Analiza pomiarów ewapotranspiracji rzeczywistej stepów i plantacji drzewiastych w strefie półpustynnej

• Autorzy: Nizinski J.J. , Ziernicka-Wojtaszek A. , Ksiazek L. , Gawrocki K. , Skowera B. , Zuska Z. , Wojkowski J.

Warianty tytułu

EN

Analysis of evaporotranspiration in steppes and tree plantations in the semiarid zone

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W globalnych modelach klimatycznych funkcjonowanie ogólnego obiegu atmosfery jest ściśle związane z globalną dystrybucją źródeł i studni energii; w równowadze transport energii odbywa się przez powietrze atmosferyczne i wodę oceaniczną. Atmosfera musi przenosić energię z kontynentów na oceany w lecie, a z oceanów na kontynenty w zimie. Badanie tych zjawisk na kontynentach wykorzystuje dane dotyczące pomiarów ewapotranspiracji rzeczywistej na poziomie lokalnym. Najnowsze modele ewapotranspiracji rzeczywistej pokryw roślinnych oddzielają parowanie gleby, transpirację roślin i intercepcję; modelują ewolucję struktury pokryw roślinnych, opór szparkowy, czynniki kontrolujące odporność na strumień pary wodnej oraz regulują równowagę między parowaniem a transpiracją. Obecnie w modelach deterministycznych najistotniejsza jest hierarchia parametrów wejściowych do modelowania oraz ich kalibracja w danych warunkach środowiskowych. Celem pracy jest przedstawienie wartości modelu Penmana-Monteitha przez zastosowanie tego modelu w warunkach terenowych. Model ten umożliwia wyliczenia ewapotranspiracji rzeczywistej dla zamkniętych pokryw roślinnych (np. plantacje drzewiaste) i może być przystosowany do nieciągłych pokryw roślinnych (sawanna z częściowo odkrytą powierzchnią gleby) przez traktowanie osobno transpiracji roślin i parowanie z gleby. Ewapotranspiracja rzeczywista trawiastych sawann różni się od plantacji drzewiastych, ze względu na ograniczony opór warstwy granicznej. Jest on tego samego rzędu wielkości, co opór powierzchniowy pokrywy roślinnej związanej z opornością szparkową i współczynnikiem ulistnienia, podczas gdy ewapotranspiracja rzeczywista plantacji drzewiastych jest ograniczona tylko oporem powierzchniowym. Drzewa mają aparaty szparkowe, które są wrażliwsze na suszenie powietrza i gleby niż szparki traw

EN

The actual evapotranspiration of grasslands and plantations in arid zones: problems and solutions. In the models of the global change, the run of the general circulation of the atmosphere is dependent with the planetary distribution of the sources and sinks of energy; during balances, the transport of energy is carried out by the atmospheric air and the water of the oceans. The atmosphere must thus transport energy of the continents towards the oceans during the summer and oceans towards the continents during the winter. The study of these phenomena on the continents uses the data relating to the studies of the actual evapotranspiration on a local level, level which is presented here. Recent models of actual evapotranspiration dissociate evaporation of the soil, canopy transpiration and interception, simulate the evolution of the structure of cover, stomatal resistances, factors which control the vapor water flux resistances and who govern balance between evaporation and transpiration. Today for the mechanistic approach models, the difficulty of the choice of the income parameters arises most significant, more the problem of their initial state under given environmental conditions. The objective of this work is to point the interest of the use of the Penman-Montelth formula; this model fit well in the actual evapotranspiration phenomenon of the close covers (plantation) and can be adapted to the spars vegetation (herbaceous savannah with bare soils area) while treating separately leaf transpiration and bare soils evaporation. The actual evapotranspiration of the herbaceous savannah differ from that of the plantations because it Is limited by a boundary layer resistance who is of the same order of magnitude that surface resistance plotted to the stomata and leaf area index, whereas the actual evapotranspiration of plantations is only limited by surface resistance: the trees have stomata more sensitive to the drying of the air and soil that stomata of the herbaceous plants

Słowa kluczowe

PL

pomiary; plantacje drzew lesnych; stepy; ewapotranspiracja; ewapotranspiracja rzeczywista

• Wydawca: -
• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2019
• Numer: 01
• Opis fizyczny: s.12-16,rys.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Nizinski J.J.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

autor

Ziernicka-Wojtaszek A.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

autor

Ksiazek L.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

autor

Gawrocki K.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

autor

Skowera B.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

autor

Zuska Z.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

autor

Wojkowski J.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im.H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków

Bibliografia

• [1] Lean, J. & Rowntree P.R. (1997). Understanding the Sensitivity of a GCM Simulation of Amazonian Deforestation to the Specification of Vegetation and Soil Characteristics. Journal of Climate, 10: 1216-1235.
• [2] Monteith, J.L. (1965). Evaporation and environment. The state and movement of water in living organisms. Symposia of the Soc. Exp. Biol., New York, Academic Press, 19 : 205-234.
• [3] Niziński, J.J. (2007). Etude et moderation du bilan des échanges de masse et ďénergie dans les couverts végétaux. Habilitation à Dinger des Recherches, Université d'Orléans, Orleans, 347 pages.
• [4] Saugier, B. (1996). Evapotranspiration des prairies et des cultures. Comptes Rendus de I'Académie d'agriculture de France, 82: 133-153.

Identyfikatory

DOI

10.15199/2.2019.1.2