Technologia uprawy ziemniaka przeznaczonego do przetworstwa

• Autorzy: Lutomirska B

Warianty tytułu

EN

Cultivation technology of potato for food processing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W produkcji ziemniaka na przetwory spożywcze, z uwagi na wyraźnie określone wymagania, co do oczekiwanej jakości surowca przydatnego do uzyskania produktu finalnego, znajdują zastosowanie tylko te odmiany, które wyróżniają się pożądanymi cechami użytkowymi bulw. Niestety większość ważnych dla przetwórstwa cech, pomimo genetycznej determinacji, charakteryzuje niska stabilność związana z oddziaływaniem środowiska uprawy. Zadaniem technologii uprawy ziemniaków dla przetwórstwa jest stosowanie zabiegów agrotechnicznych, które poprzez optymalizacj ę warunków wzrostu roślin i akumulacji plonu eliminują oddziaływanie czynników stresowych będących przyczynę wspomnianej zmienności cech ziemniaka. Do elementów technologii uprawy, o szczególnym znaczeniu w produkcji ziemniaka dla przetwórstwa spożywczego zalicza się: - wybór stanowiska i prawidłowe przygotowane gleby, - optymalne nawożenie azotowe uwzględniające wymagania odmiany, - prawidłowe przygotowanie sadzeniaków i właściwą architekturę łanu, - staranne zabiegi pielęgnacyjnei ochronne, - nawadnianie, - odpowiednie przygotowanie plantacji do zbioru oraz zachowanie właściwych warunków jego przeprowadzenia.

EN

Potato industry needs raw material with special features required for processing. It can be achieved by using suitable cultivars. However, most genetic features important for processing are variable depending on the effect of cultivation environment. Thus the aim of production technology is the aplication of such agrotechnical procedures which optimize the conditions of plant development and affect the quality of tubers as well as the yield. They include: - the choice of site and proper soil preparation position of potato in crop rotation, - organic fertilization and soil tillage NPK fertilization depending on cultivar, - proper preparation of seed potato tubers, - row spacing and planting density, plant protection against weeds, diseases and pets, - irrigation, - harvest preparation and harvesting.

Słowa kluczowe

PL

uprawa roslin; ziemniaki; przetworstwo ziemniaka; przetworstwo spozywcze; uprawa na przetworstwo; technologia uprawy; wymagania jakosciowe; stanowisko; uprawa roli; zabiegi agrotechniczne; nawadnianie; nawozenie azotem; ochrona roslin; zbior

EN

plant cultivation; potato; potato processing; food processing; cultivation technology; quality requirement; plant locality; soil tillage; agrotechnical treatment; irrigation; nitrogen fertilization; plant protection; crop

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 530
• Strony: 53-67
• Opis fizyczny: s.53-67,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lutomirska B

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Oddzial w Jadwisinie, 05-140 Serock

