Warianty tytułu
Nieużytkowana plantacja wierzby wiciowej (Salix viminalis) jako rezerwuar epigeicznych biegaczowatych (Col., Carabidae) i kusakowatych (Col., Staphylinidae)
Języki publikacji
Abstrakty
The species composition and abundance of ground beetles and rove beetles inhabiting unexploited willow’s plantation (Salix viminalis) were investigated at four study sites in the suburban district of Rzeszów, Zalesie in 2011 and 2012. The beetles were caught using Barber’s traps‐ at each site four traps were placed. As a result of the investigation, 1.532 beetles were collected, including 22 ground beetles and 50 rove beetles. Both ground beetles (Col., Carabidae) and rove beetles (Col., Staphylinidae) are considered useful entomofauna since they are natural enemies of many pests, and help regulate the number of harmful insects, thus results in providing environment resistance to phytophagous insects. Leaving in the ecosystem unnatural shrubberies, for example, willow plantations excluded from the use, creatses new habitats for coleopterofauna, including species that are not only useful but they also enrich enviroment by increasing number of species inhabiting wooded land. The study also shows the presence of very rare species of the Staphylinidae and protected representatvies of the genus Carabus. That observation confirms the assumption of conservation unused functions monocultures.
Badania prowadzono na nieużytkowanej plantacji wierzby wiciowej (Salix viminalis) w Zalesiu, peryferyjnej dzielnicy położonej w południowej części Rzeszowa. Odłowy przeprowadzono w dwóch sezonach wegetacyjnych (2011 i 2012), stosując metodę pułapek glebowych Barbera. Na badanym terenie założono 4 pułapki. Zebrano ogółem 1532 chrząszcze, wśród których odnotowano 22 gatunki biegaczowatych i 50 kusakowatych. Zarówno biegaczowate (Carabidae), jak i kusakowate (Staphylinidae) są uznawane za pożyteczną entomofaunę, gdyż będąc naturalnymi wrogami wielu agrofagów, regulują liczebność szkodliwych organizmów stanowiąc tym samym istotny element oporu środowiska. Pozostawienie w ekosystemie sztucznych zakrzewień, jakimi mogą być np. wyłączone z użytkowania plantacje wikliny, stwarza nowe miejsca bytowania pożytecznej koleopterofauny, a także wzbogaca środowisko w gatunki związane z zadrzewieniami. Badania wykazały również obecność bardzo rzadkich gatunków z rodziny kusakowatych, jak i chronionych przedstawicieli rodzaju Carabus, co potwierdza założenie o funkcji konserwatorskiej nieużytkowanych monokultur.
Słowa kluczowe
Wydawca
Czasopismo
Rocznik
Tom
Numer
Opis fizyczny
s.319-326,tab.,bibliogr.
Twórcy
autor
- Katedra Agroekologii i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Ćwiklińskiej 2, 35‐601 Rzeszów
autor
- ul.Św. Stanisława 11/5, 62‐800 Kalisz
autor
- Katedra Agroekologii i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Ćwiklińskiej 2, 35‐601 Rzeszów
Bibliografia
- Assing V., Schülke M. 2012. Staphylinidae I (exklusive Aleocharinae, Pselaphinae und Scydmaeninae). p. 397–450. In: Die Käfer Mitteleuropas (H. Freude, W. Harde, A. Lohse, B. Klausnitzer, eds.). Band 4. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, 560 pp.
- Boháč J. 1999. Staphylinid beetles as a bioindicators. Agric. Ecosys. Environ. 74: 357–372.
- Boháč J., Cejlak I., Moudrý J., Kohout P., Wotanová K. 2007. Communities of beetles in plantations of fast growing plant species for energetic purposes. Entomol. Rom. 12: 213–221.
- Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. (red.). 1973. Chrząszcze Coleoptera, Biegaczowate – Carabidae. Katalog Fauny Polski. PWN, Warszawa, XXIII, 2, 233 ss.
- Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. (red.). 1974. Chrząszcze Coleoptera, Biegaczowate – Carabidae. Katalog Fauny Polski. PWN, Warszawa, XXIII, 3, 430 ss.
- Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. (red.). 1979. Chrząszcze Coleoptera, Kusakowate – Staphylinidae. Katalog Fauny Polski. PWN, Warszawa, XXIII, 6, 310 ss.
- Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. (red.). 1980. Chrząszcze Coleoptera, Kusakowate – Staphylinidae. Katalog Fauny Polski. PWN, Warszawa, XXIII, 7, 272 ss.
- Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. (red.). 1981. Chrząszcze Coleoptera, Kusakowate – Staphylinidae. Katalog Fauny Polski. PWN, Warszawa, XXIII, 8, 330 ss.
- Czerniakowski Z.W., Olbrycht T. 2009. Ground beetles (Coleoptera, Carabidae) in the short-rotation biomass plantations. Zesz. Nauk. Południowo-Wschodniego Oddziału Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie i Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Oddział w Rzeszowie 11: 39–42.
- Głowaciński Z. 2002. Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. PAN IOP, Kraków, 229 ss.
- Jahnová Z., Boháč J. 2009. Communities of epigeic beetles (Coleoptera: Carabidae, Staphylinidae) on plantations of fast growing grasses. p. 38–41. In: “Communications and Abstracts” (T. Soldán, M. Papáček, J. Boháč, eds.). SIEEC 21, June 28–July 3, 2009. University of South Bohemia, České Budějovice, 96 pp.
- Jahnová Z., Boháč J. 2011. Společenstva epigeických brouků (Coleoptera: Carabidae, Staphylinidae) v porostech bylin pro energetické účely (Communities of epigeic beetles (Coleoptera: Carabidae, Staphylinidae) on the plantations of herbs for energetic purposes). Acta Mus. Beskid. 3: 133–143.
- Kasprzak K., Niedbała W. 1981. Wskaźniki biocenotyczne stosowane przy porządkowaniu i analizie danych w badanych ilościowych. s. 397–409. W: „Metody stosowane w zoologii gleby” (M. Górny, L. Grüm, red.). PWN, Kraków, 483 ss.
- Konieczna K., Czerniakowski Z. 2010. Drapieżne kusakowate (Coleoptera: Staphylinidae) w wybranych biotopach południowowschodniej Polski. [Predacious Staphylinidae in selected biotopes of south-eastern Poland]. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 50 (3): 1499–1503.
- Konieczna K., Melke A., Olbrycht T. 2012. Bioróżnorodność drapieżnych biegaczowatych (Col., Carabidae) i kusakowatych (Col., Staphylinidae) zasiedlających pole uprawne i zadrzewienie śródpolne. [Biodiversity of predacious ground beetles (Col., Carabidae) and rove beetles (Col., Staphylinidae) assemblages in field and field coppice]. Prog. Plant. Prot./Post. Ochr. Roślin 52 (2): 340–346.
- Kosewska A., Nietupski M., Laszczak-Dawid A., Ciepielewska D. 2010. Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) zasiedlające uprawy wierzby krzewiastej Salix spp. [Ground beetles (Coleoptera: Carabidae) inhabiting shrub willow plantations]. Prog. Plant. Prot./Post. Ochr. Roślin 50 (30): 1504–1510.
- Leśniak A. 1984. Biegaczowate (Carabidae, Col.) lasów Karkonoskiego Parku Narodowego. Prace Karkon. Tow. Nauk. 41: 37–70.
- Leśniak A. 1987. Zoogeographical analysis of the Carabidae (Coleoptera) of Poland. Fragm. Faun. 30 (17): 297–312.
- Mast B., Graeff Hönninger S., Claupein W. 2012. Evaluation of Carabid beetle diversity in different bioenergy cropping systems. Sustainable Agric. Res. 1 (2): 127–140.
- Maus Ch., Mittmann B., Peschke K. 1998. Host records of parasitoid Aleochara Gravenhorst species (Coleoptera, Staphylinidae) attacking puparia of cyclorrhapheous Diptera. Deut. Entomol. Z. 45 (2): 231–254.
