Zawartosc metali ciezkich w glebach uprawnych wokol huty im.T.Sendzimira w latach 1987-94

• Autorzy: Curzydlo J , Gambus F , Mundala P
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The purpose of the study was to find out whether and to what degree environment-friendly activities of the T. Sendzimir Steelworks, particularly intensive in recent years, reduced the accumulation of heavy metals in arable soils affected by its activity. The evaluation was based on an analysis of the cadmium, lead, zinc and iron in soil samples taken at the distance of 1-18 km from the borders of the Steelworks in the years 1987, 1989 and 1994. It was noted that the Steelworks’ activity contributed significantly to the increase in the content of zinc and cadmium in the surface layer (0-20 cm) of soils affected by the Steelworks’ activity. The increased lead content in this soil layer was also caused by emission sources of this metal other than the Steelworks. The zone of evident pollution of arable soils with heavy metals covers an area of 3-6 km from the Steelworks’ borders. Despite a marked reduction of dust pollution by the Steelworks in recent years, heavy metals are slowly accumulating in the surface soils affected by the Steelworks’ emission sources.

PL

Celem badań było stwierdzenie czy i w jakim stopniu prowadzone, szczególnie intensywnie w ostatnich latach, proekologiczne działania Huty im. T. Sendzimira wpłynęły na ograniczenie kumulacji metali ciężkich w glebach uprawnych rejonu jej oddziaływania. Oceny dokonano w oparciu o analizę zawartości kadmu, ołowiu, cynku i żelaza w próbkach gleb pobranych w rejonie 1-18 km od granic Huty w latach 1987, 1989 i 1994. Stwierdzono, że działalność Huty przyczyniła się do znacznego podwyższenia zawartości cynku i kadmu w wierzchniej warstwie (0-20 cm) gleb położonych w zasięgu jej oddziaływania. Zwiększona zawartość ołowiu w tej warstwie gleby spowodowana została również przez inne, poza Hutą, źródła emisji tego metalu. Strefa wyraźnego skażenia gleb uprawnych metalami ciężkimi obejmuje obszar 3-6 km od granic Huty. Pomimo znacznego ograniczenia przez Hutę emisji zanieczyszczeń pyłowych w ostatnich latach, następuje dalsze powolne ich nagromadzanie w wierzchniej warstwie gleb, w rejonie wpływu emitorów HTS.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia przemyslowe; gleby; metale ciezkie; emisja zanieczyszczen; Huta im.Tadeusza Sendzimira

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1995
• Tom: 421a
• Strony: 39-45
• Opis fizyczny: s.39-45,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Curzydlo J

• Katedra Ekologicznych Podstaw Inzynierii Srodowiska, Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 24/28, 30-590 Krakow

autor

Gambus F

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 24/28, 30-590 Krakow

autor

Mundala P

• Katedra Ekologicznych Podstaw Inzynierii Srodowiska, Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 24/28, 30-590 Krakow

Bibliografia

• 1. Adamczyk B. (1990). Antropogeniczne deformacje ekosystemów glebowo-roślinnych Krakowa i jego okolic. Klęska Ekologiczna Krakowa. Wyd. PKE, Kraków, 170-176.
• 2. Curzydło J. (1988). Zawartość metali ciężkich w glebach i roślinach uprawnych w rejonie Kombinatu Metalurgicznego Huta im. Lenina. Acta Agr. et Silv. ser. Agr. XXVII, 119-129.
• 3. Curzydło J. (1987). Akumulacja metali ciężkich w glebach i roślinach uprawianych w rejonie strefy ochronnej KMHiL. Zesz. Nauk. AGH, 21, 141-154.
• 4. Curzydło J., Gambuś F., Brydak K., Pacułt M., Mundała P., Telk M., Szwalec A. (1995). Wpływ emisji i odległości Huty im. T. Sendzimira na zawartość metali ciężkich w glebie i różnych częściach roślin uprawianych w rejonie Huty. Sprawozdanie z badań przeprowadzonych w latach 1992-94. Kraków, s. 36.
• 5. Delorme A. (1990). Stalinowska industrializacja przyczyną klęski ekologicznej Krakowa. Klęska Ekologiczna Krakowa. Wyd. PKE, Kraków, 33-52.
• 6. Gambuś F. (1993). Metale ciężkie w wierzchniej warstwie gleb i w roślinach regionu krakowskiego. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Rozp. hab. 176.
• 7. Gorlach E., Gambuś F., Brydak K. (1994). Zawartość metali ciężkich w glebach i roślinach łąkowych wokół Huty im. T. Sendzimira. Acta Agr. et Silv., ser. Agr. XXXII, 13-24.
• 8. Gumińska M. (1990). Wpływ zanieczyszczeń środowiskowych na zdrowie mieszkańców Krakowa. Klęska Ekologiczna Krakowa. Wyd. PKE, 196-212.
• 9. Marcinek J. (1991). Huta im. T. Sendzimira a środowisko naturalne. Biul. Region. ZUP AR w Krakowie, 295, 7-17.
• 10. Pacułt M. (1993). Kumulacja ołowiu, kadmu, cynku i żelaza w różnych częściach roślin uprawianych w strefie oddziaływania emisji Huty im. T. Sendzimira. Praca doktorska, maszynopis.
• 11. Wąchalewski T. (1987). Wpływ Kombinatu Huty im. Lenina i Cementowni Nowa Huta na gleby projektowanej strefy ochronnej Krakowa. Zesz. Nauk. AGH, Sozologia i Sozotechnika, 1031/21, 69-81.