Leucorrhinia albifrons (Burmeister, 1839) (Odonata: Libellulidae) w siedlisku antropogenicznym na obszarze byłej kopalni siarki „Jeziórko” (Kotlina Sandomierska)

• Autorzy: Lis L.

Warianty tytułu

EN

Leucorrhinia albifrons (Burmeister, 1839) (Odonata: Libellulidae) in an anthropogenic habitat in the former sulfur mine "Jeziorko" (Sandomierz Basin)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

In the year 2012 a small autochthonic population of Leucorrhinia albifrons (BURMEISTER, 1839) was discovered in the area of the former underground mine of sulphur „Je- ziórko” (south-eastern Poland, 50°33’34”N, 21°48’00”E, UTM EB50). It inhabited one of the arti;cial water bodies created in the frames of reclamation of this area, situated in the depression, gathering +owing or dis- charging waters from the surrounding areas (Phot. 1). In May and June a few individuals of L. albifrons was observed, with juvenile specimens of both sexes in it. A site of L. albifrons was characterized by abundant swamp vegetation (Phragmites australis mainly) and moderately abundant +oating and submerged vegetation (Potamogeton natans, Ceratophyllum demersum, Utricularia vulgaris). Water was transparent, moderately alkaline (pH: 7.71), quite strongly mineralized (electrolytic conductivity: 2325 μS·cm-1, dissolved solids:1163 mg·dm-1, sa- linity: 1.2 PSU). Compact range of L. albifrons in Poland is limited to lakelands in the north of the coun- try. Farther towards the south there is a zone of the insular occurrence, on single sites or their groups. This zone reaches south-eastern Poland through which the range boundary is running – from Slovakia only one single sites is known, historical and doubtful one. The site in „Jeziórko” is situated near the southern range boundary of L. albifrons which is marked nowadays by three sites in the Przemyśl Foothills. Its discovery is a val- uable supplement to the knowledge about the distribution of the species on the edge of its range. This shows that this species can occur at more sites and in more regions than pre- viously thought. The new site con;rms also the previous data that the occurrence of the species in the marginal zone of the range is in large part connected with secondary habitats which can locally contribute to the increase in species distribution in comparison to his- torical period.

Słowa kluczowe

PL

Kotlina Sandomierska; Odonata; wazki; Kopalnia Siarki Jeziorko; Leucorrhinia albifrons; Libellulidae; zalotka bialoczelna; siedliska antropogeniczne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Odonatrix. Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego
• Rocznik: 2012
• Tom: 08
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.55-58,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lis L.

• Zakład Zoologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, ul.Akademicka 19, 20-033 Lublin

Bibliografia

• BERNARD R., BUCZYŃSKI P., TOŃCZYK G. 2002. Pre- sent state, threats and conservation od dragon-+ies (Odonata) in Poland. Nature Conservation,59: 53–71.
• BERNARD R. 2007. Projekt raportu dla Komisji Eu- ropejskiej o stanie zachowania ośmiu gatun- ków ważek (Sympecma paedisca, Coenagrion ornatum, Gomphus avipes, Ophiogomphus cecilia, Aeshna viridis, Leucorrhinia albifrons, Leucorrhinia caudalis, Leucorrhinia pectoralis) w regionie biogeogra$cznym kon- tynentalnym Polski. Ekspertyza na zlecenie Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie dla Głównego Inspektoratu Ochrony Środowi- ska. Mscr., Poznań.
• BERNARD R., BUCZYŃSKI P., TOŃCZYK G., WENDZONKA J. 2009. Atlas rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań.
• BUCZYŃSKI P., ŁABĘDZKI A. w druku. “Janowskie Forests” Landscape Park as a hotspot of dra- gon+y (Odonata) species diversity in Poland. [w:] K. DYGUŚ (red.), The natural human en- vironment. Dangers, protection, management, education. Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządza- nia, Warszawa.
• BUCZYŃSKI P. TOŃCZYK G. 2005. Nowe rozporządze- nie o ochronie gatunkowej zwierząt. Odonatrix, 1(1): 3–5.
• DARAŻ B. 2009. Ważki (Odonata) Pogórza Przemy- skiego i przyległych obszarów wzdłuż Sanu. Wiadomości Entomologiczne, 28(1): 5–32.
• GOŁDA T., HAŁADUS A., KULMA R. 2006. Racjonalna gospodarka wodna na terenach pogórniczych Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego. Gospo- darka Surowcami Mineralnymi, 22(2): 27–37.
• DOLNÝ A., BÁRTA D., WALDHAUSER M., HOLUŠA O., HANEL L. 2007.Vážky České republiky. Ekolo- gie, ochrana a rozšiřeni. Český svaz ochránců přírody, Vlašim.
• GORB S.N., PAWLJUK R.S., SPURIS Z.D. 2000. Stre- kozy (Odonata) Ukrainy: faunističeskij obzor. Vestnik Zoologii, Supplement 15: 1–154.
• KHROKALO L., NAZAROV N. 2008. Odonata of the Polisskiy Nature Reserve, Ukraine. IDF-Report, 13: 17–28.
• LIS P., BUCZYŃSKI P. 2012. Leucorrhinia pectoralis (CHARPENTIER, 1825) (Odonata: Libellulidae) w siedliskach wtórnych na terenie byłej kopal- ni siarki „Jeziórko” koło Tarnobrzega (Kotlina Sandomierska). Odonatrix, 8(1): 19–22.
• ŁABĘDZKI A. 1985. Ważki Odonata rezerwatu Czartowe Pole na Roztoczu. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 6(2): 85–91.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 paź- dziernika 2011 r. w sprawie ochrony gatunko- wej zwierząt. Dziennik Ustaw Nr 237, pozycja 1419.
• ŠACHA D. 2011. Leucorrhinia albifrons (BURMEISTER, 1839). [w:] Vážky na Slovensku. Internet: http://www.vazky.sk/druhy/leucorrhinia_albi- frons.html [dostęp: 2012-07-06]
• SÁHLEN G. 2006. Leucorrhinia albifrons (BURMEISTER, 1839) Dark Whiteface). [w:] K.-D.B.
• DIJKSTRA (red.), Field Guide to the Dragon+ies of Britain and Europe. British Wildlife Publis- hing, Gillingham: 262–268.
• TRPIŠ M. 1969: Vážky (Odonata) východného Slo- venska. Acta Rerum Naturalium Musei Natura- lis Slovaci, 15(2): 31–38.