"Jedno zdrowie" - o znaczeniu przyrody w czasach pandemii

• Autorzy: Skubala P.

Warianty tytułu

EN

"One health" - on the importance of nature during the pandemic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Związek między zdrowiem człowieka, ochroną zdrowia zwierząt i kondycją środowiska jest znany od starożytności. Współcześnie światowy ruch „Jedno Zdrowie” promuje takie podejście do ochrony zdrowia człowieka. Dzisiaj choroby odzwierzęce przybierające postać groźnych pandemii nie są incydentalnymi niezamierzonymi zdarzeniami, ale konsekwencją naszej ingerencji w naturalne ekosystemy. Postępująca deforestacja, niekontrolowana ekspansja rolnictwa, wydobycie paliw kopalnych, rozwój infrastruktury, a także eksploatacja dzikich gatunków stworzyły idealną sposobność dla rozprzestrzeniania się chorób z dzikiej przyrody na ludzi. Badania dowodzą, że zachowanie różnorodności biologicznej może ograniczyć rozprzestrzenianie się patogenów. Czy po pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 świat podejmie właściwie działania w trosce o środowisko, ograniczające wykorzystanie i kontakt z dzikimi zwierzętami?

EN

The relationship between human health, animal health protection and environmental condition has been known since antiquity. Today, the global movement „One Health” promotes this approach to protecting human health. Today, zoonoses in the form of dangerous pandemics are not incidental unintentional events, but a consequence of our interference with natural ecosystems. Progressive deforestation, uncontrolled expansion of agriculture, extraction of fossil fuels, development of infrastructure as well as exploitation of wild species have created an ideal opportunity for the spread of diseases from wildlife to humans. Studies show that maintaining biodiversity can reduce the spread of pathogens. After the SARS-CoV-2 coronavirus pandemic, will the world take appropriate action to protect the environment and limit its use and contact with wild animals?

Słowa kluczowe

PL

pandemia; przyroda; koronawirusy; roznorodnosc biologiczna; historia; zdrowie czlowieka; zdrowie zwierzat

• Wydawca: -
• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2020
• Numer: 06
• Opis fizyczny: s.22-23,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Skubala P.

• Wydział Nauk Przyrodniczych, Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• [1] Gilbert N. 2010. More species means less disease. Nature, https://doi.org/10.1038/news.2010.644
• [2] Johnson C. K., Hitchens P. L, Pandit P. S., Rushmore J., Evans T. S. et al. 2020. Global shifts in mammalian population trends reveal key predictors of virus spillover risk. Proceedings of the Royal Society 287: 20192736. http://dx.doi.org/10.1098/rspb.2019.2736
• [3] Jones K. E., Patel N. G., Levy M. A., Storeygard A., Balk D. et al. 2008. Global trends in emerging infectious diseases. Nature 451: 990-993.
• [4] Jones B. A., Grace D., Kock R., Alonso S., Rushton J. et al. 2013. Zoonosis emergence linked to agricultural intensification and environmental change. Proceedings of the National Academy of Sciences 110: 8399-8404.
• [5] Keesing F., Beiden L. S., Daszak P., Dobson A., Drew Harvell C. et al. 2010. Impacts of biodiversity on the emergence and transmission of infectious diseases. Nature 468: 647-652.
• [6] Settele J., Díaz S., Brondizio E., Daszak P. 2020. COVID-19 Stimulus Measures Must Save Lives, Protect Livelihoods, and Safeguard Nature to Reduce the Risk of Future Pandemics. Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES), https://ipbes.net/covid19stimulus [dostęp 29.04.2020]
• [7] Stephen C., Karesh W. B. 2014. Is One Health delivering results? Revue scientifique et technique (International Office of Epizootics) 33(2): 375-392. DOI: 10.20506/rst.33.2.2301.
• [8] Woolhouse M. E., Haydon D. T., Antia R. 2005. Emerging pathogens: the epidemiology and evolution of species jumps. Trends in Ecology & Evolution 20: 238-244.

Identyfikatory

DOI

10.15199/2.2020.6.2