Bibliografia

• Bogucka B., Wróbel E., Sienkiewicz S. 2006. Wpływ nawożenia na plon i cechy jakościowe ziemniaka przeznaczonego na chipsy. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 511: 197-208.
• Chow T.L., Ress H.W., Monodie R.L. 1992. Effects of stone removal and stone cruising on soil properties, erosion and potato quality. Soil Sci. 153(3): 242-249.
• Ceglarek F., Płaza A. 2000. Wartość konsumpcyjna ziemniaka w zależności od rodzaju nawożenia organicznego. Biuletyn IHAR 213: 117-123.
• Ceglarek F., Płaza A. 2006. Ocena ekonomiczna uprawy ziemniaka jadalnego w warunkach zróżnicowanego nawożenia organicznego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 511: 451-457.
• Ciećko Z., Dziekanowski A., Nowak G. 1992. Wpływ nawożenia potasem na plonowanie i jakość bulw ziemniaka. Rocz. Nauk Rol. Ser. A 109(4): 77-86.
• Czuba R., Mazur T. 1988. Wpływ nawożenia na jakość plonów. PWRiL Warszawa: 96-113.
• Dzieżyc J., Dmowski Z., Dzieżycowa D., Moszowa J., Nowak L., Panek K. 1986. Efektywność nawożenia mineralnego w uprawie różnych roślin zależnie od dawek nawozów, ilości opadów i zwięzłości gleb. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 284: 57-73.
• Dzieżyc J., Nowak L., Panek K. 1987. Metoda sterowania deszczowaniem uwzględniająca potrzeby opadowe roślin uprawnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 314: 137-148.
• Erlichowski T. 2004. Szkodniki glebowe w uprawie ziemniaka i ich zwalczanie. Ins. upow. Zakł. Nas. i Och. Ziem. IHAR: 22 ss.
• Erlichowski T. 2005. Chemiczne niszczenie naci a ograniczanie porażenia bulw przez zarazę ziemniaka. Ziem. Polski 3: 23-26.
• Erlichowski T. 2008. Znaczenie gospodarcze oraz czynniki warunkujące rozwój i szkodliwość szkodników glebowych w uprawie ziemniaka. Wieś Jutra 2: 16-18.
• Gabriel W. 1977. Nasiennictwo ziemniaka. Hodowla i nasiennictwo ziemniaka. PWRiL Warszawa: 233-433.
• Gastoł J. 1985. Wpływ temperatury gleby na uszkodzenia mechaniczne powstające w czasie zbioru. Biuletyn Inst. Ziemniaka 33: 39-48.
• Gastoł J. 1987. Wpływ podstawowej upraw gleby i różnych metod pielęgnowania ziemniaka na plon bulw, wydajność maszyn kopiących i uszkodzenia mechaniczne bulw. Mat. konf. „Agrotechnika ziemniak i wybrane zagadnienia z przechowalnictwa”. Bonin 4-5 III 1987: 80-83.
• Gastoł J., Czerko Z., Żychoń S., Manikowski Z. 1985. Wpływ sposobu zbioru na uszkodzenia mechaniczne bulw kilku odmian ziemniaka. Biuletyn Inst. Ziemniaka 33: 49-65.
• Głuska A. 1994. Wpływ rozkładu opadów w głównych miesiącach wegetacji (IV-XI) w zależności od terminu sadzenia i wczesności odmiany. Biuletyn Inst. Ziemniaka 44: 65-82.
• Górska E., Russel S., Łabętowicz J. 1998. Wpływ wieloletniego nawożenia na występowanie tlenowych, mezofilnych, przetrwalnikujących bakterii celulolitycznych. Mat. konf. „Aktualny stan badań nad rolą i znaczeniem nawozów organicznych w intensywnej gospodarce rolnej”. Gdańsk 18-19 X: 78.
• Gruczek T. 1995. Technologia produkcji ziemniaka jadalnego i dla przetwórstwa spożywczego przy szerokości międzyrzędzi 75. Wyd. IHAR Oddział w Jadwisinie: 68 ss.
• Gruczek T. 1996. Czynniki ograniczające uszkodzenia bulw podczas zbioru. Mat. konf. „Ziemniak jako surowiec do przetwórstwa spożywczego”. Bonin 28-29 V: 17-22.
• Gruczek T. 2000. Efektywność różnych sposobów zwalczania chwastów w ziemniakach i ich wpływ na jakość bulw. Ochrona Roślin 5/6: 20-22.
• Gruczek T. 2001. System pielęgnowania a jakość plonu. Frag. Agr. 4: 37-50.
• Gruczek T. 2002a. Efektywność produkcji ziemniaka na glebach zakamienionych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 489: 137-146
• Gruczek T. 2002b. Skuteczność zabiegów mechanicznych w systemach pielęgnowania ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 489: 123-135.
• Gruczek T. 2004a. Charakterystyka krajowych sadzarek do ziemniaków. Ziem. Polski 1: 30-34.
• Gruczek T. 2004b. Wrażliwość odmian ziemniaka na metribuzinę. Biuletyn IHAR 232: 193-199.
• Gruczek T. 2004c. Chemiczne i mechaniczne zwalczanie chwastów w ziemniakach oraz wpływ na jakość plonu. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roś. 44(2): 715-717.
• Gruczek T., Gójski B., Manikowski Z. 1985. Wpływ zachwaszczenia plantacji na uszkodzenia mechaniczne bulw powstające w czasie zbioru i na wydajność maszyn kopiących. Biuletyn Inst. Ziemniaka 33: 73-81.
