość ta wynosi 0,5 mg/m3, a w byłym ZSRR ustalono dla kwasu tioglikolowego wartość dopuszczalnego stężenia chwilowego na poziomie 0,1 mg/m3. Zgodnie z uzasadnieniem ACGIH wartość TLV dla kwasu tioglikolowego wynosząca 3,8 mg/m3 powinna zabezpieczyć przed działaniem drażniącym tej substancji. Proponuje się przyjęcie wartości NDS dla kwasu tioglikolowego na poziomie 4 mg/m3, analogicznie do normatywów higienicznych przyjętych w innych państwach. Jednocześnie proponuje się, ze względu na działanie drażniące kwasu, przyjęcie wartości NDSCh wynoszącej 8 mg/m3. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości DSB w materiale biologicznym dla kwasu tioglikolowego. Ze względu na ustaloną w badaniach na zwierzętach małą wartość LD50 przy nanoszeniu związku na skórę proponujemy oznakować normatyw literami: Sk - substancja wchłania się przez skórę oraz C - substancja o działaniu żrącym.

EN

Thioglycolic acid is a colourless liquid with the unpleasant odour characteristic of the sulfhydryl group. Thioglycolic acid is used in the manufacture of pharmaceuticals, thioglycolates, permanent wave solutions, depilatories, and as a vinyl stabiliser. Thioglycolic acid has toxicologic properties similar to those of acetic acid, but it is more penetrating and injurious than concentrated mineral acids of the same pH. It is a corrosive and irritant to the eyes, skin and upper respiratory tract. Skin irritation occasionally occurs in professional hairdressers who may be exposed to thioglycolate-containing products. Dilute solutions of thioglycolic acids cause conjunctival hyperemia, prompt pain, and corneal injury. Ingestion can produce spontaneous hemorrhaging, intravascular coagulation, gastrointestinal damage, and esophageal and pyloric stricture. The Expert Group recommends the MAC of 4 mg/m3 for thioglycolic acid and according to its irritative effect on the skin and eyes - the MAC-STEL of 8 mg/m3. Because percutaneous absorption of thioglycolic acid has caused systemic toxicity in experimental animals, the Sk notation is considered appropriate. The C - corrosive notation is also recommended.

Słowa kluczowe

PL

kwas tioglikolowy; narażenie zawodowe; wartości NDS

EN

thioglycolic acid; occupational exposure; MAC-values

• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2001
• Tom: Nr 1 (27)
• Strony: 67--80
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., tab.

Twórcy

autor

Patelska, B.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

autor

Puchalska, H.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

autor

Skowroń, J.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

Bibliografia

• 1. Bauche F. i in. (1983) Inhibition in vivo of acyl-CoA dehydrogenases by 2-mercaptoacetate in rat liver mitochondria. Biochem. J., 215, 457-464.
• 2. Behrman H.T. i in. (1949) The cold permanent hair-waving process. J. Am. Med. Assoc.
• 3. Cotter L.H. (1946) Thioglycolic acid poisoning in connection with the „cold wave” process. J. Am. Med. Assoc., 131, 592-3 (June 15).
• 4. Database of dangerous chemicals by National Research Institute of Occupational Safety. Thioglycolic acid. (1989) Budapest.
• 5. Documentation of the threshold limit values and biological exposure indices (1986) 5 th ed., Cincinnati, OH: ACGIH, 571.
• 6. Dreisbach R.H, Robertson W. O.: Vademecum zatruć. Zapobieganie, rozpoznawanie i postępowanie. (1995) Wyd. 3. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• 7. Encyclopaedia of occupational health and safety (1983) 3 rd ed. Vol. 2 Geneva, International Labour Office, 2171-2172.
• 8. Encyklopedia techniki - chemia. (1972) Wyd. 3. Warszawa, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 864.
• 9. Final report on the safety assessment of ammonium and glyceryl thioglycolates and thioglycolic acid (1991) Journal of the American College of Toxicology, 10, 1, 135-192.
• 10. Goidman L., Mason L., Mc Daniel W. (1948) Permanent wave process. Clinical report with special reference to the effect of ammonium thioglycolate on the skin. J. Am. Med. Assoc., 137, 354-57.
• 11. Grant W.M. (1986) Toxicology of the eye. 3 rd ed. Springfield Il., Charles C. Thomas Publisher.
• 12. Hazards in the chemical laboratory (1986) 4 th ed. London, The Royal Society of Chemistry, 389.
• 13. HSDB (1995) Komputerowa baza danych: Mercaptoacetic acid.
• 14. Kirk R.E., Othmer D.F. (1955) Encyclopedia of chemical technology. Vol. 14, The Interscience encyclopedia, Inc., New York, 78-83.
• 15. Kontrola substancji chemicznych (1993) W: Wybrane dyrektywy Wspólnoty Europejskiej, Łódź, IMP.
• 16. Kurljandskij B.A. (1969) O prirodje fazovosti pri formirovanii chroniczieskoj intoksikacji. Gig. Truda i Prof. Zabol., 7, 12-15.
• 17. McCord C.P. (1946) Toxicology of thioglycolic acid used in cold permanent wave process. J. Am. Med. Assoc., 131, 776 (June 29).
• 18. McGill C.M., Ray L.F. (1947) Cold wave dermatitis. Ind. Med., 16, 238 (May).
• 19. Occupational exposure limits for airborne toxic substances (1991) 3rd. ed. Geneva, International Labour Office.
• 20. Patty F.A. (1963) Industrial hygiene and toxicology. 2nd. ed., Vol. II, New York, Wiley-Interscience, 1807.
• 21. Plunkett E.R. (1987) Handbook of industrial toxicology. 3rd. ed. London, Edward Arnold Ltd. 530- 531.
• 22. Richardson M.L., Gangolli S. (1994) The dictionary of substances and their effects. Vol. 5. Cambridge, Royal Society of Chemistry, 368-369.
• 23. Rotenberg j. S. i in. (1969) K toksikologii tioglikoljevoj kisloty (TGK). Gig. Truda i Prof. Zabol., 1, 48-50.
• 24. RTECS (1995) Komputerowa baza danych: Mercaptoacetic acid.
• 25. Sax N.J., Lewis R.J. (1989) Dangerous properties of industrial materials. 7th ed. New York, Van Nostrand Reinhold, 2184.
• 26. Sigma aldrich library of chemical safety data (1985) Sigma-Aldrich Corporation, 1161.
• 27. Thienes C. L., Haley T.J. (1972) Clinical toxicology. 5th ed. Philadelphia, Lea & Febiger, 136.
• 28. Toksykometria i toksykologia narządowa (1993) Seria: Toksykologia Przemysłowa. T. 1. [red.] J. K. Piotrowski, Z. Byczkowska. Łódź, IMP.
• 29. Warshawshki L., Mitchell J.C., Storrs F.J. (1981) Allergic contact dermatitis from glyceryl monothioglycolate in hairdressers. Contact Dermatitis 7, 351-352.
• 30. Whitesell M.F. i in. (1947) The percutaneous toxicity of thioglycolates. Federation Proc., 6, 383-4 (March).
• 31. Yamasaki R., Dekio S., Jidoi J. (1984) Allergic contact dermatitis to ammonium thioglycolate. Contact Dermatitis, 11,4,255.