Opłacalność uprawy pszenicy ozimej i jarej na glebach kompleksu żytniego dobrego

• Autorzy: Czarnocki S. , Wielogorska G. , Starczewski J. , Garwacka A.

Warianty tytułu

EN

Profitability of winter and spring wheat cultivation in soils classified as the good rye complex

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie wyników badań przeprowadzonych w latach 2001-2003 podjęto próbę oceny efektywności energetycznej uprawy pszenicy ozimej i jarej na glebach kompleksu żytniego dobrego. Do badań wybrano trzy odmiany pszenicy ozimej (Mewa, Rysa i Korweta) oraz trzy odmiany pszenicy jarej (Opatka, Hezja i Torka). Drugim badanym czynnikiem była technologia uprawy (ekstensywna, standardowa i intensywna). W celu obliczenia wskaźnika efektywności energetycznej uprawy pszenicy przeliczono wartość wszystkich nakładów bezpośrednich oraz uzyskanego plonu na MJ. Wysokość nakładów energetycznych poniesionych na uprawę 1 ha pszenicy zależała od intensywności technologii i kształtowała się od 10 710 MJ przy technologii ekstensywnej do 17 847 MJ przy technologii intensywnej. Średni plon pszenicy na poziomie ok. 4,5 Mg·ha⁻¹ gwarantował uzyskanie wskaźników efektywności energetycznej na poziomie od 1,66 do 2,79. W przeciętnych warunkach gospodarowania powinno się uzyskiwać około 4 jednostki energetyczne w plonie podstawowym na 1 jednostkę nakładów energetycznych, stąd trudno uznać uzyskane wyniki za zadowalające. Przy uprawie intensywnej w najgorszym roku wartość produkcji nie rekompensowała poniesionych nakładów, a porównując kalkulacje na podstawie cen z początku dekady i obecnych, widać niestety pogłębiający się spadek opłacalności. Na podstawie uzyskanych wyników można więc potwierdzić, że na glebach kompleksu żytniego dobrego pszenicę powinno się zastępować innymi roślinami.

EN

An attempt was made to evaluate, on the basis of research results obtained over the years 2001-2003, the energy effectiveness of winter and spring wheat cultivation in soils classified as the good rye complex. The study included three winter wheat cultivars (Mewa, Rysa and Korweta) and three spring wheat cultivars (Opatka, Hezja and Torka) (the first factor) as well as the cultivation techniques (extensive, conventional and intensive). In order to calculate the index of energy effectiveness of wheat cultivation all the direct outlays and grain yields were converted into MJ. Levels of the energy outlays per 1 ha wheat depended on the cultivation technique and ranged between 10 710 MJ for extensive technique and 17 847 MJ for intensive technique. The average wheat yield, reaching the level of around 4.5 Mg·ha⁻¹, was associated with energy effectiveness indices ranging between 1.66 and 2.79. The results obtained were less than satisfactory taking into consideration the fact that, under average farming conditions, the main yield should be associated with 4 energy units per unit of energy outlays. Output value of the intensive technology did not compensate the outlays associated with it in the worst year. What’s more, a comparison of calculations based on prices from the beginning of decade and current prices revealed that the profitability was decreasing all the time. The results of present study indicate that farmers should cultivate other than wheat crop plants in soils of the good rye complex.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 559
• Opis fizyczny: s.25-32,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czarnocki S.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach.

autor

Wielogorska G.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach.

autor

Starczewski J.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach.

autor

Garwacka A.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach.

Bibliografia

• Adamiak J., Adamiak E., Balicki T. 2005. Wpływ wieloletniej monokultury na występowanie chorób podstawy źdźbła w czterech zbożach. Fragm. Agronom. 2(86): 7-13.
• Adamiak J., Adamiak E., Zawiślak K. 1994. Reakcja pszenicy ozimej na udział zbóż w płodozmianie i dobór przedplonów. Fragm. Agronom. 1(41): 82-88.
• Czarnocki S. Starczewski J., Turska E. 2006. Efektywność energetyczna różnych wariantów uprawy roli w technologii produkcji pszenżyta ozimego. Pam. Puł. 142: 43-54.
• Harasim A. 2006. Przewodnik ekonomiczno-rolniczy w zarysie. IUNG - PIB, Puławy: 171 ss.
• Krasowicz S. 2004. Znaczenie oceny ekonomicznej w badaniach rolniczych. Rocz. Nauk. SERiA, Warszawa-Poznań-Puławy VI(5): 65-70.
• Krężel R., Parylak D., Szumilak G. 1994. Wpływ zróżnicowanych zmianowań na plonowanie roślin na glebie lekkiej. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rol. 238: 35-47.
• Pruszyński S. 1997. Znaczenie ochrony roślin w rozwoju rolniczych technologii produkcji. Post. Ochrony Rośl. 37(1): 19-26.
• Rudnicki F. 2005. Przedplony zbóż a ich plonowanie w warunkach produkcyjnych. Fragm. Agronom. 2(86): 172-182.
• Wielicki W. 1989. Analiza nakładów energetycznych w rolnictwie. Post. Nauk Rol. 1: 69-86.
• Zawiślak K. 1980. Stopień specjalizacji zmianowań a aktualne i potencjalne zachwaszczenie stanowisk. Zesz. Nauk ART w Olsztynie, Rol. 29: 283-291.