• Gruczek T., Gastoł J., Gójski B. 1992. Wpływ głębokości uprawy ziemniaka na wartość zbioru, plon i jego straty. Biuletyn Inst. Ziemniaka 41: 31-44.
• Gruczek T., Zarzyńska K. 2000. Technika sadzenia dla podstawowych kierunków użytkowania ziemniaka. Technika Rolnicza 2: 8-10.
• Grześkiewicz H., Trawczyński C. 1999. Dolistne dokarmianie ziemniaków jadalnych płynnymi nawozami wieloskładnikowymi. Biuletyn IHAR 209: 149-155.
• Jabłoński K. 1987. Wpływ głębokości sadzenia na ziemniaków na plon zaleganie bulw oraz niektóre parametry zbioru przy rozstawie 62,5 i 75 cm. Biuletyn Inst. Ziemniaka 36: 61-72.
• Jabłoński K. 2005. Technologia produkcji ziemniaków po poplonach bez obornika. Wieś Jutra 2: 39-41.
• Kaczorek S. 1986. Wpływ naturalnych warunków wilgotnościowych na efektywność nawożenia azotowego w uprawie ziemniaka na różnych glebach. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 284: 357-368.
• Kaczorek S., Wierzejska-Bujakowska A. 1988. Wpływ nawożenia azotem na wydajność sadzeniaków u 15 odmian ziemniaka w różnych warunkach glebowych i klimatycznych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 324: 103-117.
• Kapsa J. 2008. Wpływ warunków klimatycznych na poziom skuteczności fungicydów w zwalczaniu ważniejszych patogenów ziemniaka. Mat. LXVIII sesji IOR Poznań 31.01-1.02.: 47.
• Karwowski T. 1980. Kompleksowa mechanizacja produkcji ziemniaków. PWRiL Warszawa: 129-157.
• Kern E. 1979. Wpływ jakości gleb na plonowanie ziemniaka. Ziemniak: 5-32.
• Kuś J. 1995. Rola zmianowania roślin we współczesnym rolnictwie. IUNG Puławy: 35 ss.
• Leszczyński W. 1994. Ziemniak jako produkt spożywczy. Post. Nauk Rol. 1: 15-29.
• Lis B., Wierzejska-Bujakowska A. 2000. Wykorzystanie azotu przez jadalne odmiany ziemniaka a ich plonowanie. Biuletyn IHAR 213: 87-99.
• Lisińska G. 2006. Wartość technologiczna i jakość polskich odmian ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 511: 81-93.
• Lutomirska B. 2000a. Plony ziemniaka w zmianowaniach o różnym udziale tej rośliny. Pamiętnik Puł. 120/II: 287-291.
• Lutomirska B. 2000b. Odporność polskich i zagranicznych odmian ziemniaka na uszkodzenia mechaniczne bulw. Biuletyn IHAR 214: 183-194.
• Lutomirska B. 2003. Rola odmiany jako czynnika warunkującego plonowanie i cechy jakości bulw. Mat. konf. nauk. IHAR „Znaczenie odmiany w agrotechnice i przechowalnictwie ziemniaka”. Jadwisin 26-27 III: 36.
• Lutomirska 2004. Nawadnianie ziemniaków jako czynnik modyfikujący porażanie bulw chorobami skórki na glebach o różnym składzie mechanicznym. Mat. konf. „Nasiennictwo i ochrona ziemniaka”. IHAR 4-5 III: 97-98.
• Lutomirska B. 2006a. The influence of rainfall and soil temperature in vegetation period on potato tuber infection with silver scurf Bibliotheca Fragmenta Agronomica IX ESA Congress 4-7.09.06 Warszawa: 157-159.
• Lutomirska B. 2006b. Występowanie rdzawej plamistości miąższu bulw zależnie od składu granulometrycznego gleby i terminów nawadniania ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 509: 151-159.
• Lutomirska B. 2008. Wpływ opadów na odporność bulw ziemniaka na uszkodzenia mechaniczne w czasie zbioru. Ziemniak Polski 3: 40-43.
• Lutomirska B., Nowacki W. 2003. Reakcja odmian ziemniaka na wzrost intensywności technologii uprawy. Mat. konf. nauk. IHAR „Znaczenie odmiany w agrotechnice i przechowalnictwie ziemniaka”. Jadwisin 26-27 III: 49.
• Mroczek-Lutomirska B. 1988. Błędy popełnione podczas sadzenia a plon sadzeniaków. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 342: 225-229.
• Molga M. 1986. Podstawy klimatologii rolniczej. PWRL Warszawa: 544-547.
• Nowak L., Kruhlak A., Dmowski Z. 2004. Plonowanie ziemniaka odmiany Karlena w warunkach zróżnicowanej technologii uprawy. Biuletyn IHAR 232: 149-156.
• Nowacki W. 2006. Technologiczno-ekonomiczna efektywność stosowania systemu kroplującego w uprawie ziemniaka. Seminarium upowszechniające wyniki nowatorskich badań 3-letniego projektu unijnego (FertOrgaNic) prowadzonego przez 6 krajów europejskich, w tym Polskę. Warszawa 22 III: 39-45.
• Olszak R. 2008. Aktualna sytuacja i potrzeby w ograniczaniu szkodników. Mat. LXVIII sesji IOR Poznań 31 I-1 II: 38-39.
• Osowski J. 2002. Wpływ zaprawiania na zdrowotność bulw ziemniaka. Biuletyn IHAR 223/224: 369-374.
