Obszary Natura 2000 w granicach Wrocławia jako potencjalne siedliska ochrony trzmieli (Bombus sgen.)

• Autorzy: Sikora A.

Warianty tytułu

EN

The Natura 2000 network areas in Wroclaw as potential habitats for protection of bumblebees (Bombus sgen.)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na powierzchniach sieci Natura 2000 we Wrocławiu zarejestrowano 1734 osobniki trzmieli należących do 12 gatunków, oblatujących 47 gatunków roślin. Wśród nich stwierdzono dwa rzadkie gatunki z Czerwonej listy zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce: trzmiela paskowanego Bombus subterraneus i trzmiela zmiennego Bombus humilis. Głównymi roślinami odwiedzanymi przez trzmiele były: bukwica zwyczajna Betonica officinalis, chaber łąkowy Centaurea jacea, ostrożeń siwy Cirsium canum i ostrożeń warzywny Cirsium oleraceum

EN

The occurrence of bumblebees and the distribution of food plants were surveyed at Natura 2000 sites located in urban areas of Wrocław. Eight study sites were established within three meadow habitats. Extensively managed hay meadows ranging from plane to submontane zones (Arrhenatherion elatioris): Molinia meadows on calcareous, peaty or clay-mud-laden soils (Molinion) and alluvial meadows of river valleys (Cnidion dubi) represented the three meadow habitats. Twelve bumblebee species were recorded on 47 food plant species. In total, 1734 specimens were observed during the study. Bombus hortorum, Bombus lapidarius, Bombus lucorum, Bombus pascuorum and Bombus terrestris are considered to be abundant species. Bombus muscorum, Bombus humilis and Bombus subterraneus occurred sporadically. The latter two species are included on The Red List of Threatened Animals in Poland. The threatened species were observed on an extensively managed hay meadow habitat in Bystrzyca riverine forest. The highest number of bumblebee species and their highest abundance were observed in the same habitat. The most frequently visited plant species were Betonica officinallis, Centaurea jacea, Impatiens glandulifera, Vicia cracca, Veronica spicata, Seratula tinctoria, Linaria vulgaris, Lathyrus palustris and Cirisium. The food plant species frequently visited by particular bumblebee species included Symphytum officinale, Lamium album, Geranium pusillum, Trifolium pratense and Lotus corniculatus

Słowa kluczowe

PL

owady; blonkoskrzydle; Hymenoptera; pszczoly; Apoidea; trzmiele; Bombus; roznorodnosc gatunkowa; gatunki rzadkie; gatunki zagrozone; gatunki ginace; Wroclaw; Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000; specjalne obszary ochrony siedlisk

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2014
• Tom: 70
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.127-134,tab.,wykr.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sikora A.

• Katedra Ochrony Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24a, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• Banaszak J. 2002. Pszczoły Apoidea. W: Głowaciński Z. (red.). Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. IOP PAN, Kraków: 69-75.
• Biliński M., Ruszkowski A. 1990. Trzmiele Dolnego Śląska. Pszczeln. Zesz. Nauk. 34: 101-109.
• Czachorowski S. 2006. Opisywanie biocenozy - zoocenologia. Skrypt elektroniczny dla magistrantów, Olsztyn [http://www.uwm.edu.pl/czachor/ publik/pdf-inne/zoocenozy.pdf], data dostępu: 7.11.2013 r.
• Dittrich R. 1903. Verzeichnis der bisher in Schlesien aufgefunden Hymenopteren. I. Apidae. Jahresheft des Vereins für schlesische Insektenkunde zu Breslau 28: 19-54.
• Dyrektywa 1992. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku, w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory [http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUri-Serv.do?uri=DD:l 5:02:31992L0043:PL:PDF], data dostępu: 23.05.2013 r.
• Edwards M., Williams P.H. 2004. Where have all the bumblebees gone, and could they ever return? Brit. Wildl. 15: 305-312.
• Goulson D. 2010. Bumblebees, Behaviour, Ecology and Conservation. Oxford University Press, 2 wyd, New York.
• Goulson D„ Hanley M.E., Darvill B., Ellis J.S., Knight M.E. 2005. Causes of rarity in bubblebees. Biol. Conserv. 122: 1-8.
• Kasprzak K., Niedbała M. 1981. Ocena metodyki przestrzennego rozmieszczenia oraz analiza zróżnicowania gatunkowego i liczebności Enchytraeidae (Oligochaeta) w murszowej glebie łąkowej. Zarząd Główny PTG, Warszawa.
• Krzysztofiak A., Krzysztofiak L., Pawlikowski T. 2004. Trzmiele Polski - przewodnik terenowy. Stowarzyszenie Człowiek i Przyroda, Suwałki.
• Makomaska-Juchiewicz M. 2004. Gatunki zwierząt jako podstawa tworzenia Specjalnych Obszarów Ochrony w projektowanej sieci Natura 2000 w Polsce. Parki Nar. 2: 8-12.
• Pawlikowski 1996. Klucze do oznaczania owadów Polski Cz. XXIV Błonkówki - Hymenoptera, Polskie Towarzystwo Entomologiczne Nr 148 serii kluczy, Toruń.
• Pawlikowski T. 1999. Przewodnik terenowy do oznaczania trzmieli i trzmielców Polski. UMK w Toruniu.
• Pawlikowski T., Pawlikowski K. 2012. Trzmielowate Polski (Hymenoptera: Apidae: Bombini). Wyd. Nauk. UMK, Toruń.
• Ruszkowski A. 1998a. Rośliny wskaźnikowe dla trzmieli (Bombus Latr.) krótkojęzyczkowych. Pszczeln. Zesz. Nauk. Rok XLII (1): 321-332.
• Ruszkowski A. 1998b. Rośliny wskaźnikowe dla trzmieli (Bombus Latr.) długo- i średniojęzyczkowych. Pszczeln. Zesz. Nauk. Rok XLII (1): 333-343.
• Ruszkowski A., Biliński M., Gosek J., Kaczmarska K„ Zadura M. 1998. Terminy pojawu trzmieli {Bombus Latr.) i możliwość ich prognozowania. Pszczeln. Zesz. Nauk. RokXLII (1): 345-353.
• Rutkowski L. 2011. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. PWN, Warszawa.
• Sikora A., Kelm M. 2012. Flower preferences of the Wrocław Botanical Garden bumblebees (Bombus spp.). J. Apic. Sci. 56 (2): 27-35.
• Tokarska-Guzik B, Dajdok Z., Zając M., Zając A. Urbisz A., Danielewicz W., FIołdyński C. 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. GDOŚ, Warszawa.