- Newton A.F., Thayer M.K., Ashe J.S., Chandler D.S. 2000. Staphylinidae. p. 272–418. In: “American Beetles” (R.H. Arnett, M.C. Thomas, eds.). Vol. 1. Boca Raton, Florida, CRC Press, 464 pp.
- Olbrycht T., Wiech K. 2004. Skład gatunkowy oraz struktura ilościowo-jakościowa drapieżnych chrząszczy z rodzin biegaczowatych (Col. Carabidae) i kusakowatych (Col. Staphylinidae) w uprawach roślin strączkowych w mieszankach ze zbożami. [Composition of carabid and rove beetle species occurring in mixed cropping of some legumes and small grains]. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 44 (2): 994–997.
- Sądej W., Ciepielewska D., Pomianowska E. 1997. Entomofauna wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennia L.) i jego rola w grocenozie. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 18: 366–370.
- Sądej W., Waleryś G., Tworkowski J. 2007. Rośliny alternatywne czynnikiem stymulującym występowanie zoofagów. [Alternative plants as a factor stimulating occurrence of entomophages]. Prog. Plant. Prot./Post. Ochr. Roślin 47 (4): 202–211.
- Stachowiak M. 2008. Przegląd systematyczny biegaczowatych Polski (Coleoptera, Carabidae) – wersja skrócona. http://www.entomo.pl/coleoptera/carabidae/index.php, dostęp: 17.02.2013.
- Staniec B. 2004. Kusakowate (Staphylinidae). s. 153–155, 162–176. W: „Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków” (W. Bogdanowicz, E. Chudzicka, I. Pilipiuk, E. Skibińska, red.). T. I. Muzeum i Instytut Zoologii PAN, Warszawa, 509 ss.
- Šťastná P. 2012. Diversity of ground beetles (Carabidae) in the plantation of fast growing trees. Acta Univ. Agric. Silvic. Mendel. Brun. LX (6): 309–316.
- Szczukowski S., Tworkowski J., Wiwart M., Przyborowski J. 1998. Wiklina (Salix sp.). Uprawa i możliwości wykorzystywania. ART, Olsztyn, 59 ss.
- Szujecki A. 2008. Kusakowate – Staphylinidae, Wstęp do podrodziny: Micropeplinae, Piestinae, Osoriinae, Pseudopsiinae, Phloeocharinae, Olisthaerinae, Proteininae, Omaliinae, Oxytelinae, Oxyporinae. Klucze do oznaczania owadów Polski. Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Toruń, XIX, 24a, 229 ss.
- Szyszko J. 2002. Carabids as an efficient indicator of the quality and functioning of forest ecosystems useful in forestry management. p. 301–318. In: “How to protect or what we know about Carabid beetles from knowledge to application – from Wijster (1969) to Tuvczmo (2001)” (J. Szyszko, P.J. den Boer, Th. Bauer, eds). Warsaw Agricultural University Press, 378 pp.
- Trojan P. 1998. Nowe perspektywy w badaniach faunistycznych. s. 137–155. W: Materiały Zjazdowe 43. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Entomologicznego. Poznań, 4–6 września 1998, Wiad. Entomol. 17, Supl., 207 ss.
- Twardowski J. 2010. Wpływ uproszczeń w uprawie roli pod pszenicę ozimą na zgrupowania stawonogów epigeicznych i glebowych. Monografie CVII, UP, Wrocław, 141 ss.
- Waleryś G., Sądej W., Kosewska A. 2008. Uprawa wierzby krzewiastej Salix spp. miejscem bytowania drapieżnych biegaczowatych Carabidae. Fragm. Agron. 25, 2 (98): 158–169.
- Żółtowski Z. 1953. Entomologia sanitarna. Ministerstwo Obrony Narodowej, Warszawa, 228 ss.
Uwagi
PL
Rekord w opracowaniu
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.agro-00890805-03d6-42a3-9d28-953d4ba94efe