Wlasciwosci zywieniowe i zdrowotne szarlatu i komosy. Czesc I: dotychczasowy stan wiedzy nt. wlasciwosci odzywczych szarlatu [Amaranthus sp.]

• Autorzy: Pasko P , Bednarczyk M. , Zachwieja Z.

Warianty tytułu

EN

Research on nutritional and health-enhancing properties of the amaranthus and quinoa. Part I: current state of research on nutritional properties of the amaranthus [Amaranthus sp.]

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy był przegląd opublikowanych doniesień na temat wartości odżywczej nasion i liści różnych gatunków Amaranthusa. Wartość odżywcza nasion, oleju i liści szarłatu jest bardzo wysoka, z tego względu powinien on być coraz częściej rozpropagowywany i zalecany w żywieniu człowieka niezależnie od jego wieku. W Polsce dostępnych jest coraz więcej produktów spożywczych uzyskanych z amarantusa: nasiona, mąka, płatki, popping, olej. Szarłat stosowany jest również jako dodatek do ciastek, pieczywa chrupkiego i wielu innych produktów m. in. chlebów. Wprowadzenie szarłatu do diety Polaków może przyczynić się do osiągnięcia lepszego stanu odżywienia wszystkich grup ludności.

EN

The study aimed at surveying the available literature on the nutritional value of seeds and leaves of various Amaranthus species. The nutritional value of amaranthus seeds, oil and leaves is very high, and for that reason it should be promoted and recommended for human consumption regardless of the age of the consumer. In Poland there are more and more foodstuffs made from the amaranthus: seeds, flour, cornflakes, popping, oil. Amaranthus is used also as an additive to pastries, crisp bread, and many other products, e.g. breads. Introducing szarłat into the diet of the Poles may contribute to reaching a better state of nourishment across the population.

Słowa kluczowe

PL

maka z szarlatu; platki; nasiona; szarlat; wartosc odzywcza; bialka roslinne; komosa; wartosc zdrowotna; Amaranthus

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2007
• Tom: 34
• Numer: 3-4
• Strony: 1256-1260
• Opis fizyczny: s.1256-1260,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pasko P

• Uniwersytet Jagiellonski, Krakow

autor

Bednarczyk M.

autor

Zachwieja Z.

Bibliografia

• 1. Aguilera Y., Dorado M. E., Prada F. A., Martínez J. J., Quesada A., Ruiz-Gutiérrez V.: The protective role of squalene in alcohol damage in the chick embryo retina. Exp. Eye Res. 2005, 80, 535.
• 2. Aletor V. A., Adeogun O. A.: Nutrient and anti-nutrient components of some tropical leafy vegetables. Food Chem. 1995, 53, 375.
• 3. Aletor O., Oshodi A. A., Ipinmoroti K.: Chemical composition of common leafy vegetables and functional properties of their leaf protein concentrates. Food Chem. 2002, 78, 63.
• 4. Bressani R., Elias L. G., Garcia-Soto A., Limiting amino acids in raw and processed amaranth grain protein from biological tests. Plant. Foods Flum. Nutr. 1989, 39(3), 223.
• 5. Bressani R., de Martell E. C., de Godinez C. M.: Protein quality evaluation of amaranth in adult humans. Plant. Foods Flum. Nutr. 1993, 43 (2): 123.
• 6. Correa A. D., Jol L., Carlsson R.: Amino acid composition of some Amaranthus sp. grain proteins and its fractions. Arch. Latinoam. Nutr. 1986, 36(3), 466.
• 7. Elmadfa I., Muskat E.: Wielkie tabele kalorii i wartości odżywczych, Warszawa, Muza S.A., 2004.
• 8. Escudero N. L., Albarracín G., Fernandéz S., Arellano L. M., Mucciarelli S.: Nutrient and antinutrient composition of Amaranthus muricatus. Plant. Foods Hum. Nutr., 1999, 54, 327.
• 9. Gajewska G., Lebiedzińska A., Malinowska E., Szefer P.: Ocena jakości zdrowotnej szarłatu (Amaranthusa). Roczn. PZH, 2002, 2, 141.
• 10. Grajeta H., Wartość odżywcza i wykorzystanie szarłatu (Rodzaj Amaranthus). Bromat. Chem, Toksykol., 1997, 30(1), 17.
• 11. Gupta S., Jyothi Lakshmi A., Manjunath M. N., Prakash J.: Analysis of nutrient and antinutrient content of underutilized green leafy vegetables. LWT 2005, 38, 339.
• 12. He H. P., Cai Y., Sun M., Corke H.: Extraction and purification of squalene from amaranthus grain. J. Agric. Food Chem., 2002, 50(2), 368.
• 13. He H. P., Corke H.: Oil and squalene in amaranthus grain and leaf, J. Agric. Food Chem., 2003, 51(27), 7913.
• 14. Imeri A. G., Elias L. G., Bressani R., Amaranth: a technological alternative in child nutrition. Arch. Latinoam. Nutr. 1987, 37 (1): 147.
• 15. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Warszawa PZWL, 2005.
• 16. León-Camacho M., García-Gonzáles D. L.: A detailed comprehensive study of amaranth (Amaranthus cruentus) oil fatty profile. Eur. Food Res. Technol., 2001, 213, 349.
• 17. Rutkowska J.: Amaranthus - roślina przyjazna człowiekowi. Przegl. Piek. Cukiem., 2006, 1, 6.
• 18. Sena L .P., Vanderjagt D. J., Rivera C., Tsin A. T. C., Muhamadu I., Mahamadou O., Millson M., Pastuszyn A., Glew R. H.: Analysis of nutritional components of eight famine foods of the Republic of Niger. Plant. Foods Hum. Nutr., 1998, 52, 17.
• 19. Siener R., Hönow R., Seidler A., Voss S., Hesse A.: Oxalete contents of species of the Polygonaceae, Amaranthaceae and Chenopodiaceae families. Food Chem., 2006, 98, 220.
• 20. Teutonico R. A., Knorr D.: Amaranth, composition, properties and applications of a rediscovered food crop. Food Technol., 1985, 39, 49.
• 21. Thompson T.: Case Problem: Questions regarding the acceptability of buckwheat, amaranth, quinoa, and oats from a patient with celiac disease. J. Am. Diet. Assoc., 2001, 101(5), 586.
• 22. Thompson T.: Questionable foods and the gluten-free diet: Survey of current recommendations. J. Am. Diet. Assoc., 2000, 100(4), 463-465.
• 23. www.bsis.org.
• 24. www.nutritiondata.com.
• 25. Zheleznov A. V., Solonenko L. P., Zheleznova N. B.: Seed proteins of the wild and cultivated Amaranthus species, Eyphytica, 1997, 97, 177-182.