• Osowski J. 2007. Terminy występowania pierwszych objawów alternariozy ziemniaka w zależności od roku i województwa. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roś. 47(2): 216-223.
• Płaza A., Ceglarek F. 2004. Wpływ nawożenia wsiewkami międzyplonowymi i słomą na plonowanie i skład chemiczny bulw ziemniaka odmiany Ania. Biuletyn IHAR 232: 107 112.
• Pawińska M. 2008. Przygotowanie sadzeniaków i sadzenie, w: Produkcja ziemniaków Technologia - Ekonomika - Marketing. Praca zbiorowa pod red. J. Chotkowskiego. Inst. Ziemniaka Bonin: 27-33.
• Prośba-Białczyk U. 1993. Wpływ terminu sadzenia i nawożenia azotem na gromadzenie i strukturę plonu ziemniaka. Biuletyn Inst. Ziemniaka 43: 65-75.
• Reszel R.S., Reszel H. 1997. Wpływ uprawy ziemniaka w zmianowaniach z różnym udziałem tej rośliny i monokulturze na zawartość związków fenolowych w glebie. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 452: 123-133.
• Reust W., Didot J.P. 2002. Can internal rust spot in potato tuber be prevented by agronomic practices? Abstract of 15th Conference EAPR Hamburg: 120.
• Rowe R.C., Powelson M.L. 2002. Potato early dying management changes in changing production environment. Plant Dis. 86: 1184-1193.
• Roztropowicz S. 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 1: 33-76.
• Roztropowicz S. 1993. Przygotowanie sadzeniaków i sadzenie. Produkcja ziemniaków. Technologia-Ekonomika-Marketing. Praca zbior. pod red. J. Chotkowskiego. Inst. Ziemniaka, Bonin: 27-33.
• Różyło K., Pałys E. 2006. Wpływ nawożenia i warunków glebowych na skład chemiczny bulw ziemniaka oraz ich stan zdrowotny. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 511: 279-286.
• Runowska-Hryńczuk B., Hryńczuk B., Weber R. 1998. Wpływ przyorania poplonów ścierniskowych na właściwości chemiczno-biologiczne gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 460: 145-152.
• Rzeszutek I. 1991. Ekologiczne i produkcyjne skutki narastającego udziału ziemniaka w płodozmianie. I. Pierwsza rotacja płodozmianów. Acta Acad. Agricult. Tech. Olsz., Agricultura 53: 115-128.
• Sowa-Niedziałkowska G. 2000. Oddziaływanie warunków przechowywania sadzeniaków na wzrostu i plonowanie odmian jadalnych ziemniaka. Biuletyn IHAR 213: 217-224.
• Szutkowska M. 2000. Kształtowanie architektury łanu w technologii uprawy ziemniaków dla przetwórstwa. IHAR 213: 191-201.
• Szutkowska M., Nowacki W. 2005. Intensywność chemicznej ochrony przed zarazą ziemniaka uwzględniająca wczesność i genetyczną odporność na Phythophtora infestans. Mat. IX Konf. Nauk. „Efektywne i bezpieczne technologie produkcji roślinnej” Puławy 1-2 VI: 221-222.
• Trawczyński C. 2006. Precyzyjne nawadnianie i nawożenie ziemniaka w oparciu o program komputerowy DSS. Nowoczesne nawożenie i nawadnianie ziemniaka uwzględniające ochronę środowiska oraz jakość plonu bulw. Seminarium upowszechniające wyniki nowatorskich badań 3-letniego projektu unijnego (FertOrgaNic) prowadzonego przez 6 krajów europejskich, w tym Polskę. Warszawa 22 III 2006: 23-30.
• Taylor R.J., Pasche J.S., Gudmestad N.C. 2005. Influence of tillage and method of metam sodium application on distribution and survival of Verticillium dahliae in the soil land development of verticillium wilt in potato. Am. Potato J. 82: 451-462.
• Urbanowicz J. 2007. Biologiczna ocena formy użytkowej SC i WP herbicydu Sencor w ziemniakach. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roś. 47(3): 285-288.
• Zarzecka K. 2000. Zależność plonowania ziemniaka od zachwaszczenia. Frag. Agronom. 2: 120-134.
• Zarzecka K., Gąsiorowska B. 2000. Efekty zwalczania chwastów w uprawie ziemniaka i ich wpływ na wybrane cechy jakości bulw. Biuletyn IHAR 213: 201-210.
• Zarzecka K., Gugała B. 2007. Efekty ekonomiczne chemicznego zwalczania chwastów w uprawie ziemniaka. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roś. 47(3): 233-241.
• Zgórska K. 2005a Kryteria oceny ziemniaka i jego przetworów w programie „PDZ - poznaj dobrą żywność”. Min. Rol. i Rozwoju Wsi, Produkcja Roślinna. Ziemniak. Poznaj Dobrą Żywność <www.minrol.gov.pl>
• Zgórska K. 2005b. Wpływ czynnika termicznego i odmianowego na zmiany jakościowe w czasie długotrwałego przechowywania ziemniaków. Pamiętnik Puł. 139: 221-231.
• Zimny L., Wacławowicz R., Oliwa T. 2006. Wzrost i plonowanie ziemniaka w zależności od jego koncentracji w płodozmianie. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 511: 265-277.